Chỉ còn khoảng 3 tháng nữa, năm học 2024 – 2025 kết thúc, học sinh lớp 9 năm nay sẽ bước vào kỳ thi tuyển sinh 10 cho năm học 2025-2026. Những khó khăn chắc chắn có rất nhiều khi các em là lứa học sinh đầu tiên thi vào 10 theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 nhưng kỳ thi tuyển sinh 10 tới đây cũng có những thuận lợi nhất định.
Đó là việc Bộ ban hành Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT quy định về dạy thêm, học thêm có hiệu lực từ 14/02/2025 nên việc dạy thêm, học thêm đã bị hạn chế, bớt đi những áp lực cho học trò.
Bên cạnh đó, do một bộ phận phụ huynh có tâm lý lựa chọn năm sinh cho con nên dẫn đến số lượng học sinh lớp 9 năm nay (tuổi Dần) có giảm đáng kể so với các năm học trước. Trong khi, số lượng tuyển đầu vào lớp 10 của các địa phương sẽ tuyển tương đương với các năm học trước, hoặc sẽ giảm không đáng kể.
Học sinh lớp 9 năm nay sẽ giảm bớt áp lực học tăng tiết, học thêm so với trước đây
Những năm học trước đây, khi học sinh lớp 9 bước vào thực học mấy tuần là nhiều trường trung học cơ sở đã thực hiện tăng tiết nhằm kết thúc chương trình năm học sớm để ôn tập cho học sinh thi vào lớp 10. Có trường, còn mở lớp dạy thêm trái buổi ngay từ đầu năm học để ôn tập cho học trò nhằm hy vọng trường mình có tỉ lệ đậu cao hơn.
Vì vậy, học sinh lớp 9 trước đây khá áp lực với lịch học chính, học thêm, bồi dưỡng học sinh giỏi, ngoại khóa dày đặc của nhà trường. Nhiều em học sinh còn tham gia đi học thêm với thầy cô giáo ở bên ngoài để nhằm trang bị thêm kiến thức.
Tâm lý chung của nhiều phụ huynh học sinh, khi thấy các bạn trong lớp, trong trường đi học thêm thì con mình cũng đi học thêm để hy vọng đậu vào lớp 10 công lập.
Tuy nhiên, học sinh lớp 9 của năm học 2024-2025 này đã có những thay đổi đáng kể ngay sau khi Bộ ban hành Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT. Kế hoạch dạy tăng tiết từ học kỳ I của nhiều trường học đã phải dừng lại. Thậm chí, có trường giảm số tiết để kéo dãn thời gian về sau chứ không kết thúc chương trình lớp 9 vào giữa tháng 4 như kế hoạch đầu năm học.
Theo Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT, việc học thêm trong trường hiện nay chỉ còn giới hạn với 3 đối tượng nhưng học sinh học thêm không phải đóng học phí, gồm: học sinh có kết quả học tập chưa đạt yêu cầu ở học kỳ trước; học sinh được nhà trường chọn để bồi dưỡng nâng cao; học sinh lớp cuối cấp tự nguyện đăng ký ôn thi tuyển sinh hoặc tốt nghiệp theo kế hoạch của trường.
Nhiều trường học chỉ lên kế hoạch dạy thêm cho học sinh lớp 9 “tự nguyện” đăng ký mỗi tuần 2 tiết sau khi kết thúc chương trình lớp 9 và chờ đợi hướng dẫn của cấp trên về nguồn kinh phí chi trả cho giáo viên ôn thi.
Việc thay đổi kế hoạch giáo dục ở các nhà trường theo chỉ đạo chung của địa phương đã có tác động đến lịch học thêm của học sinh. Vì thế, khác với những năm học trước đây, khi bước vào học kỳ II thì học sinh học tập khá căng thẳng nhưng năm học này thì thời điểm này học sinh có phần nhẹ nhàng hơn rất nhiều.
Một số phụ huynh tỏ ra lo lắng về việc cạnh tranh 1 suất vào lớp 10 công lập nhưng thực tế trường nào cũng vậy. Các trường học tạm ngưng hoặc bớt số tiết dạy thêm cho học sinh lớp 9 cũng đang nằm trong một kế hoạch chung của địa phương.
Trong khi, kỳ thi tuyển sinh 10 chỉ gói gọn trong phạm vi từng tỉnh (thành) nên kế hoạch giáo dục; kế hoạch tuyển sinh đều giống nhau.
Một khi giảm việc dạy thêm, học thêm ở nhà trường; siết chặt việc dạy thêm ở ngoài nhà trường có thể khiến cho điểm chuẩn đầu vào lớp 10 tới đây có thể thấp hơn các năm trước đây nhưng không phải là vấn đề quan trọng.
Bởi, điểm chuẩn của kỳ thi lớp 10 của từng trường, từng địa bàn khác nhau nên đa phần những thí sinh thi vào trường trung học phổ thông ở mỗi địa bàn sẽ có điểm tương đồng về cách dạy ở cấp trung học cơ sở.
Hơn nữa, điểm chuẩn nếu thấp thì thấp chung và cách tuyển sinh sẽ lấy từ trên xuống dưới cho đến khi đủ chỉ tiêu đã được sở giáo dục phê duyệt từ khi chưa thi nên phụ huynh cũng không phải quá lo lắng.
Số lượng thí sinh dự thi lớp 10 cho năm học 2025-2026 giảm
Theo số liệu thống kê của một số địa phương đã công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng, học sinh lớp 9 trong năm học 2024-2025 giảm khá nhiều. Chẳng hạn, Thành phố Hồ Chí Minh năm nay có 88.535 học sinh lớp 9, giảm 28.647 học sinh so với năm học 2023-2024.
Trong khi đó theo dự kiến năm nay Thành phố Hồ Chí Minh sẽ tăng tỉ lệ học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở vào học lớp 10 công lập. Năm trước, địa phương này tuyển 65% học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở vào học lớp 10 công lập, thì năm nay tỉ lệ này ít nhất là 70% [1]. Đồng Nai giảm hơn 8 ngàn học sinh…
Đơn vị nơi người viết bài công tác những năm trước đây có 11 lớp 9 nhưng năm học 2024-2025 chỉ còn có 8 lớp. Tìm hiểu ở các trường trên địa bàn cũng giảm đáng kể.
Nguyên nhân số lượng học sinh lớp 9 năm nay giảm thì có nhiều nhưng có lẽ nguyên nhân cơ bản nhất là học sinh lớp 9 năm nay…tuổi Dần. Tâm lý chung của nhiều phụ huynh là lựa chọn tuổi để sinh con nên dẫn đến số lượng học sinh lớp 9 năm nay giảm mạnh so với các năm học trước và các khóa học sau.
Chính vì số lượng học sinh lớp 9 năm nay giảm như vậy sẽ dẫn đến tỉ lệ chọi vào kỳ thi tuyển sinh lớp 10 cho năm học 2025-2026 có thể sẽ giảm đáng kể. Đây là cơ hội thuận lợi để các thí sinh cạnh tranh 1 suất vào lớp 10 công lập- kỳ thi mà những năm vừa qua nhiều địa bàn có sự cạnh tranh khốc liệt vì tỉ lệ chọi khá cao.
Tài liệu tham khảo:
[1] https://tuoitre.vn/tp-hcm-tang-ti-le-hoc-sinh-vao-hoc-lop-10-cong-lap-20250219115442379.htm
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
