Những ngày đầu năm học này, một số địa phương đã tiến hành tuyển dụng giáo viên cho địa phương mình nhằm đáp ứng nhu cầu giảng dạy ở các nhà trường, các cấp học. Ở các thành phố lớn, đa phần các môn học có số lượng người dự tuyển cao hơn rất nhiều chỉ tiêu được giao.
Nguồn tuyển giáo viên nhiều môn học khá dồi dào sẽ giúp cho cơ quan tuyển dụng sẽ tuyển chọn được những giáo viên có chất lượng chuyên môn tốt nhất vào ngành nhưng phía sau nguồn tuyển dồi dào như vậy cũng khiến cho nhiều người băn khoăn. Bởi lẽ, sinh viên sư phạm được nhà nước hỗ trợ sinh hoạt phí, không phải đóng tiền học phí nhưng khi ra trường phải cạnh tranh việc làm như vậy ít nhiều số tiền được hỗ trợ kia có thể chưa đạt hiệu quả mong muốn.
Hơn nữa, những năm gần đây, điểm chuẩn vào các trường sư phạm luôn nằm ở tốp đầu, các em học tập trong 4 năm với bao nhiêu tâm huyết, công sức và cả kỳ vọng của gia đình.
Nguồn tuyển giáo viên ở nhiều địa phương đang khá dồi dào
Ông Trần Thế Cương, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội cho hay, thành phố đang trong quá trình tuyển giáo viên cho các cơ sở giáo dục trực thuộc Sở. Thông tin vui là nguồn tuyển rất dồi dào, số lượng tuyển 848 giáo viên nhưng có gần 8.000 ứng viên đăng ký dự tuyển.
Theo ông Cương, có môn chỉ có duy nhất 1 chỉ tiêu tuyển dụng nhưng có tới 70- 80 ứng viên đăng ký. [1]
Tại Thành phố Hồ Chí Minh, theo bà Trần Thị Ngọc Châu, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo, Chủ tịch Hội đồng tuyển dụng, thông tin: năm nay Thành phố Hồ Chí Minh có nhu cầu tuyển dụng 5.696 giáo viên, trong đó 5.022 giáo viên từ trung học cơ sở trở xuống và 674 giáo viên trung học phổ thông.
Qua đợt sơ tuyển, Thành phố Hồ Chí Minh chọn được 10.176 ứng viên đủ điều kiện tham gia dự tuyển. Cụ thể, cấp mầm non có 1.783 ứng viên, tiểu học có 2.826 ứng viên, trung học cơ sở là 3.359 ứng viên, trung học phổ thông có 2.154 ứng viên và có 54 ứng viên dự tuyển vào vị trí giáo viên giáo dục đặc biệt.
Năm nay, vị trí giáo viên trung học phổ thông các môn Vật lý, Hóa học, Sinh học, Toán có độ cạnh tranh cao. Trong đó, dẫn đầu là môn Vật lý, khi nhu cầu tuyển dụng là 18 giáo viên nhưng số lượng ứng viên đăng ký dự tuyển là 265, tỷ lệ chọi là 1/14,7. Môn Hóa học, nhu cầu là 20 giáo viên có 266 ứng viên (1/13,3). Môn sinh học, chỉ tiêu 19 giáo viên, có 120 ứng viên (1/6,3). Môn Toán chỉ tiêu là 68, có 367 ứng viên (1/5,39)…
Với môn tiếng Anh, cấp tiểu học có 432 ứng viên, nhu cầu tuyển 189 giáo viên (1/2,28); cấp trung học cơ sở có 799 ứng viên, nhu cầu tuyển 268 giáo viên (1/2,98); cấp trung học phổ thông có 279 ứng viên, nhu cầu tuyển 48 (1/5,81). [2]
Từ những thông tin chia sẻ của 2 lãnh đạo ngành giáo dục của Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh cho chúng ta thấy nguồn tuyển giáo viên ở các môn học ở 2 thành phố này đang rất lớn. Một khi vị trí tuyển dụng có nhiều ứng viên dự tuyển sẽ giúp cho cơ quan tuyển dụng lựa chọn được những ứng viên tiêu biểu nhất vào công tác ở các trường học. Nguồn nhân lực này sẽ góp phần thúc đẩy chất lượng giáo dục của các nhà trường, ngành giáo dục bứt phá trong tương lai.
