Chung kết Champions League 2013

'Soi' điểm mạnh, điểm yếu của Bayern và Dortmund

23/05/2013 06:36
Hoàng Quân
(GDVN) - Trận chung kết Champions League này sẽ hứa hẹn rất nhiều điều hấp dẫn, bởi mỗi bên đều có mặt mạnh và yếu của riêng mình.
Không có gì bí mật ở đây, đây sẽ là cuộc chạm trán giữa hai đội bóng mà họ là những gì người ta đã nói về họ. Bayern là đội bóng phòng ngự tốt số 1 châu Âu căn cứ theo số lần bị dứt điểm (8.2 lần/trận), trong khi Dortmund đứng thứ 3 châu Âu về tần suất ghi bàn từ các pha bóng cố định, chỉ sau Bayer Leverkusen và Atletico Madrid, và là đội bóng khó lường nhất châu lục về cách thức ghi bàn.
Một năm tuyệt vời với Bayern Munich đang trôi qua. Họ vô địch Bundesliga từ sớm, lần lượt chôn vùi Juventus và Barcelona trên đường tới Wembley. Và họ đã tiệm cận tới cú ăn 3 nhờ vào một khía cạnh mà những khán giả bình thường không chú ý (cho tới khi đánh bại Barca): Phòng ngự. Chỉ để thủng lưới có vỏn vẹn 18 bàn thua tại Bundesliga, ít nhất trong 5 giải đấu hàng đầu châu Âu, Bayern còn có tỷ lệ thủng lưới trên tổng số lần bị dứt điểm thấp nhất với chỉ 6.4% cho 280 lần bị dứt điểm. Trong một giải đấu mà các cầu thủ tấn công là những người chiếm lĩnh hoàn toàn sân khấu, Bayern Munich lại có Phillipp Lahm, Javi Martinez và David Alaba nằm trong top 20 danh thủ hàng đầu của Bundesliga mùa giải này.
Bayern được đánh giá cửa trên so với Dortmund.
Bayern được đánh giá cửa trên so với Dortmund.

Thậm chí Bayern còn như một nơi làm hồi sinh những cầu thủ tưởng như đã hết thời. Arjen Robben bỗng trở thành một dự bị đắc lực và càng về cuối mùa giải anh càng được ra sân thường xuyên. Claudio Pizarro đã 34 tuổi nhưng lại có phong độ ghi bàn cực kỳ ấn tượng tại Champions League đối với một chân sút dự bị. Anatoliy Tymoshchuk giờ thậm chí còn chưa được coi là hết thời khi anh vẫn là một phương án dự phòng ổn định để thế chỗ của Javi Martinez và Bastian Schweinsteiger khi cần.
Và tất nhiên, Franck Ribery mùa giải này có lẽ chỉ đứng sau Lionel Messi về mặt thể hiện, và anh khá hơn Cristiano Ronaldo chút đỉnh. Ribery có thể không phải là ngôi sao hay được nhắc đến nhất, nhưng tại Bayern Munich, anh là kẻ đáng gờm nhất cho bất cứ ai phải đối mặt với 11 bàn thắng, 16 kiến tạo và trung bình 4.5 pha qua người/trận. Ribery chính là người dắt bóng xuất sắc nhất 5 giải hàng đầu châu Âu mùa bóng này, hơn cả Hatem Ben Arfa, Diego và Lionel Messi.
Con đường đến với trận chung kết của Bayern Munich thực sự hết sức thuyết phục. Họ khiến một Andrea Pirlo như siêu sao ở EURO 2012 lẫn Serie A trở thành một cựu binh vật vã đòi bóng (mỗi trận chạm bóng chưa đến 50 lần trong 2 lượt trận), và họ biến dàn sao khổng lồ được tôn vinh như thần thánh của Barcelona trở thành những người bình thường.
Ai cũng đánh giá cao Bayern Munich rằng họ sẽ là đội bóng có thể đánh bại được Barcelona bởi họ được xây dựng rất chắc ở mọi tuyến. Và họ đã làm được. Nhưng liệu họ sẽ đá thế nào trước một Borussia Dortmund nắm rõ kình địch như lòng bàn tay?
Dortmund có thể nói là một tập thể pha trộn rất đồng đều yếu tố kỹ thuật lẫn thể hình. Trong khi xu hướng của Bundesliga ngày càng thiên về một đội hình có thể hình nhỏ nhưng khéo léo, thì Dortmund lại có chiều cao trung bình của đội hình ra sân là 1m84, trong đó Mats Hummels, Neven Subotic và Felipe Santana đều là những hiểm họa trên không nhờ chiều cao hơn 1m90. Chốt chặn trước các hậu vệ này là Sebastian Kehl cao 1m88 và Sven Bender cao 1m85.
