Ngày 26/11, Hiệp hội Thực phẩm chức năng Việt Nam tổ chức góp ý Dự thảo Nghị định về quy định cơ chế quản lý, phương thức, trình tự thủ tục kiểm tra Nhà nước về chất lượng, kiểm tra Nhà nước về an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu (gọi tắt là dự thảo Nghị định) do Tổng cục Hải quan – Bộ Tài chính làm đầu mối xây dựng trình Chính phủ.
Đây là lần tiếp theo Hiệp hội Thực phẩm chức năng Việt Nam tổ chức góp ý vào dự thảo Nghị định này.
Liên quan đến dự thảo Nghị định, trước đó, Hiệp hội thực phẩm chức năng Việt Nam đã có công văn số 821/CV-VAFF ngày 10/5 về việc góp ý dự thảo Nghị định, trong đó phân tích rõ những bất cập, những điểm vi hiến, trái với Quyết định số 38/QĐ-TTg ngày 12/02/2021 của Thủ tướng Chính phủ.
 |
Toàn cảnh buổi góp ý dự thảo của Hiệp hội thực phẩm chức năng Việt Nam. Ảnh: LC |
Tại buổi góp ý dự thảo Nghị định ngày 26/11, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Đáng – Chủ tịch Hiệp hội thực phẩm chức năng Việt Nam tiếp tục nêu ra rất nhiều bất cập và tỏ ý lo ngại về dự thảo Nghị định của Bộ Tài chính.
Theo dự thảo Nghị định này, cơ quan kiểm tra được bộ quản lý ngành, lĩnh vực giao/chỉ định hoặc cơ quan Hải quan thực hiện kiểm tra Nhà nước về chất lượng, kiểm tra Nhà nước về an toàn thực phẩm theo phương thức kiểm tra chặt, thông thường.
Cùng với đó, cơ quan Hải quan thực hiện kiểm tra Nhà nước về chất lượng trừ phương tiện nhập khẩu, kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu theo phương thức kiểm tra chặt, kiểm tra thông thường, kiểm tra giảm.
Sử dụng thông tin truy xuất nguồn gốc, thông tin về chất lượng hàng hóa, an toàn thực phẩm của cơ quan Hải quan các nước để phân tích, đánh giá rủi ro của hàng hóa, nhà sản xuất, nhà nhập khẩu.
Dự thảo Nghị định cũng nêu, kết quả kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm của Cơ quan Hải quan là cơ sở để người khai hải quan thực hiện thủ tục hải quan…
Chỉ ra những vấn đề bất cập của dự thảo Nghị định, Chủ tịch Hiệp hội thực phẩm chức năng cho rằng, vấn đề kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm cần phải có chuyên môn, nghiệp vụ sâu về chuyên ngành để nắm được thành phần nguyên liệu, mức độ tinh khiết, độ ổn định về hàm lượng cũng như phải phân tích được các chất ô nhiễm, sự tác động của thực phẩm tới sức khỏe, bệnh tật.
Với những vấn đề chuyên môn, chuyên sâu như vậy, Cơ quan Hải quan không thể quản lý và thực hiện được nội dung này.
Bên cạnh đó, Phó giáo sư, Tiến sĩ Trần Đáng cũng cho rằng, vấn đề phân tích nguy cơ bao gồm đánh giá nguy cơ, kiểm soát nguy cơ và truyền thông nguy cơ cũng phải có chuyên môn sâu thực hiện.
Trong đó việc đánh giá nguy cơ bao gồm nhận diện xác định mối nguy, mô tả đặc điểm mối nguy, lượng giá sự phơi nhiễm và mô tả đặc điểm nguy cơ.
Chủ tịch Hiệp hội thực phẩm chức năng nhấn mạnh: “Thực hiện các nội dung này chỉ có ngành y tế và ngành nông nghiệp mới đủ chuyên môn thực hiện. Hải quan hoàn toàn không làm được. Vì thế, chúng tôi đề nghị 2 điểm này không nên đề cập trong dự thảo Nghị định”.
Phân tích vấn đề công bố hợp quy, hợp chuẩn, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Đáng cho biết vấn đề công bố hợp quy, công bố hợp chuẩn đã được đề cập trong luật tiêu chuẩn, quy chuẩn, luật An toàn thực phẩm và ngành y tế, ngành nông nghiệp đang thực hiện.
 |
Hiệp hội thực phẩm chức năng Việt Nam bày tỏ lo ngại khi dự thảo mới của Bộ Tài chính sẽ giao hết cho Hải quan kiểm tra chất lượng, an toàn thực phẩm. Ảnh minh họa: Cổng thông tin điện tử Chính phủ. |
Theo Hiệp hội thực phẩm chức năng Việt Nam, Nghị định này trái với Quyết định số 38/QĐ-TTg ngày 12/01/2021 của Thủ tướng Chính phủ. Cụ thể, Quyết định số 38 chỉ giao Bộ Tài chính, Hải quan là đầu mối xây dựng Nghị định, xây dựng mô hình chứ không có nghĩa là Hải quan sẽ làm hết.
Ngay tên Dự thảo Nghị định này là “quản lý, phương thức, trình tự thủ tục kiểm tra Nhà nước về chất lượng, kiểm tra Nhà nước về an toàn thực phẩm đối với hàng nhập khẩu” đã sai với nhiệm vụ được giao tại Quyết định số 38.
Theo Chủ tịch Hiệp hội thực phẩm chức năng, việc quản lý An toàn thực phẩm bao gồm rất nhiều nội dung: Quản lý tiêu chuẩn, quy chuẩn, đăng ký công bố, kiểm nghiệm, ghi nhãn, quảng cáo, thanh tra, kiểm tra, điều kiện cơ sở sản xuất…
Chủ tịch Hiệp hội thực phẩm chức năng Việt Nam cũng bày tỏ lo ngại nếu các nội dung mà dự thảo Nghị định được thông qua sẽ gây nhiều hậu quả. Trong đó, Phó Giáo sư Trần Đáng chỉ ra những nguy cơ về các mầm gây bệnh ô nhiễm thực phẩm mà không kiểm soát được như mầm bệnh vi khuẩn, virus, ký sinh trùng, hóa chất, vật lý.
Tiếp theo là nguy cơ thực phẩm giả, thực phẩm kém chất lượng tràn vào nước ta, nhất là tràn qua biên giới.
Nói về chức năng và nhiệm vụ của Hải quan, Phó Giáo sư Tiến sĩ Trần Đáng cho rằng Cơ quan Hải quan bản chất là cơ quan kiểm soát nhập, lập và đánh thuế.
Do đó, cần có sự phân công công việc đúng về bản chất của nghề nghiệp tránh chồng chéo, phân công không đúng và làm không đúng sẽ gây rối loại xã hội, rối loạn kinh tế và đời sống nhân dân.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Đáng cho rằng việc biên soạn dự thảo Nghị định cần tuân thủ luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật ngày 6/7/2015, đặc biệt Điều 91 có quy định trong khi soạn thảo văn bản nếu có sự thay đổi về nội dung so với lần trước thì cần phải đăng tải lại và xin ý kiến lại. Bộ Tài chính đã không thực hiện như vậy.
Từ những bất cập đã nêu, Hiệp hội thực phẩm chức năng Việt Nam đã kiến nghị Thủ tướng chính phủ, Phó thủ tướng chính phủ và các cơ quan hữu quan chưa thông qua Dự thảo Nghị định trên và đề nghị Bộ Tài chính chỉnh sửa để giải quyết những vấn đề bất cập đã nêu.