Tuy nhiên, phía sau những ứng viên được tuyển dụng sẽ có rất nhiều ứng viên không có cơ hội trúng tuyển. Tất nhiên, họ lại phải chờ đợi vào các đợt tuyển dụng sau, hoặc đi tìm một việc làm trái chuyên môn để chờ cơ hội.
Và, biết đâu sẽ có những sinh viên sư phạm không có cơ hội được đứng trên bục giảng vì việc làm ngày càng cạnh tranh nhiều hơn, sinh viên sư phạm ra trường ngày càng nhiều hơn. Trong khi, càng xa năm tốt nghiệp thì cơ hội việc làm càng khó khăn hơn vì kiến thức chuyên môn mai một dần.
Nhiều trăn trở khi nguồn tuyển giáo viên dồi dào
Bản thân người viết bài cũng từng lận đận tìm kiếm cơ hội đứng trên bục giảng từ gần 20 năm về trước và những năm gần đây cũng từng tham gia vào hội đồng tuyển dụng viên chức ngành giáo dục ở một địa phương nên có một số chia sẻ.
Những ứng viên không chỉ là những người ở độ tuổi 22-23 vừa tốt nghiệp mà rất nhiều người trên dưới 30 tuổi. Thậm chí, có năm chúng tôi còn thấy lác đác vài trường hợp đã ngoài 40 tuổi vẫn đang phải đứng chờ đợi để cạnh tranh 1 suất vào công tác tại các trường phổ thông. Điều này cũng đồng nghĩa, những ứng viên này đã có nhiều năm nộp hồ sơ và chờ đợi cơ hội.
Mỗi bộ hồ sơ và phí tuyển dụng hiện nay khi dự tuyển vào ngành giáo dục thường dao động 500.000 đồng. Nhiều người phải lặn lội mấy chục cây số, thậm chí có người khác tỉnh, khác vùng miền đến dự thi nên chi phí cho mỗi lần dự tuyển không hề nhỏ.
Trong khi, để có một tấm bằng cử nhân sư phạm là cả một quá trình nỗ lực của từng sinh viên sư phạm, sự đầu tư, kỳ vọng của phụ huynh và từ của nhà nước cho sinh viên sư phạm.
Theo Nghị định 116/2020/NĐ-CP, từ ngày 15/11/2020, sinh viên sư phạm được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng học phí bằng mức thu học phí của cơ sở đào tạo giáo viên nơi theo học. Đồng thời, sinh viên sư phạm được nhà nước hỗ trợ 3,63 triệu đồng/tháng để chi trả chi phí sinh hoạt trong thời gian học tập tại trường.
Thời gian hỗ trợ tiền đóng học phí và chi phí sinh hoạt được xác định theo số tháng thực tế học tập tại trường theo quy định, nhưng không quá 10 tháng/năm học nên mỗi sinh viên sư phạm sau 4 năm học thì Nhà nước sẽ hỗ trợ một khoản tiền khá lớn.
Đặc biệt, theo khoản 1, Điều 6 Nghị định 116/2020/NĐ-CP, sinh viên sư phạm đã hưởng chính sách không công tác trong ngành giáo dục sau 02 năm kể từ ngày có quyết định công nhận tốt nghiệp phải bồi hoàn kinh phí hỗ trợ tiền đóng học phí và chi phí sinh hoạt cũng là điều đáng trăn trở.
Bởi, cứ nhìn vào số lượng người dự tuyển vào Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, chúng ta cũng thấy được có một lượng rất lớn người dự tuyển sẽ không có cơ hội trúng tuyển. Vì thế, nguồn tuyển giáo viên nhiều đan xen cả niềm vui và có cả nỗi buồn lẫn lộn.
Điều này đòi hỏi các địa phương, các trường đại học sư phạm, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần có tính toán kĩ lưỡng để sinh viên sư phạm ra trường không phải khó khăn tìm kiếm việc làm bởi đây là nguồn nhân lực có điểm đầu vào rất cao trong những năm gần đây và được Nhà nước hỗ trợ về kinh phí đào tạo.
Tài liệu tham khảo
[1] https://vietnamnet.vn/ha-noi-tuyen-hon-800-giao-vien-co-mon-den-1-choi-80-nguoi-2446175.html
[2] https://thanhnien.vn/tuyen-giao-vien-canh-tranh-cao-co-hoi-chon-duoc-nguoi-gioi-185250928193928083.htm
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
