Trường Đại học Công nghệ Thông tin, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh là cơ sở đào tạo đại học và sau đại học uy tín, chuyên cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao nhằm đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động và đóng góp cho sự phát triển của cộng đồng. Đồng thời, đơn vị cũng là một trung tâm nghiên cứu và chuyển giao công nghệ hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ thông tin – truyền thông và các ngành liên quan.
Theo thông tin nhà trường cập nhật trên website, tầm nhìn trong tương lai đơn vị sẽ phấn đấu trở thành trường đại học uy tín về công nghệ thông tin - truyền thông và các lĩnh vực liên quan trong khu vực Châu Á.
Thông tư 01/2024/TT-BGDĐT (sau đây gọi là Thông tư 01) về Chuẩn cơ sở giáo dục đại học của Bộ Giáo dục và Đào tạo là cơ sở để thực hiện quy hoạch, sắp xếp mạng lưới cơ sở giáo dục đại học; đánh giá và giám sát các điều kiện đảm bảo chất lượng, việc thực hiện trách nhiệm giải trình của các cơ sở giáo dục đại học theo quy định của pháp luật.
Theo quy định, các cơ sở giáo dục đại học chốt số liệu vào ngày 31 tháng 12 hằng năm; đối với số liệu về tài chính, thời điểm chốt số liệu là ngày 31 tháng 3 của năm tiếp theo.
Trên thực tế, quá trình triển khai, thực hiện theo Thông tư 01 ở mỗi đơn vị sẽ có sự khác biệt. Để tìm hiểu rõ hơn về việc đáp ứng các tiêu chuẩn, tiêu chí tại Thông tư 01, phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam đã ghi nhận chia sẻ của đại diện Trường Đại học Công nghệ Thông tin, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.
Gặp khó trong việc thu hút giảng viên trình độ cao
Theo điểm b, Tiêu chí 2.3, Thông tư 01 quy định: "Tỷ lệ giảng viên toàn thời gian có trình độ tiến sĩ không thấp hơn 40% và từ năm 2030 không thấp hơn 50% đối với cơ sở giáo dục đại học có đào tạo tiến sĩ”. Trong khi đó theo phóng viên tìm hiểu tại biểu mẫu 20 công khai thông tin về đội ngũ giảng viên cơ hữu của nhà trường, hiện đơn vị có tổng số giảng viên là 279, trong đó giảng viên có trình độ tiến sĩ là 86 (đạt 30,8%).
Đại diện Trường Đại học Công nghệ Thông tin, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh cho biết: Áp dụng theo Thông tư 24/2015/TT-BGDĐT Quy định Chuẩn quốc gia đối với cơ sở giáo dục đại học chỉ yêu cầu tối thiểu 25% đối với tỷ lệ giảng viên có trình độ tiến sĩ (áp dụng với cơ sở giáo dục đại học định hướng ứng dụng). Như vậy, tỷ lệ giảng viên toàn thời gian có trình độ tiến sĩ của nhà trường trong năm học 2023 - 2024 với 30,8% là đạt yêu cầu so với Thông tư cũ.
Tính đến thời điểm hiện tại, tỷ lệ giảng viên toàn thời gian có trình độ tiến sĩ của nhà trường là 95/230, đạt 41,3% (đạt chuẩn theo Thông tư 01/2024/TT-BGDĐT). Số liệu này đã được đơn vị khai báo với Bộ Giáo dục và Đào tạo trên hệ thống Hemis ngày 02/4/2025.
Cũng theo biểu mẫu 20, phóng viên nhận thấy nhà trường có 2 giảng viên chức danh giáo sư và 7 giảng viên chức danh phó giáo sư. Tuy nhiên, lĩnh vực Toán và thống kê của nhà trường lại không có giảng viên chức danh giáo sư hay phó giáo sư nào.
