Theo lãnh đạo một số trường phổ thông dân tộc nội trú đánh giá, Nghị định số 66/2025/NĐ-CP quy định chính sách cho trẻ em nhà trẻ, học sinh, học viên ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo và cơ sở giáo dục có trẻ em nhà trẻ, học sinh hưởng chính sách đã khắc phục nhiều bất cập của Nghị định số 116/2016/NĐ-CP về quy định chính sách hỗ trợ học sinh và trường phổ thông ở xã, thôn đặc biệt khó khăn và Thông tư liên tịch số 109/2009/TTLT/BTC-BGDĐT về hướng dẫn một số chế độ tài chính đối với học sinh các trường phổ thông dân tộc nội trú và các trường dự bị đại học dân tộc.
Tăng mức hỗ trợ học sinh nội trú, bỏ khen thưởng mức "Khá"
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, cô Vũ Thị Hồng Minh, Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc nội trú huyện Đăk Tô (tỉnh Kon Tum) đánh giá, Nghị định số 66/2025/NĐ-CP có nhiều điểm mới tích cực, tăng cường đảm bảo quyền lợi cho học sinh nội trú.
“Thứ nhất, những chế độ chính sách hỗ trợ được quy định tại Nghị định số 66/2025/NĐ-CP được bổ sung thêm nhiều điểm mới phù hợp với tình hình thực tế hiện nay hơn so với Thông tư liên tịch số 109/2009/TTLT/BTC-BGDĐT của Bộ Tài chính và Bộ Giáo dục và Đào tạo về hướng dẫn một số chế độ tài chính đối với học sinh các trường phổ thông dân tộc nội trú và các trường dự bị đại học dân tộc.
Bộ Giáo dục và Đào tạo đã lắng nghe ý kiến của nhiều trường phổ thông dân tộc nội trú; cử tri các địa phương vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi về những nội dung, định mức tài chính hỗ trợ cho nhà trường quy định tại Thông tư liên tịch số 109/2009/TTLT/BTC-BGDĐT đã không còn phù hợp với giá cả thị trường hiện nay.
Vì vậy những đề xuất về mức học bổng chính sách, khen thưởng, hỗ trợ, trang cấp đồ dùng cá nhân, hỗ trợ học phẩm, hỗ trợ tiền tàu xe cho học sinh đã được cập nhật, điều chỉnh trong Nghị định số 66/2025/NĐ-CP.
Thứ hai, Nghị định số 66/2025/NĐ-CP là sự tích hợp giữa Thông tư liên tịch số 109/2009/TTLT/BTC-BGDĐT và Nghị định 116/2016/NĐ-CP, giúp những học bổng, chính sách hỗ trợ cho học sinh diện chế độ được triển khai đồng bộ, thống nhất và dễ quản lý hơn”, cô Vũ Thị Hồng Minh nhận định.
Cô Minh thông tin thêm, học sinh tại Trường Phổ thông Dân tộc nội trú huyện Đăk Tô gồm hai nhóm, một là học sinh thuộc chế độ nội trú, hai là học sinh ăn, ở bán trú tại trường thuộc diện được hỗ trợ theo quy định tại Nghị định 116/2016/NĐ-CP.
Phần lớn học sinh nhà trường đều ở xã, thôn đặc biệt khó khăn. Tại trường có khoảng 20 học sinh không thuộc diện chế độ, nhưng có nhân khẩu trong gia đình thuộc hộ nghèo và hộ cận nghèo.
Về cơ bản, học sinh toàn trường hiện nay đang được Nhà nước đảm bảo 100% chế độ chính sách, tạo điều kiện tốt nhất cho các em yên tâm học tập và phát triển bản thân.
Cùng chia sẻ về vấn đề này, thầy Bàn Văn Thắng, Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc nội trú Trung học cơ sở và Trung học phổ thông huyện Tuy Đức (tỉnh Đắk Nông) bày tỏ: “Nghị định 66/2025/NĐ-CP được Chính phủ ban hành đã bổ sung những chế độ chính sách hỗ trợ thiết thực dành cho học sinh dân tộc nội trú.