Roberto Lewandowski có chiều cao vừa đúng bằng chiều cao trung bình của đội, 1m84, và anh là một mối đe dọa gián tiếp trong các pha bóng cố định bằng khả năng chạy chỗ và chọn vị trí dứt điểm. Một cầu thủ tấn công khác, Kevin Grosskreutz, cao 1m86. Chuyên gia chạy cánh Julian Schieber cũng cao tới 1m86 và được đánh giá là một cầu thủ dự bị rất có tác dụng nếu được tung vào sân khi đối phương xuống sức.
Vậy còn những cầu thủ nhỏ con? Marco Reus cao 1m80 và là một chân chuyền thượng thặng. Mario Gotze cao 1m76 và dẫn đầu Dortmund về tỷ lệ tạo cơ hội ăn bàn (2.3) lẫn số lần qua người (3.0/trận). Jakub Blaszczykowski cao 1m75 và đã chạm tới mốc hàng chục ở cả hai hạng mục ghi bàn & kiến tạo. 
Có thể nói Jurgen Klopp đã xây dựng nên một Dortmund hết sức hài hòa cả về phương diện thể hình lẫn kỹ thuật, khi mà trong tập thể này có tới 6 người trung bình tạo ra hơn 1.0 cơ hội ăn bàn/trận (Gotze, Reus, Blaszczykowski, Piszczek, Schmelzer, Lewandowski). 
Trận đấu giữa hai trong số những đội bị phạt ít thẻ nhất mùa này.
Trận đấu giữa hai trong số những đội bị phạt ít thẻ nhất mùa này.

Dortmund có thể làm được rất nhiều thứ nhờ vào một đội hình như thế: Tấn công bóng chết, Tấn công chọc khe, Đột phá cá nhân, Phản công nhanh, Phòng ngự bóng chết, Không chiến giữa sân… Đây là một đội bóng có thể trở nên chết người ở mọi khu vực và mọi thời điểm.
Vì vậy, hãy chờ đợi đây sẽ là một trận chung kết Champions League đầy hấp dẫn. Liệu hàng thủ Bayern Munich trứ danh có thể sụp đổ? Nếu điều đó xảy ra, sẽ có những bất ngờ thú vị chờ đón người xem.
5 câu hỏi nhanh
1. Ai có thể ngăn cản Franck Ribery?
Trọng trách lớn lao này sẽ được nằm chủ yếu trong tay của Lukasz Piszczek, người đã gần như khóa chết Cristiano Ronaldo ở 2 lượt trận vòng bảng lẫn lượt về loạt bán kết với Real Madrid. Piszczek rất khỏe và có sự tập trung cao độ khi được giao kèm 1-chọi-1, và anh cũng khá cẩn trọng trong cách phòng ngự của mình khi không thường xuyên trượt người xoạc bóng mà chọn cách an toàn hơn là đứng chắn trước mặt đối phương và dùng sức để làm đối thủ mệt dần.
Tuy vậy lối chơi của Bayern Munich rất biến hóa bởi Ribery có thể chuyển sang đá cánh phải bất cứ lúc nào và đẩy Thomas Muller hoặc Arjen Robben sang cánh đối diện. Khi đó, trọng trách kèm Ribery rơi vào tay Marcel Schmelzer. So với Piszczek, Schmelzer thiên về tấn công hơn và do vậy hay bỏ vị trí. Trong 2 lượt trận ở bán kết với Real Madrid, Schmelzer kèm được Mesut Ozil – người đá sai vị trí – nhưng gặp rất nhiều khó khăn với Angel Di Maria.
Ở trận lượt đi, Schmelzer chỉ để cho Ozil có 2 lần chuyền được cho Ronaldo dứt điểm nhưng không thành bàn, và chủ yếu nhờ sự xuất sắc của Marco Reus hôm đó mà Schmelzer không phải chịu sức ép phòng thủ liên tục. Nhưng ở trận lượt về, Schmelzer để cho Di Maria có 2 lần tạt bóng vào trong chỉ trong vòng 20 phút đầu tiên, và cuối trận Di Maria còn có cơ hội chạy cắt mặt cầu môn từ ngoài vòng cấm để cứa lòng. 
2. Bayern trông đợi gì ở Javi Martinez?
Dường như là khả năng phòng ngự từ xa của Bayern đã tiến bộ rất nhiều từ khi họ đưa về Martinez. Nó được thể hiện qua con số: Martinez cướp bóng trung bình 2.3 lần/trận và cắt bóng 1.9 lần/trận. Con số đó ở 10 trận thi đấu tại Champions League thậm chí còn lớn hơn rất nhiều, lần lượt là 3.0 và 3.9 (dẫn đầu số lần cắt đường chuyền ở Champions League).