Đại diện nhà trường cho hay, hiện nay đơn vị gặp nhiều khó khăn trong việc thu hút giảng viên có trình độ tiến sĩ, bởi sự cạnh tranh quyết liệt giữa các trường trong cùng một khu vực khi cố gắng thu hút được nhiều giảng viên trình độ cao để đáp ứng yêu cầu tỷ lệ giảng viên tiến sĩ theo Thông tư 01, nhất là các trường tư thục.
Thứ hai, việc thúc đẩy giảng viên có trình độ thạc sĩ tham gia nghiên cứu sinh còn gặp nhiều khó khăn, vì nhiều giảng viên còn gặp khó về kinh tế, chưa sắp xếp được thời gian để học lên tiến sĩ. Chưa kể việc vừa học tiến sĩ vừa tham gia công tác giảng dạy tại trường sẽ rất vất vả, khiến nhiều thầy cô chưa chuyên tâm vào công tác nghiên cứu để hoàn tất chương trình tiến sĩ.
Mặt khác, công nghệ thông tin là một lĩnh vực phát triển nhanh chóng và đòi hỏi nhiều công bố khoa học ở trình độ quốc tế. Điều này khiến không ít nghiên cứu sinh gặp khó khăn và không đến được đích.
Để đáp ứng yêu cầu tỷ lệ giảng viên trình độ tiến sĩ, nhiều năm vừa qua, Trường Đại học Công nghệ Thông tin, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh đã tiến hành đồng bộ nhiều giải pháp, như tăng cường tuyển dụng tiến sĩ qua nhiều kênh khác nhau, theo mức chi trả cam kết. Triển khai các chính sách hỗ trợ nghiên cứu khoa học, hỗ trợ các tiến sĩ nghiên cứu, hỗ trợ học phí cho nghiên cứu sinh là viên chức của nhà trường.
Đối với bộ môn Toán - Lý, đơn vị đào tạo giai đoạn đại cương cho sinh viên và không phụ trách ngành đào tạo về Toán, đồng nghĩa nhà trường không có sinh viên, học sinh sau đại học ngành này.
Hiện nay, nhà trường đang có 2 phó giáo sư Toán học, 4 tiến sĩ ngành Toán, Vật lý và đơn vị cần có thêm thời gian để gia tăng số lượng giáo sư, phó giáo sư vì các ứng viên cần tích lũy đủ số lượng công bố khoa học.
Tỷ trọng thu từ nghiên cứu khoa học gần đạt 5% theo Chuẩn
Tiêu chí 3.1 Thông tư 01/2024/TT-BGDĐT quy định từ năm 2030, diện tích đất (có hệ số theo vị trí khuôn viên) tính bình quân trên một người học chính quy quy đổi theo trình độ và lĩnh vực đào tạo không nhỏ hơn 25 m2. Trong đó diện tích khu vực được tính = 2,5 đối với các khuôn viên nằm trong địa giới các quận của các thành phố trực thuộc Trung ương.
Theo biểu mẫu 19 Công khai thông tin cơ sở vật chất của Trường Đại học Công nghệ thông tin, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh năm học 2023 – 2024, nhà trường chỉ đề cập chung chung chứ chưa chia theo tỷ lệ người học.
Thông tin với phóng viên, đại diện nhà trường cho biết hiện nay, diện tích đất của trường là 133.900m2, quy mô đào tạo có 10.531 sinh viên chính quy, quy đổi theo trình độ và lĩnh vực đào tạo là 37, đáp ứng đủ theo yêu cầu.
Đối với tiêu chí diện tích sàn xây dựng phục vụ đào tạo trên số người học chính quy quy đổi theo trình độ và lĩnh vực đào tạo, Thông tư 01 đang quy định không nhỏ hơn 2,8m2. Trong khi đó đối với Trường Đại học Công nghệ Thông tin, ngoài diện tích sàn hiện hữu tại trường, đơn vị còn diện tích dùng chung với Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh. Theo số liệu từ tháng 4/2025, tiêu chí này của nhà trường là 6,62m2, đáp ứng tỷ lệ theo quy định.