Trước hết, khi so sánh với Thông tư liên tịch số 109/2009/TTLT/BTC-BGDĐT, có thể thấy Nghị định số 66/2025/NĐ-CP đã khắc phục được không ít bất cập, đồng thời điều chỉnh các quy định sao cho phù hợp hơn với thực tế hiện nay. Điều này thể hiện sự quan tâm sâu sát của Nhà nước đến giáo dục, đặc biệt là đối với học sinh ở các vùng sâu, vùng xa, những khu vực còn gặp nhiều khó khăn về kinh tế và điều kiện học tập”.
Theo Nghị định số 66/2025/NĐ-CP quy định, trong năm học, học sinh được thưởng 800.000 đồng nếu đạt danh hiệu “học sinh xuất sắc” và được thưởng 600.000 đồng nếu đạt danh hiệu “học sinh giỏi”.
Thầy Bàn Văn Thắng cho rằng, chính sách trên không chỉ là sự ghi nhận, động viên kịp thời dành cho nỗ lực của học sinh, mà còn là nguồn khích lệ để các em tiếp tục phấn đấu trong học tập.
Mức thưởng 600.000 và 800.000 đồng đối với học sinh vùng sâu, vùng xa không phải là số tiền nhỏ, khoản hỗ trợ này phần nào giúp các em và gia đình cảm nhận được sự quan tâm từ Nhà nước, có thêm động lực hướng đến những thành tích cao hơn.
“Bên cạnh đó, theo Nghị định số 66/2025/NĐ-CP, học sinh dân tộc nội trú được cấp tiền tàu xe 2 lần vào dịp tết nguyên đán và dịp nghỉ (cả lượt đi và lượt về) theo giá vé thông thường của phương tiện giao thông công cộng (trường hợp địa bàn không có phương tiện giao thông công cộng thì được tính theo quãng đường và giá vé thông thường của phương tiện giao thông công cộng trên địa bàn tương đồng khác của tỉnh).
Như vậy, học sinh sẽ được cấp thêm một lần tiền tàu xe (cả lượt đi và lượt về) so với Thông tư liên tịch số 109/2009/TTLT/BTC-BGDĐT, học sinh chỉ được cấp tiền tàu xe mỗi năm một lần vào dịp tết nguyên đán hoặc dịp nghỉ hè.
Hằng năm, nhà trường có hỗ trợ thêm tiền tàu xe cho các em với mức hỗ trợ linh hoạt tùy thuộc vào khoảng cách từ trường đến nhà học sinh. Vì là vùng sâu, vùng xa nên không có xe đưa đón, học sinh chủ yếu được phụ huynh đến đón về”, Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc nội trú Trung học cơ sở và Trung học phổ thông huyện Tuy Đức chia sẻ.
Về phía Trường Phổ thông Dân tộc nội trú Trung học cơ sở huyện EaKar (huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk), thầy Nguyễn Đình Nam, hiệu trưởng nhà trường cũng bày tỏ sự vui mừng trước chính sách hỗ trợ mới cho học sinh dân tộc nội trú.
Đối với Thông tư liên tịch số 109/2009/TTLT/BTC-BGDĐT, danh sách hỗ trợ học phẩm cho học sinh có nhiều đồ dùng không còn phù hợp với đời sống và nhu cầu học tập hiện tại như: áo bông, chăn bông, nilon đi mưa, bìa bọc vở, hồ dán… Trong khi đó những món đồ cần thiết như quần áo đồng phục lại được quy định cấp 1 lần dùng cho cả 3 - 4 năm học. Thực tế, học sinh ở độ tuổi này phát triển rất nhanh, quần áo may ở năm đầu không thể dùng trong những năm học tiếp theo.
