Đề án phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 3 - 4 tuổi đang được nhiều người đánh giá là hết sức cần thiết để thực hiện các mục tiêu của Đảng và Chính phủ về phát triển giáo dục nói chung, phát triển giáo dục mầm non nói riêng, góp phần nâng cao tỷ lệ trẻ em mẫu giáo được tiếp cận giáo dục, đặc biệt là tại các vùng khó khăn.
Còn khoảng cách đáng kể về giáo dục mầm non giữa thành thị và nông thôn
Chia sẻ với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam về việc phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 3 - 4 tuổi, ông Nguyễn Tấn Nguyên, Trưởng phòng Giáo dục Mầm non - Phổ thông, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Cà Mau cho biết, giáo dục mầm non tỉnh Cà Mau vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức lớn.
“Hiện mạng lưới trường lớp cấp mầm non trên địa bàn tỉnh Cà Mau chưa đáp ứng được nhu cầu thu nhận trẻ đến trường; đặc biệt là ở những nơi khó khăn, nơi có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số; còn ở khu đô thị đông dân cư, nhiều điểm trường quá tải.
 |
Ảnh minh họa. (Nguồn: Thông tấn xã Việt Nam) |
Tỷ lệ trẻ em nhà trẻ và trẻ mẫu giáo (3 - 4 tuổi) được tiếp cận giáo dục ở nhiều địa phương trên địa bàn còn ở mức thấp (nhà trẻ: 5,48%, mẫu giáo 3 và 4 tuổi: 42,07%), một số địa phương mới chỉ tập trung chủ yếu việc huy động trẻ 5 tuổi; nhiều trẻ em dưới 5 tuổi được tiếp cận với giáo dục mầm non muộn so với độ tuổi, đặc biệt là trẻ em tại các vùng khó khăn. Từ đó dẫn tới còn khoảng cách đáng kể về giáo dục mầm non giữa thành thị và nông thôn”.
Bên cạnh đó, ông Nguyên cho rằng, việc thiếu đội ngũ giáo viên cũng là một trong những trở ngại cho phổ cập giáo dục mầm non. Hiện tại, mới thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi đã khó khăn, thì nếu tính đến phổ cập cho trẻ 3 và 4 tuổi chắc chắn nhu cầu về đội ngũ giáo viên sẽ càng tăng lên.
Hiện đội ngũ giáo viên mầm non trên toàn tỉnh vẫn đang thiếu, nếu tính đến phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 3 - 4 tuổi thì thời điểm hiện tại chưa thể đáp ứng. Do tỷ lệ giáo viên cấp mầm non/lớp bình quân toàn tỉnh chỉ đạt 1,7 người/lớp (thấp hơn tỷ lệ quy định tại Thông tư 06/2015/TTLT-BGDĐT-BNV).
Số giáo viên mẫu giáo (3, 4, 5 tuổi) còn thiếu so với định mức theo Thông tư 06/2015/TTLT-BGDĐT-BNV của Bộ Giáo dục và Đào tạo và Bộ Nội vụ là 123 giáo viên (trong đó, nhóm lớp cho trẻ 3 và 4 tuổi thiếu 81 giáo viên).
Nguyên nhân gây ra việc thiếu lượng lớn nguồn lực này là do các xã vùng sâu rất khó tuyển giáo viên (nhất là tại các xã không có giáo viên là người địa phương); giáo viên đăng ký dự tuyển thấp hơn so với nhu cầu, đặc biệt là những địa bàn không có chính sách thu hút. Tính theo định mức của Thông tư 06, dự báo đến năm 2025, tỉnh Cà Mau sẽ thiếu khoảng 300 giáo viên dạy lớp 3, 4 tuổi (do phát triển mạng lưới trường, lớp).
Cũng theo ông Nguyên, khó khăn về điều kiện cơ sở vật chất cũng là một trong những trở ngại cho việc phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 3 - 4 tuổi (dự thảo đề án phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 3 - 4 tuổi có mục tiêu phấn đấu đến năm 2025 bảo đảm tỷ lệ 01 phòng/01 lớp mẫu giáo).
