Mỹ-Philippines đạt đồng thuận mở rộng hiện diện quân sự của Mỹ

Tàu ngầm hạt nhân của Hải quân Mỹ thăm Philippines

Ngày 11 tháng 4, Quân đội Philippines ra thông cáo báo chí cho biết, cùng ngày tại Manila, Philippines và Mỹ đã kết thúc hội đàm vòng thứ 8 về việc tăng cường hợp tác quân sự hai nước, hai bên đạt được đồng thuận trong rất nhiều vấn đề quan trọng của dự thảo Thỏa thuận mở rộng hiện diện quân sự của Mỹ tại Philippines.

Vòng đàm phán này bắt đầu từ ngày 10 tháng 4 (giờ địa phương). Đại diện đàm phán hàng đầu phía Philippines, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Pio Battino ngày 11 thán 4 cho biết, vòng đàm phán mới nhất có "thành quả phong phú", hai bên đạt được đồng thuận về rất nhiều điều khoản quan trọng của dự thảo thỏa thuận, chẳng hạn không cho phép quân Mỹ đồn trú vĩnh viễn ở Philippines, thiết lập căn cứ quân sự và triển khai vũ khí sát thương quy mô lớn.

Quân đội Philippines cho biết, dự thảo thỏa thuận quy định, Mỹ sẽ sử dụng căn cứ quân sự của Lực lượng vũ trang Philippines trên cơ sở "được Philippines mời và hoàn toàn tuân thủ Hiến pháp và pháp luật Philippines", hơn nữa Mỹ "sẽ không thiết lập căn cứ mang tính vĩnh viễn hoặc duy trì hiện diện quân sự mang tính vĩnh viễn ở Philippines".

Ngoài ra, hai bên còn đồng ý cho quân Mỹ đưa trang thiết bị quân sự đến Philippines, không bao gồm vũ khí hạt nhân.

Tàu tuần duyên USS Freedom Mỹ thăm Philippines. Con tàu này được Mỹ triển khai ở căn cứ quân sự Changi, Singapore - cửa ra vào eo biển Malacca

Pio Battino cho biết, vòng đàm phán này làm cho hai bên tiến đến gần một đồng thuận toàn diện, trong khi đó, việc ký kết cuối cùng thỏa thuận sẽ hỗ trợ cho Philippines trên nhiều phương diện như hiện đại hóa quân sự, xây dựng quốc phòng, cứu trợ nhân đạo và phát triển kinh tế.

Bắt đầu từ tháng 8 năm 2013, Philippines và Mỹ triển khai nhiều vòng đàm phán về việc mở rộng hiện diện quân sự của Mỹ tại Philippines, nhưng hai bên từng rơi vào bế tắc về những vấn đề như quyền quản lý.

Philippines không sẵn sàng để quân Mỹ có được quyền kiểm soát duy nhất đối với bất cứ cơ sở quân sự nào của Philippines, trong khi đó, Hiến pháp Philippines cũng cấm quân đội nước ngoài đồn trú mang tính vĩnh viễn dưới bất cứ hình thức nào. Nhưng, trong mấy vòng đàm phán gần đây, hai bên đã đạt được tiến triển nhất định.

Philippines từng là thuộc địa của Mỹ, Mỹ từng có rất nhiều căn cứ quân sự và rất nhiều quân đồn trú ở Philippines. Năm 1991, Thượng viện Philippines đã huỷ bỏ Hiệp định căn cứ quân sự Philippines-Mỹ, kết thúc lịch sử đồn trú lâu dài của Mỹ tại Philippines.

Năm 1998, hai nước Mỹ-Philippines ký kết một hiệp định cho phép quân đội hai nước tổ chức diễn tập quân sự liên hợp, cho phép tàu chiến Mỹ cập cảng của Philippines và quân nhân Mỹ lên bờ viếng thăm.