Có lẽ Martinez trong trận chung kết này sẽ chỉ có một nhiệm vụ duy nhất, đó là ngăn cản Mario Gotze. Đồng đội tương lai của Martinez là một người dắt bóng khá tốt (qua người trung bình 2.1 lần/trận) và cũng tận dụng va chạm với đối phương để kiếm được các quả đá phạt (câu trung bình 2.1 lỗi/trận). Liệu Martinez có bị Gotze đánh bại? Thực tế cho biết rằng Gotze rất dễ mất bóng do thể hình nhỏ con của mình (cao 1m76, nặng 64kg). Trung bình Gotze để mất bóng 2.6 lần/trận, một con số khá lớn.
3. Jakub Blaszczykowski?
Không thể xem thường cầu thủ chạy cánh người Ba Lan này. Jakub là một mẫu cầu thủ rất giống Oscar của Chelsea, rất bén nhạy trong khâu làm bàn (11 bàn thắng và 10 kiến tạo) nhưng cũng đồng thời có đóng góp lớn khi tham gia phòng ngự (cướp bóng 2.4 lần, cắt bóng 0.8 lần). Khu vực cánh phải của Dortmund do Jakub Blaszczykowski quản lý, do đó anh sẽ đối đầu với hậu vệ biên xuất sắc nhất châu Âu Phillipp Lahm. 
Điều này khiến Jakub trở thành một nhân tố X trong trận chung kết tới, bởi Lahm là một trong những nguồn kiến thiết chủ lực của Bayern bên cạnh bộ 3 Ribery – Kroos – Muller khi đã có 15 kiến tạo ở Bundesliga lẫn Champions League. Nếu buộc Lahm phải kèm mình liên tục trong cả trận đấu, Jakub xem như đã tạm cắt đi một nguồn cung cấp bóng cho hàng công Bayern (đặc biệt khi Lahm đá cùng cánh với Ribery).
4. Bayern liệu có sút xa được trước Dortmund?
Schweinsteiger, Ribery, Robben và Kroos đều là những cầu thủ sút xa khá tốt của Bayern. Tuy nhiên trận chung kết tới sẽ không dễ dàng cho những cầu thủ này có cơ hội ghi bàn từ những cú đá tầm xa. Tại Bundesliga, Dortmund giới hạn số cú dứt điểm từ xa của đối phương ở mức 38%, và họ mới chỉ để thủng lưới 4 bàn từ những cú sút xa. Rất khó để có thể Bayern có thể sút xa khi mà Dortmund có Felipe Santana, Subotic và Hummels đều là những cầu thủ có khả năng block cú sút rất tốt.
5. Ai sẽ chơi thể lực hơn?
Hai đội bóng này đều có điểm chung là không chơi quá quyết liệt khi vào trận. Trong 98 CLB thi đấu ở 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu, bạn có biết Bayern và Dortmund đứng ở vị trí thứ mấy căn cứ vào số thẻ phạt? Dortmund đứng thứ 95 (41 thẻ vàng, 4 thẻ đỏ), và Bayern Munich đứng cuối cùng (35 thẻ vàng, 1 thẻ đỏ).
Thế nhưng trong một trận chung kết như thế này, cả hai bên đều có thể chơi một lối chơi nặng tính thể lực nhằm giành quyền kiểm soát bóng. Thực tế là họ có những con người phù hợp để chơi lối chơi đó, đặc biệt là Dortmund với cặp tiền vệ phòng ngự cao to cùng hàng thủ không một ai thấp hơn 1m84 và nặng dưới 80kg (ngoại trừ Marcel Schmelzer nặng 74kg).
Đó cũng là cách mà Dortmund đã áp đảo Bayern trong những lần gặp nhau tại Bundesliga hai mùa giải trước, họ dùng sức mạnh cơ bắp để kiểm soát bóng rồi sau đó mới nhờ tới sức sáng tạo của các hộ công để tìm bàn thắng. Tuy nhiên Bayern Munich lúc này đang có Javi Martinez và Luiz Gustavo rất khỏe để có thể chơi tay đôi với các cầu thủ Dortmund. Còn các hậu vệ? Họ đều không thấp dưới 1m88, đặc biệt Daniel Van Buyten cao 1m97 và nặng 95kg.
Khi Bayern có bóng
Đã 7 năm kể từ khi Bastien Schweinsteiger tỏa sáng ở World Cup 2006 và giờ anh đã trở thành một cỗ máy hoàn hảo cả tấn công lẫn phòng thủ. Không phải Ribery, không phải Kroos, không phải Muller, cũng không phải Lahm, Schweinsteiger mới là người phân phối bóng chủ lực cho Bayern với trung bình 74.0 đường chuyền/trận. 
