Sau thời gian lấy ý kiến rộng rãi, Thông tư 21/2025/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo, ban hành ngày 23/9/2025 và có hiệu lực ngay từ ngày ký, quy định chế độ trả lương dạy thêm giờ đối với nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập.
Thông tư này chính thức thay thế Thông tư liên tịch số 07/2013/TTLT-BGDĐT-BNV-BTC, nhằm mục đích khắc phục các bất cập thực tiễn và đồng bộ hóa chính sách với khuôn khổ pháp luật hiện hành.
Với tư cách là một giáo viên trung học phổ thông, tôi nhận thấy Thông tư 21 là một bước tiến quan trọng, không chỉ minh bạch hóa quy trình mà còn bảo vệ quyền lợi của đội ngũ nhà giáo trong bối cảnh giáo dục mới.
Thống nhất đơn vị tính từ “giờ” sang “tiết”
Một trong những cải tiến then chốt của Thông tư 21/2025/TT-BGDĐT là việc chính thức sử dụng đơn vị “tiết” thay cho đơn vị “giờ” trong quy định về giới hạn làm thêm. Sự thay đổi này giải quyết triệt để tình trạng vướng mắc, thiếu đồng nhất kéo dài trong thực tế áp dụng.
Thông tư liên tịch số 07/2013/TTLT-BGDĐT-BNV-BTC trước đây chỉ quy định chung chung rằng số giờ dạy thêm không quá giới hạn làm thêm giờ theo Bộ luật Lao động, tức là không quá 200 giờ/năm.
Tuy nhiên, do đặc thù giáo dục phổ thông sử dụng đơn vị “tiết”, việc quy đổi đã dẫn đến sự không thống nhất: có trường hiểu 200 giờ tương đương 200 tiết, trong khi nơi khác quy đổi thành khoảng 267 tiết. Sự khác biệt này đã ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của giáo viên.
Trong khi đó, hầu hết các văn bản ngành giáo dục đều sử dụng đơn vị “tiết”. Chẳng hạn khoản 3 Điều 7 Thông tư 05/2025/TT-BGDĐT quy định định mức tiết dạy trung bình hàng tuần như sau: “Giáo viên trường tiểu học là 23 tiết, giáo viên trường trung học cơ sở là 19 tiết, giáo viên trường trung học phổ thông là 17 tiết”.
Để tháo gỡ vướng mắc, khoản 3 Điều 3 Thông tư 21/2025/TT-BGDĐT đã quy định rõ: “Tổng số tiết dạy thêm trong một năm học của mỗi nhà giáo được tính để trả tiền lương dạy thêm giờ không quá 200 tiết.”
Quy định này không chỉ đảm bảo tính thống nhất với hệ thống văn bản pháp luật hiện hành mà còn tránh được tình trạng mỗi nơi thực hiện một kiểu.
Ngoài ra, Thông tư 21 còn mở ra một hướng giải quyết linh hoạt cho trường học thiếu giáo viên. Nếu tổng số tiết dạy thêm vượt quá 200 tiết do môn học không thể bố trí đủ giáo viên, người đứng đầu cơ sở giáo dục phải thông báo bằng văn bản cho cơ quan có thẩm quyền (khoản 3 Điều 3).
Điều khoản này đặc biệt có ý nghĩa trong bối cảnh thiếu giáo viên ở nhiều địa phương hiện nay, giúp các trường tận dụng được nguồn nhân lực giáo viên hiện có, vừa giải quyết được tình trạng thiếu giáo viên tức thời, vừa đảm bảo giáo viên không bị quá tải mà vẫn có cơ chế kiểm soát minh bạch.
Chế độ trả lương dạy thêm giờ công bằng và tương xứng
Thông tư 21/2025/TT-BGDĐT đã củng cố quyền lợi của giáo viên một cách rõ ràng thông qua các quy định về mức chi trả và căn cứ tính tiền lương.
Thứ nhất, mức chi trả phù hợp với Bộ luật Lao động. Khoản 2 Điều 5 quy định mức trả tiền dạy thêm giờ cho giáo viên là 150%, theo công thức tính như sau: “Tiền lương 1 tiết dạy thêm = Tiền lương 1 tiết dạy x 150%”.
Theo khoản 1 Điều 98 của Bộ luật Lao động 2019, tiền lương làm thêm giờ vào ngày thường phải ít nhất bằng 150% (trước đó Thông tư 07 là 100%).
Quy định này của Thông tư 21 đã hướng dẫn chi trả tiền lương dạy thêm theo đúng quy định của Bộ luật Lao động, chấm dứt tình trạng giáo viên không được hưởng đúng mức theo pháp luật lao động trong thời gian qua.
Thứ hai, căn cứ tính lương toàn diện. Khoản 2 Điều 3 tại thông tư này quy định tiền lương làm căn cứ tính tiền trả giờ dạy thêm, bao gồm tiền lương tính theo hệ số lương (hoặc theo vị trí việc làm), phụ cấp chức vụ lãnh đạo (nếu có), các khoản phụ cấp lương và hệ số chênh lệch bảo lưu (nếu có).
Điều này có nghĩa là tiền lương 1 tiết dạy được tính dựa trên tổng thu nhập thường xuyên thực tế mà nhà giáo đó được hưởng, chứ không chỉ riêng lương cơ bản.
Quy định này làm cho việc trả tiền dạy thêm giờ trở nên công bằng và tương xứng với trình độ, trách nhiệm và tổng chế độ lương của từng giáo viên.
Thứ ba, thời điểm chi trả cụ thể, thống nhất. Về thời điểm chi trả, khoản 7 Điều 3 quy định: “Thời điểm chi trả tiền lương dạy thêm giờ cho nhà giáo được thực hiện sau khi kết thúc năm học.”
Quy định này tạo tâm lý an tâm cho giáo viên, không còn phân bì so đo với trường bạn về cách trả tiền dạy thêm giờ.
Bên cạnh đó, quy định việc thanh toán sau khi kết thúc năm học giúp nhà trường chốt được tổng số tiết dạy thực tế chính xác trong cả năm, tránh được các khó khăn trong việc điều chỉnh và quyết toán tổng số tiết theo định mức năm nếu chi trả hàng tháng.
Đặc biệt, đối với giáo viên nghỉ hưu, thôi việc, điều động, thuyên chuyển, việc chi trả được thực hiện ngay vào thời điểm có quyết định của cơ quan có thẩm quyền.
Điều khoản này thể hiện tính linh hoạt và kịp thời, bảo vệ quyền lợi cá nhân, tránh tình trạng nhà giáo phải chờ đợi đến cuối năm học để nhận tiền.
Tóm lại, Thông tư 21/2025/TT-BGDĐT là một văn bản then chốt nhằm củng cố quyền lợi chính đáng của giáo viên và ổn định thống nhất trong ngành giáo dục.
Việc quy định giới hạn không quá 200 tiết/năm bảo vệ sức khỏe nhà giáo; việc tính lương dạy thêm trên cơ sở tổng thu nhập đảm bảo sự công bằng về thu nhập; và mức chi trả 150% thể hiện sự đồng bộ hóa với Bộ luật Lao động.
Cơ chế chi trả rõ ràng, minh bạch này sẽ là động lực thiết yếu để giáo viên sẵn sàng đảm nhận thêm nhiệm vụ, góp phần duy trì hoạt động giảng dạy liên tục, đặc biệt trong bối cảnh nhiều nơi vẫn đang thiếu giáo viên.
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
