Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định là cơ sở giáo dục đại học công lập với sứ mạng đào tạo nguồn nhân lực điều dưỡng, hộ sinh chất lượng cao và thúc đẩy sự phát triển của khoa học điều dưỡng, hộ sinh tại Việt Nam. Nhiều năm qua, nhà trường đã thực hiện hiệu quả nhiệm vụ đào tạo, cung cấp hàng nghìn điều dưỡng và hộ sinh cho hệ thống y tế, đóng góp quan trọng vào công tác chăm sóc và nâng cao sức khỏe cộng đồng.
Hiện nay, Thầy thuốc Nhân dân, Tiến sĩ, Bác sĩ Trương Tuấn Anh là Hiệu trưởng nhà trường.
Nâng tỷ lệ giảng viên có học vị tiến sĩ còn gặp nhiều khó khăn
Thời gian qua, Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam nhận được phản ánh của phụ huynh khi tìm hiểu Báo cáo thường niên năm 2024 thực hiện theo Thông tư 09/2024/TT-BGDĐT của Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định có một số thông tin chưa rõ. Để có thêm thông tin chính xác, khách quan đến phụ huynh và xã hội, phóng viên của Tạp chí đã liên hệ và gửi câu hỏi tới Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định.
Hiện nay, Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định đang thực hiện đào tạo ở cả 3 trình độ: đại học, thạc sĩ và tiến sĩ. Theo bảng thống kê đội ngũ giảng viên, viên chức quản lý và nhân viên tại Báo cáo thường niên năm 2024 của nhà trường, do Hiệu trưởng Trương Tuấn Anh ký ngày 31/12/2024 cho thấy: Tỷ lệ giảng viên có trình độ tiến sĩ của nhà trường trong năm 2024 đạt 9,65%.
Trong khi đó, tiêu chí 2.3, Thông tư 01/2024/TT-BGDĐT Chuẩn cơ sở giáo dục đại học đang quy định: “Không thấp hơn 10% và từ năm 2030 không thấp hơn 15% đối với các trường đào tạo ngành đặc thù có đào tạo tiến sĩ.
Phúc đáp câu hỏi của phóng viên, đại diện Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định cho biết: Chất lượng đội ngũ giảng viên, đặc biệt là tỷ lệ giảng viên có học vị tiến sĩ là chỉ số then chốt quyết định năng lực đào tạo, nghiên cứu khoa học và việc tuân thủ quy định đối với một cơ sở giáo dục đại học.
Theo đó, việc phát triển đội ngũ giảng viên có trình độ cao cũng là một trong những nhiệm vụ trọng tâm được nhà trường coi trọng.
Là một cơ sở đào tạo thuộc nhóm ngành đặc thù và đang triển khai đào tạo trình độ tiến sĩ ngành Điều dưỡng, nhà trường nhận thức rất rõ các yêu cầu pháp lý cũng như tiêu chuẩn chất lượng do Bộ Giáo dục và Đào tạo đặt ra. Việc tỷ lệ giảng viên có học vị tiến sĩ của nhà trường mới đạt 9,65%, chưa chạm ngưỡng tối thiểu 10% là một thách thức mà đơn vị đang ưu tiên giải quyết.
Trên thực tế, việc đào tạo tiến sĩ trong khối ngành sức khỏe, đặc biệt là Điều dưỡng còn gặp nhiều khó khăn. Hiện cả nước ta mới chỉ có 2 cơ sở được phép đào tạo tiến sĩ ngành Điều dưỡng, dẫn đến nguồn cung tiến sĩ còn hạn chế. Chưa kể chỉ tiêu tuyển sinh đào tạo trình độ tiến sĩ tại cơ sở giáo dục đại học hằng năm cũng rất thấp (Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định tuyển 8 chỉ tiêu/năm, Trường Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh chỉ tuyển 3 chỉ tiêu/năm).
Đồng thời, theo quy định hiện hành, thời gian đào tạo tiến sĩ kéo dài từ 36 đến 48 tháng, đòi hỏi nhà trường phải có lộ trình dài hơi để phát triển đội ngũ giảng viên cơ hữu đạt chuẩn.
Ngoài ra nguồn nhân lực tiến sĩ chất lượng cao trong lĩnh vực điều dưỡng có tính cạnh tranh rất lớn. Những người có trình độ này thường có nhiều cơ hội làm việc tại các bệnh viện tuyến trung ương hoặc các cơ sở đào tạo lớn, khiến việc thu hút và giữ chân giảng viên trình độ cao trở thành thách thức đối với nhà trường.
