Vừa qua, Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam đã đăng tải một số bài viết ghi nhận phản ánh của độc giả liên quan đến hồ sơ lý lịch khoa học tự kê khai của Giáo sư, Tiến sĩ Trần Thị Vân Hoa - Uỷ viên Hội đồng Giáo sư ngành Kinh tế năm 2024, 2025 và Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Hồng Chương - Chủ tịch Hội đồng Giáo sư ngành Kinh tế năm 2024 và 2025.
“Lý lịch khoa học GS Trần Thị Vân Hoa: NEU xác nhận nhưng khai công tác lại ở nơi khác”.
“Nơi công tác GS Trần Thị Vân Hoa linh hoạt, dấu hỏi về thành viên NEU ở HĐGS Kinh tế”.
“Vẫn khai bài báo bị rút ở lý lịch khoa học, được hỏi GS.TS Phạm Hồng Chương "im lặng"”.
Theo đó, bài viết băn khoăn về việc trong danh sách thành viên Hội đồng Giáo sư ngành Kinh tế năm 2024 và năm 2025 đều có 04 thành viên đến từ Đại học Kinh tế Quốc dân (nhiều hơn mức tối đa 03 người trong cùng một cơ sở giáo dục đại học theo quy định tại Khoản 3, Điều 14, Thông tư 04/2019/TT-BGDĐT).
Đặc biệt, vào tháng 9/2024, Tạp chí Environmental Science and Pollution Research (thuộc Nhà xuất bản Springer) đã đăng thông báo rút lại (retracted) bài báo “Moderating role of green knowledge sharing and employee green behavior among the relationship of green supply chain management, green entrepreneurship, and sustainable development goal: evidence from Vietnam textile sector”. Bài viết này được tài trợ bởi Quỹ NAFOSTED (mã số đề tài 502.02-2020.26), do nhóm nhà khoa học Việt Nam, trong đó có thầy Phạm Hồng Chương thực hiện. Đáng chú ý là mặc dù bài báo đã bị rút nhưng thầy Chương vẫn kê khai bài báo đó vào trong bản lý lịch khoa học được ký ngày 3/3/2025.
Để thông tin khách quan, đa chiều, phóng viên đã liên hệ với Giáo sư Phạm Hồng Chương, nhưng không nhận được phản hồi.
Theo thông báo rút bài đăng trên cổng thông tin tra cứu SpringerLink (thuộc nhà xuất bản Springer Nature), việc rút bài báo này căn cứ trên sự đồng thuận giữa Nhà xuất bản và Tổng biên tập của tạp chí.
Cuộc điều tra của nhà xuất bản đã phát hiện bài viết này có một số vấn đề đáng lo ngại, bao gồm nhưng không giới hạn ở quy trình bình duyệt ngang hàng bị xâm phạm, tài liệu tham khảo không phù hợp hoặc không liên quan và hành vi trích dẫn.
Dựa trên kết quả điều tra, sau khi tham khảo ý kiến của Tổng Biên tập, nhà xuất bản không còn tin tưởng vào kết quả và kết luận của bài viết này nữa.
Ngay sau khi các bài báo được đăng tải, nhiều bạn đọc cho rằng, Hội đồng Giáo sư nhà nước cần có thông tin chính thức về trường hợp của Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Hồng Chương và Giáo sư, Tiến sĩ Trần Thị Vân Hoa, thậm chí có xử lý vi phạm (nếu có) để đảm bảo những nguyên tắc của liêm chính học thuật.
Nhằm làm rõ những thắc mắc của độc giả liên quan đến hồ sơ lý lịch khoa học tự khai của Giáo sư, Tiến sĩ Trần Thị Vân Hoa, ngày 14/8/2025, phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam đã liên hệ qua điện thoại và gửi một số câu hỏi đến Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Anh Tuấn - Chánh Văn phòng Hội đồng Giáo sư nhà nước (bằng hình thức trực tuyến qua Zalo). Sau khi tiếp nhận, Phó Giáo sư Tuấn cho biết đã chuyển nội dung này tới Phó Giáo sư, Tiến sĩ Dương Nghĩa Bang – Phó Chánh Văn phòng Hội đồng Giáo sư nhà nước để xử lý.
Một số câu hỏi phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam đã gửi đến Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Anh Tuấn - Chánh văn phòng Giáo sư nhà nước vào ngày 14/8/2025 như sau:
1/ Hội đồng Giáo sư Nhà nước có nắm được thông tin Giáo sư, Tiến sĩ Trần Thị Vân Hoa - Ủy viên Hội đồng Giáo sư ngành Kinh tế năm 2025 công khai đơn vị công tác là Hội đồng Lý luận Trung ương nhưng phần xác nhận của Thủ trưởng cơ quan, đơn vị quản lý sử dụng viên chức trong lý lịch khoa học tự kê khai của cô Hoa là chữ ký Giám đốc và dấu xác nhận của Đại học Kinh tế Quốc dân?