Tuy nhiên, theo quy mô phát triển hiện nay, toàn tỉnh còn thiếu khoảng 135 phòng học (trong đó số phòng đang học nhờ là 126 phòng); hiện tại số phòng học dành cho các lớp mẫu giáo 3 tuổi và 4 tuổi còn thiếu 21 phòng (trong đó số phòng đang học nhờ là 13 phòng).
Mặt khác, tỷ lệ huy động trẻ 3 - 4 tuổi ra lớp toàn tỉnh Cà Mau cũng còn thấp. Một trong những lý do gây nên vấn đề này do có một bộ phận người dân sống trên địa bàn không ổn định, định cư theo mùa tôm, mùa đi biển, ... nên việc huy động trẻ ra lớp còn gặp khó khăn; một số địa bàn mới chỉ tập trung chủ yếu việc huy động trẻ em mẫu giáo 5 tuổi,...
Cần có chính sách hỗ trợ cho đội ngũ quản lý, giáo viên, nhân viên ngoài công lập
Theo ông Nguyên, hiện Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Cà Mau đã và đang tích cực đề xuất nhiều giải pháp để khắc phục những khó khăn, góp phần chuẩn bị triển khai đề án phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 3 - 4 tuổi được diễn ra thuận lợi như:
Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các địa phương trong việc phát triển, triển khai phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 3 - 4 tuổi và nâng cao chất lượng giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi; đưa mục tiêu đạt chuẩn giáo dục mầm non cho trẻ em 3 - 4 tuổi và nâng cao chất lượng giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi vào chương trình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, xây dựng và ban hành các chương trình, kế hoạch, chính sách của địa phương để hoàn thành mục tiêu phổ cập này.
Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác phối hợp giữa các ngành, đoàn thể, các tổ chức chính trị, xã hội tại địa phương trong việc thực hiện mục tiêu phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 3 - 4 tuổi, nâng cao hiệu quả kiểm tra, giám sát thực hiện mục tiêu này để bảo đảm thực chất, hiệu quả, tránh hình thức;
Đẩy mạnh công tác truyền thông nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho các cấp, các ngành, gia đình và cộng đồng về chủ trương, mục đích, ý nghĩa của phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo (3 - 4 tuổi) và nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi giai đoạn 2023-2030, tạo sự đồng thuận của toàn xã hội;
Phát huy các sáng kiến của cộng đồng, động viên các bậc phụ huynh đưa trẻ đến trường, lớp để thực hiện công tác phổ cập; Đẩy mạnh công tác xã hội hóa giáo dục, phát huy vai trò của các ban, ngành, đoàn thể, các tổ chức chính trị xã hội, cùng tham gia phát triển giáo dục mầm non và thực hiện nhiệm vụ phổ cập.
Mặt khác, cần kịp thời bổ sung giáo viên mầm non để đáp ứng nhu cầu của đề án cũng như thực hiện có hiệu quả công tác bồi dưỡng thường xuyên đội ngũ giáo viên để đáp ứng yêu cầu giảng dạy trong chương trình mới.
Cũng theo Trưởng phòng Giáo dục Mầm non - Phổ thông, Sở Giáo dục và Đào tạo Cà Mau, các địa phương đang gặp khó khăn trong công tác phổ cập giáo dục mầm non cần tập trung các nguồn lực, ưu tiên ngân sách chi thường xuyên và Chương trình mục tiêu quốc gia cho nhiệm vụ phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 3, 4, 5 tuổi (ưu tiên các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn) cũng như chủ động huy động các nguồn vốn từ ngân sách địa phương;
Hơn nữa, cần đề xuất Chính phủ có chính sách miễn học phí cho đối tượng trẻ em mẫu giáo 3 - 4 tuổi và có chính sách hỗ trợ đối với đội ngũ quản lý, giáo viên, nhân viên ngoài công lập để họ có thể yên tâm công tác, gắn bó và cống hiến với cấp học mầm non.