Để tháo gỡ những khó khăn trước mắt và từng bước đáp ứng yêu cầu về tỷ lệ giảng viên có trình độ tiến sĩ theo quy định tại Thông tư 01, Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định đã ký kết hợp đồng giảng dạy với nhiều cơ sở thực hành uy tín và triển khai mời giảng viên thỉnh giảng có trình độ cao tham gia giảng dạy. Minh chứng là trong năm học 2024–2025, trường đã ban hành các quyết định phê duyệt danh sách giảng viên thỉnh giảng là những chuyên gia đầu ngành, gồm giáo sư, phó giáo sư và tiến sĩ đến từ các bệnh viện và cơ sở đào tạo hàng đầu trên cả nước.
Đáng chú ý, đội ngũ thỉnh giảng của nhà trường có nhiều chuyên gia đang công tác tại các bệnh viện lớn như Bệnh viện Nhi Trung ương, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, Bệnh viện Phụ sản Trung ương, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, cùng các bệnh viện tuyến tỉnh như Bệnh viện Đa khoa Nam Định, Bệnh viện Nhi Nam Định, Bệnh viện Phụ sản Nam Định…
“Việc hợp tác này giúp Nhà trường bổ sung một lực lượng chuyên gia có trình độ cao, giàu kinh nghiệm thực tiễn, trực tiếp tham gia giảng dạy và hướng dẫn sinh viên trong môi trường lâm sàng. Thông qua cơ chế thỉnh giảng và sự gắn kết chặt chẽ với các cơ sở khám chữa bệnh, nhà trường đã khai thác hiệu quả nguồn nhân lực chất lượng cao để nâng cao chất lượng đào tạo”, đại diện nhà trường thông tin.
Và để nhanh chóng đạt mục tiêu tỷ lệ giảng viên có trình độ tiến sĩ 10% và tạo nền tảng hướng đến 15% vào năm 2030, nhà trường triển khai đồng thời hai nhóm giải pháp, đó là phát triển nguồn nhân lực hiện có và xây dựng chính sách thu hút nhân lực chất lượng cao.
Về phát triển đội ngũ cơ hữu, Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định ưu tiên cử giảng viên có năng lực đi học tập và nghiên cứu trong và ngoài nước. Theo đó, nhà trường đã cử 13 giảng viên làm nghiên cứu sinh, bao gồm 6 nghiên cứu sinh ở nước ngoài và 7 nghiên cứu sinh trong nước.
Tính đến tháng 12/2025, đã có thêm 2 nghiên cứu sinh bảo vệ thành công luận án và được công nhận học vị Tiến sĩ, nâng tổng số giảng viên có trình độ tiến sĩ lên 19/176, tương đương 10,8%.
Song song với việc cử giảng viên đi làm nghiên cứu sinh, nhà trường cũng triển khai các chính sách hỗ trợ tài chính và cơ chế khen thưởng nhằm giúp nghiên cứu sinh hoàn thành chương trình đúng tiến độ, đặc biệt đối với các nghiên cứu sinh đang làm luận án ngay tại trường. Với lộ trình đào tạo và hỗ trợ này, nhà trường đặt mục tiêu đạt tỷ lệ 15% giảng viên có trình độ tiến sĩ vào năm 2030.
Bên cạnh đó, trường cũng đang xây dựng chiến lược thu hút nhân lực có trình độ cao thông qua các chính sách đãi ngộ hấp dẫn về chế độ làm việc, tiền lương, phụ cấp… nhằm bổ sung đội ngũ chuyên môn chất lượng cao cho các ngành đào tạo thạc sĩ và tiến sĩ.
Không có phó giáo sư, giáo sư ở 2 lĩnh vực
Cũng theo bảng thống kê đội ngũ giảng viên, viên chức quản lý và nhân viên tại Báo cáo thường niên 2024 của Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định, trong tổng số 176 giảng viên cơ hữu hiện nay, nhà trường chỉ có 1 giảng viên giữ chức danh phó giáo sư thuộc lĩnh vực Hộ sinh. Ở các lĩnh vực còn lại là Điều dưỡng và Dinh dưỡng chưa có giảng viên đạt học hàm giáo sư hoặc phó giáo sư.
Điều này đặt ra băn khoăn trong bối cảnh nhà trường đang đồng thời đào tạo ba trình độ đại học, thạc sĩ và tiến sĩ ngành Điều dưỡng, với 127 học viên cao học và 30 nghiên cứu sinh đang theo học.
Lý giải về thực trạng này, đại diện nhà trường cho biết đội ngũ giảng viên cơ hữu hiện nay của đơn vị gồm 01 Phó giáo sư, 14 tiến sĩ, 01 bác sĩ chuyên khoa II, 135 thạc sĩ, 21 bác sĩ chuyên khoa I và 13 giảng viên đang là nghiên cứu sinh. Tất cả chỉ tiêu tuyển sinh đối với chương trình cao học và nghiên cứu sinh đều được xác định theo đúng quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo tại Thông tư 23/2021/TT-BGDĐT và Thông tư 18/2021/TT-BGDĐT, dựa trên số lượng giảng viên cơ hữu có trình độ tiến sĩ hoặc học hàm phó giáo sư trong khối ngành khoa học sức khỏe.