Đồng thời, đối với Tiêu chí 3.2 quy định tỷ lệ giảng viên toàn thời gian được bố trí diện tích và bàn ghế làm việc riêng biệt tại cơ sở giáo dục đại học, trong phòng chung hoặc riêng không ít hơn 6m2 cho mỗi người và ít nhất 70% giảng viên toàn thời gian được bố trí chỗ làm việc riêng biệt, Trường Đại học Công nghệ Thông tin, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh đã đáp ứng cho 100% giảng viên. Theo đó, nhà trường luôn nỗ lực cải tạo cơ sở hạ tầng, trang thiết bị để phục vụ tốt nhất cho sinh viên, giảng viên tham gia giảng dạy và học tập.
Tại Tiêu chí 6.1, Tiêu chuẩn 6, Thông tư 01 có nêu: “Tỷ trọng thu từ các hoạt động khoa học và công nghệ trên tổng thu của các cơ sở giáo dục đại học có đào tạo tiến sĩ (có tính trọng số theo lĩnh vực), tính trung bình trong 03 năm gần nhất không thấp hơn 5%”.
Chiếu theo biểu mẫu 21 Công khai tài chính của Trường Đại học Công nghệ Thông tin, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh cho thấy, năm học 2023-2024, tổng thu năm của đơn vị xấp xỉ 259 nghìn tỷ đồng. Trong đó, nguồn thu từ hoạt động nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ là 12,4 tỷ đồng, đạt 4,78%.
Theo chia sẻ của đại diện nhà trường, kết quả này đã thể hiện sự nỗ lực đáng kể của đơn vị trong lĩnh vực Công nghệ thông tin. Về ứng dụng và thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học, nhà trường chủ yếu tập trung vào các đề tài nghiên cứu cơ bản với sản phẩm đầu ra là các bài báo khoa học chất lượng cao được công bố trên các tạp chí uy tín trong và ngoài nước, cùng các đăng ký sở hữu trí tuệ. Đây là nền tảng quan trọng cho sự phát triển khoa học và công nghệ.
Tuy nhiên, việc ứng dụng và thương mại hóa các kết quả nghiên cứu cơ bản thường mất nhiều thời gian và kinh phí để chuyển thành các sản phẩm, công nghệ cụ thể để có thể đưa ra thị trường. Đây là thách thức chung trong lĩnh vực.
Để đạt được mục tiêu 5% tổng thu từ nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ, nhà trường đang triển khai nhiều giải pháp để có thể tăng tỷ trọng này, đặc biệt là các hoạt động có tính ứng dụng cao.
Trước hết, nhà trường đẩy mạnh kết nối với doanh nghiệp để hiểu rõ hơn nhu cầu thị trường, từ đó định hướng và tăng số lượng đề tài nghiên cứu có tiềm năng ứng dụng và thương mại hóa. Bên cạnh đó khuyến khích nghiên cứu ứng dụng trong nhà trường. Các giảng viên và sinh viên được khuyến khích tham gia vào các đề tài giải quyết bài toán thực tiễn của doanh nghiệp và xã hội. Các chính sách hỗ trợ, khen thưởng cũng được ưu tiên trong nghiên cứu ứng dụng.
Cuối cùng là phát triển phòng nghiên cứu hợp tác với doanh nghiệp. Hiện nhà trường đang đầu tư xây dựng các phòng nghiên cứu và phát triển (R&D) hợp tác với doanh nghiệp. "Mô hình này không chỉ giúp doanh nghiệp giải quyết bài toán R&D mà còn tạo ra sản phẩm công nghệ có khả năng thương mại hóa nhanh chóng. Đồng thời tạo môi trường thực tế cho giảng viên và sinh viên", đại diện trường cho hay.