“Nghị định số 66/2025/NĐ-CP đã bổ sung, quy định mức kinh phí cụ thể về việc trang cấp đồ dùng cá nhân và học phẩm cho học sinh. Cụ thể, học sinh được cấp một lần bằng hiện vật gồm chăn, màn và các đồ dùng cá nhân khác với mức kinh phí là 1.080.000 đồng/học sinh. Mỗi năm học, học sinh được cấp 2 bộ quần áo đồng phục và học phẩm gồm: vở, giấy, bút và các dụng cụ học tập khác với mức kinh phí là 1.080.000 đồng/ học sinh.
Bên cạnh đó, hiện nay học sinh trường phổ thông dân tộc nội trú được hưởng mức học bổng bằng 80% mức lương cơ sở/tháng theo quy định tại Điều 9 Nghị định số 84/2020/NĐ-CP ngày 17 tháng 7 năm 2020 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Giáo dục.
Ngoài ra, nhà trường đã và đang thực hiện chế độ khen thưởng cho học sinh dựa trên thành tích học tập đạt được theo Thông tư liên tịch số 109/2009/TTLT/BTC-BGDĐT. Trong Nghị định số 66/2025/NĐ-CP cũng có quy định, nhưng chỉ dành cho học sinh đạt thành tích giỏi và xuất sắc, điều này giống như đòn bẩy để thúc đẩy các em học tập và rèn luyện tốt hơn”, thầy Nam đánh giá.
Thông tư liên tịch số 109/2009/TTLT/BTC-BGDĐT quy định chế độ thưởng như sau: Học sinh nếu học tập và rèn luyện tốt, đạt kết quả từ khá trở lên (ở năm học trước đó) được nhà trường thưởng một lần/năm với các mức: 400.000 đồng nếu đạt Khá; 600.000 đồng nếu đạt Giỏi; 800.000 đồng nếu đạt Xuất sắc.
Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc nội trú Trung học cơ sở huyện EaKar cho biết thêm, trước đây, nhà trường hỗ trợ mỗi học sinh 50.000 đồng vào dịp tết nguyên đán hoặc dịp nghỉ hè để chi trả chi phí đi lại. Tuy nhiên, do khu vực vùng sâu, vùng xa không có phương tiện vận tải công cộng, khó xác định giá vé tàu xe, hơn nữa, mức hỗ trợ 50.000 đồng hiện nay được xem là khá thấp. Vì vậy, với chính sách hỗ trợ tiền xe cho học sinh dân tộc nội trú theo Nghị định số 66/2025/NĐ-CP, vấn đề này sẽ được cải thiện đáng kể.
Trường học nỗ lực nâng cao chất lượng học tập và sinh hoạt cho học sinh dân tộc nội trú
Chia sẻ về chế độ ăn uống, sinh hoạt của học sinh dân tộc nội trú tại trường hiện nay, cô Vũ Thị Hồng Minh cho hay, học sinh đang được hưởng chế độ ăn một ngày 3 bữa: sáng, trưa và tối. Chi phí thức ăn một ngày dao động từ 55.000 đến 60.000 đồng/ 1 học sinh. Song song với đó, thực đơn được thay đổi liên tục trong một tuần, có kiểm soát về an toàn vệ sinh thực phẩm và được theo dõi báo cáo hàng ngày.
Bên cạnh nguồn kinh phí hỗ trợ từ Chính phủ, nhà trường cũng xây dựng nhiều kế hoạch để hỗ trợ giúp các em nâng cao chất lượng học tập cũng như đời sống tinh thần.
“Nhà trường bố trí nhiều hoạt động học tập, hướng dẫn học sinh tự học và quản lý điều kiện sinh hoạt của học sinh theo quy định trường nội trú.
Đồng thời, nhà trường xây dựng và triển khai nhiều hoạt động để nâng cao đời sống tinh thần cho học sinh, như tận dụng thời gian sau giờ học, giáo viên cùng học sinh tham gia trồng rau sạch nhằm cải thiện thêm bữa ăn hàng ngày. Ngoài ra còn có nhiều hoạt động sinh hoạt, thể dục thể thao trong ngày”, Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc nội trú huyện Đăk Tô thông tin.