Như vậy, dù số lượng giảng viên có học hàm còn khiêm tốn, nhà trường vẫn đảm bảo tuân thủ đầy đủ yêu cầu của cơ quan quản lý.
Tuy nhiên, việc phát triển đội ngũ chức danh giáo sư, phó giáo sư tại trường vẫn đang gặp nhiều khó khăn mang tính đặc thù. Thứ nhất, tiêu chuẩn xét công nhận chức danh đang được Nhà nước điều chỉnh theo hướng tiệm cận chuẩn mực quốc tế, đặc biệt với yêu cầu khắt khe về công bố khoa học trên các tạp chí WoS/Scopus. Đây là áp lực rất lớn đối với giảng viên, buộc họ phải nâng cao năng lực nghiên cứu, phương pháp luận và trình độ ngoại ngữ để đáp ứng các tiêu chí mới.
Thứ hai, phần lớn giảng viên của nhà trường dù được đào tạo chính quy và có nền tảng chuyên môn tốt, nhưng vẫn đang trong giai đoạn tích lũy học thuật, chưa đủ số lượng công trình nghiên cứu cần thiết. Điều này càng trở nên thách thức khi khoa học Điều dưỡng tại Việt Nam đang chuyển dịch từ mô hình đào tạo thiên về thực hành sang mô hình nghiên cứu hàn lâm, đòi hỏi thời gian để giảng viên trẻ chuyển hóa kinh nghiệm lâm sàng thành công bố quốc tế.
Bên cạnh đó, nghiên cứu trong trường vẫn còn manh mún, chưa hình thành nhiều nhóm nghiên cứu mạnh để tạo ra sản phẩm nổi bật mang dấu ấn của đơn vị.
Để khắc phục những hạn chế này và đảm bảo chất lượng đào tạo sau đại học, nhà trường đã triển khai nhiều giải pháp mang tính chiến lược lâu dài. Trước hết, trường tập trung xây dựng các định hướng nghiên cứu trọng tâm gắn với thế mạnh truyền thống như Điều dưỡng, Hộ sinh và khoa học sức khỏe. Chất lượng luận văn, luận án được nâng cao thông qua yêu cầu mỗi đề tài phải gắn với công bố khoa học có giá trị. Việc tổ chức và duy trì các nhóm nghiên cứu mạnh, bao gồm giảng viên và nghiên cứu sinh, giúp thúc đẩy các sản phẩm công bố quốc tế và tạo nguồn lực nghiên cứu bền vững.
Song song với đó, nhà trường triển khai mạnh mẽ Đề án tăng cường năng lực công bố quốc tế giai đoạn 2020–2025, tầm nhìn 2030, đưa ra nhiều chính sách khuyến khích như chi trả phí đăng báo quốc tế, hỗ trợ tham gia hội thảo, ưu tiên thi đua và nâng lương, hay hỗ trợ biên tập bản thảo. Chính sách phát triển đội ngũ tiến sĩ được đặc biệt chú trọng, khuyến khích giảng viên trẻ đi đào tạo tại các cơ sở uy tín trong nước và quốc tế để tạo nguồn nhân lực học thuật chất lượng cao cho tương lai gần.
Đồng thời, hoạt động hợp tác quốc tế tiếp tục được mở rộng. Nhà trường tích cực mời các chuyên gia từ Đại học Baylor (Hoa Kỳ), Đại học Kyushu (Nhật Bản) và nhiều giáo sư, phó giáo sư từ các trường đại học, viện nghiên cứu trong nước tham gia giảng dạy và hướng dẫn nghiên cứu sinh.
Mặt khác, đơn vị cũng đang hoàn thiện quy trình bổ nhiệm một phó giáo sư từ cơ sở thực hành theo Nghị định 111/2020/NĐ-CP, nhằm tăng cường năng lực học thuật cho đội ngũ và đáp ứng toàn diện yêu cầu chuẩn chương trình đào tạo.
“Như vậy, với việc xây dựng hướng nghiên cứu trọng điểm, tăng cường công bố quốc tế, phát triển đội ngũ tiến sĩ và tranh thủ nguồn lực học thuật từ các chuyên gia trong và ngoài nước, Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định khẳng định hoàn toàn có khả năng đảm bảo chất lượng đào tạo ở tất cả các trình độ, dù số lượng giảng viên mang học hàm vẫn còn hạn chế.
Đây cũng là hướng đi phù hợp trong bối cảnh đổi mới giáo dục đại học và chuẩn kiểm định ngày càng chặt chẽ”, đại diện nhà trường cho hay.