Schweinsteiger không phải là một người có trách nhiệm phải gây đột biến trận đấu, nhưng anh có trách nhiệm chuyền bóng tới người được giao vai trò gây đột biến. Hãy canh chừng những đường chuyền dài của Schweini, anh chuyền dài chính xác tới 80.2% với trung bình 9.3 đường chuyền dài/trận, và tỷ lệ chọc khe thành công của anh là 9/14. Không ngoa khi nói rằng mọi mối hiểm họa của Bayern đều sẽ bắt đầu từ quyết định chuyền bóng của Schweinsteiger, mà để khóa chặt một người chơi lùi trong sơ đồ ra sân cho Schweinsteiger là rất khó.
Khi Dortmund có bóng
Nếu như Bayern đặt bóng vào chân Schweinsteiger để anh làm công việc phân phối, điều đó không xảy ra ở Dortmund khi tất cả vị trí nào trên sân cũng có thể làm công việc đó. Vì lý do này, trung vệ Neven Subotic lại là người chuyền nhiều nhất cho Dortmund (67.7/trận), và anh cũng lại là người chuyền dài nhiều nhất (7.6/trận).
Như đã đề cập ở trên, Dortmund coi nhiệm vụ kiến thiết bóng là của chung tập thể, do đó có tới 6 người tạo hơn 1.0 cơ hội ghi bàn/trận trong cả mùa giải ở Bundesliga. Trong 6 người đó thậm chí có 5 người còn không chuyền quá 40 đường chuyền/trận, tiêu biểu là Marco Reus (30.1), Jacuk Blaszczykowski (30.9), Marcel Schmelzer (37.3), trung phong Robert Lewandowski (23.2) và chính hộ công chủ lực Mario Gotze (35.3). Người duy nhất chuyền nhiều hơn 40.0 đường chuyền là hậu vệ phải Lukasz Piszczek (45.0). Không một ai đóng vai trò giống như Xavi ở Barcelona.
Vì lý do đó, sẽ rất khó cho Bayern để xác định ai cần bị kèm khi Dortmund bắt đầu triển khai tấn công. Họ sẽ không thể dồn vào bắt một người phân phối bóng, mà họ chỉ có thể tìm cách khóa những cầu thủ Dortmund có thể là người nhận bóng.
Nói một cách đơn giản, Bayern sẽ không thể che được nòng súng, mà họ chỉ có thể đoán xem súng sẽ bắn về hướng nào để tránh đạn.
Khả năng tỏa sáng
Đôi khi bí quyết chiến thắng được nằm cả ở một cầu thủ có khả năng tỏa sáng vào thời điểm quyết định (đặc biệt vào cuối trận), và cầu thủ này sở hữu yếu tố “clutch”. Giống như là Robin Van Persie của Manchester United vậy.
Ai sẽ mang yếu tố “clutch” của Bayern? Thomas Muller. Muller đã 4 lần ghi bàn trong 15 phút cuối trận đấu ở mùa giải này, trong đó có tới 3 bàn thắng ở Champions League. Anh chính là người mở tỷ số cho Bayern trong trận bán kết lượt đi trước Barcelona, và cũng là Muller sau đó kiến tạo để Mario Gomez nâng tỷ số lên 2-0. Đó là chưa nói tới bàn thắng bằng đầu mở tỷ số của Muller cho Bayern ở trận chung kết năm 2012 (dù sau đó Didier Drogba cũng “clutch” không kém).

Còn với Dortmund? Chính là Robert Lewandowski.
Những quân bài giấu mặt
Xherdan Shaqiri và Claudio Pizarro là những cầu thủ dự bị rất đáng gờm mà Bayern Munich có thể tung ra nếu họ gặp bế tắc. Pizarro có phong độ ghi bàn khá ấn tượng ở Champions League, trong khi Shaqiri thực ra thừa sức đá chính (một mình giúp Bayern đánh bại BATE Borisov ở vòng bảng và ghi kiến tạo quyết định cho Bayern đánh bại Freiburg ở Bundesliga cuối tháng 4).
Chưa kể Bayern còn có một số những cầu thủ dự bị có khả năng đá chính tốt khác. Mario Gomez là một ví dụ, anh vẫn ghi tới 11 bàn ở Bundesliga dù phải đá dự bị cho Mandzukic. 
Còn bên phía Dortmund? Kevin Grosskreutz. Cầu thủ chạy cánh 24 tuổi này mở tỷ số trước Bayern trong trận đấu ngày 4/5, và anh ngày càng được sử dụng nhiều hơn trong giai đoạn cuối mùa sau khi thể hiện khá tốt từ băng ghế dự bị.
Hoàng Quân