Tại Trường Phổ thông Dân tộc nội trú Trung học cơ sở huyện EaKar, theo thầy Nguyễn Đình Nam chia sẻ: “Chế độ ăn uống của học sinh tại trường hiện nay cơ bản đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng, đảm bảo sức khỏe cho các em trong quá trình học tập và sinh hoạt.
Nếu học sinh về nhà, không ăn tại trường, các em sẽ được nhận lại khoản tiền tương ứng với chi phí bữa ăn trong ngày đó, quy định này nhằm đảm bảo quyền lợi của học sinh.
Bên cạnh đó, chi phí dành cho mỗi bữa ăn cũng có sự điều chỉnh tùy theo số ngày trong tháng. Những tháng có 30 hoặc 31 ngày, ngân sách phải chia đều, dẫn đến khẩu phần ăn không phong phú bằng những tháng có ít ngày hơn”.
Thầy Nam chia sẻ thêm, để giúp học sinh nâng cao chất lượng học tập, nhà trường đã triển khai một số lớp dạy tăng cường miễn phí vào buổi tối dành cho những em có học lực yếu, giúp các em củng cố thêm kiến thức, theo kịp tiến độ học tập trên lớp.
Mặt khác, nhà trường cũng đặc biệt quan tâm đến đời sống tinh thần của học sinh bằng cách tổ chức nhiều hoạt động nội trú phong phú. Dưới sự hướng dẫn của thầy cô, học sinh được trực tiếp tham gia hoạt động tăng gia sản xuất như chăm sóc cây trồng, chăn nuôi gia cầm, trồng rau sạch,...
Những hoạt động trên không chỉ giúp các em hiểu rõ hơn về quá trình sản xuất thực phẩm, mà còn rèn luyện cho các em tinh thần tự lập và biết trân trọng giá trị của sức lao động. Đồng thời, việc tăng gia sản xuất cũng góp phần cải thiện chất lượng bữa ăn hằng ngày, mang đến cho học sinh nguồn thực phẩm sạch, an toàn và đầy đủ dinh dưỡng hơn.
Trong khi đó, Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc nội trú Trung học cơ sở và Trung học phổ thông huyện Tuy Đức bày tỏ, nguồn kinh phí để nhà trường đảm bảo việc dạy học, rèn luyện kỹ năng sống và chăm lo đời sống cho học sinh chủ yếu vẫn dựa vào sự hỗ trợ của Nhà nước.
Mặc dù các chính sách hiện hành đã phần nào giúp cải thiện điều kiện học tập và sinh hoạt cho các em, nhưng trên thực tế, vẫn còn nhiều thách thức cần được giải quyết. Nếu có thêm sự chung tay từ tổ chức, doanh nghiệp và cộng đồng, học sinh dân tộc nội trú sẽ có cơ hội được hưởng những điều kiện tốt hơn, từ đó phát triển toàn diện cả về học vấn lẫn kỹ năng sống.
"Trong thời gian tới, khi có hướng dẫn cụ thể về việc triển khai Nghị định số 66/2025/NĐ-CP, nhà trường sẽ chủ động xây dựng kế hoạch chi tiết nhằm thực hiện chính sách hỗ trợ một cách hiệu quả và phù hợp với tình hình thực tế. Ví dụ như cải thiện cơ sở vật chất, môi trường học tập và sinh hoạt để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho học sinh dân tộc nội trú phát triển toàn diện”, thầy Thắng nhấn mạnh.
Nghị định số 66/2025/NĐ-CP quy định chính sách cho trẻ em nhà trẻ, học sinh, học viên ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo và cơ sở giáo dục có trẻ em nhà trẻ, học sinh hưởng chính sách, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/5/2025.