2/ Với 4 thành viên có xác nhận của cơ quan là Đại học Kinh tế Quốc dân, cơ sở giáo dục đại học này có đang vi phạm theo quy định tại Khoản 3, Điều 14, Thông tư 04/2019/TT-BGDĐT không?
3/ Hội đồng Giáo sư Nhà nước sẽ có phương án xử lý như thế nào đối với Đại học Kinh tế Quốc dân và Hội đồng Giáo sư ngành Kinh tế để bảo đảm đúng quy định, công bằng với các đơn vị khác?
Tiếp đó, ngày 25/8/2025, Tạp chí đã có công văn gửi Thường trực Hội đồng Giáo sư nhà nước, đề nghị làm rõ tiêu chí thành viên Hội đồng Giáo sư ngành, liên quan trực tiếp đến trường hợp Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Hồng Chương và Giáo sư, Tiến sĩ Trần Thị Vân Hoa. Trong công văn, Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam đã đề nghị Thường trực Hội đồng Giáo sư Nhà nước cho ý kiến, làm rõ một số nội dung như sau:
1/ Trường hợp Giáo sư, Tiến sĩ Trần Thị Vân Hoa có bản khai bất nhất và là thành viên vượt quy định số lượng thành viên đến từ một cơ sở giáo dục đại học có đúng quy định, hướng xử lý nếu chưa đúng?
2/ Trường hợp Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Hồng Chương - với vai trò là Giám đốc Đại học Kinh tế Quốc dân, đã xác nhận hồ sơ lý lịch khoa học của Giáo sư, Tiến sĩ Trần Thị Vân Hoa có đúng thẩm quyền được quy định? Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Hồng Chương kê khai bài báo đã bị rút trong bản lý lịch khoa học có vi phạm hay không? Quan điểm và cách xử lý của Thường trực Hội đồng Giáo sư nhà nước về vấn đề này.
Với mong muốn sớm nhận được phản hồi từ các bên liên quan để kịp thời thông tin đến độc giả, phóng viên đã nhiều lần liên hệ với Chánh Văn phòng Hội đồng Giáo sư nhà nước Trần Anh Tuấn. Đến ngày 28/8/2025, Chánh văn phòng Trần Anh Tuấn cho biết “đang yêu cầu Hội đồng Giáo sư ngành Kinh tế giải trình theo ý kiến của lãnh đạo”.
Đến thời điểm này, độc giả kỳ vọng Hội đồng Giáo sư nhà nước sớm có thông tin chính thức về 2 giáo sư của Hội đồng Giáo sư ngành Kinh tế để đảm bảo tính minh bạch, sự chuyên nghiệp và uy tín của Hội đồng ngành – nơi giữ trọng trách quan trọng trong xét duyệt ứng viên, tạo tiền đề cho mùa xét duyệt giáo sư, phó giáo sư đúng quy định, công bằng.
Nhiệm vụ và quyền hạn của Hội đồng Giáo sư ngành, liên ngành:
Điều 15, Thông tư số 04/2019/TT-BGDĐT ngày 28/3/2019 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về Quy chế tổ chức và hoạt động của Hội đồng Giáo sư nhà nước, các Hội đồng Giáo sư ngành, liên ngành và Hội đồng Giáo sư cơ sở, quy định Chủ tịch Hội đồng Giáo sư ngành tham gia Hội đồng Giáo sư nhà nước và thực hiện nhiệm vụ với tư cách Ủy viên Hội đồng Giáo sư nhà nước.
Người này có nhiệm vụ chủ trì các kỳ họp của Hội đồng Giáo sư ngành; chủ trì xét tiêu chuẩn của ứng viên và giải quyết công việc của Hội đồng Giáo sư ngành theo quy định. Đồng thời, Chủ tịch Hội đồng Giáo sư ngành phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch Hội đồng Giáo sư nhà nước và trước pháp luật về hoạt động của Hội đồng Giáo sư ngành.
Ngoài ra, tại Điểm a, Khoản 6, Điều 19, Quyết định số 37 quy định, Chủ tịch Hội đồng Giáo sư ngành, liên ngành có trách nhiệm công bố công khai kết quả xét của Hội đồng ít nhất 15 ngày trên trang thông tin điện tử của Hội đồng Giáo sư nhà nước trước khi báo cáo Hội đồng Giáo sư nhà nước kết quả xét của Hội đồng Giáo sư ngành, liên ngành.
Còn Điều 16, 17,18, Thông tư 04 quy định: Phó Chủ tịch Hội đồng Giáo sư ngành thực hiện nhiệm vụ theo phân công của Chủ tịch Hội đồng Giáo sư ngành. Khi được Chủ tịch Hội đồng Giáo sư ngành ủy quyền, Phó Chủ tịch Hội đồng Giáo sư ngành sẽ thực hiện giải quyết các công việc; Thư ký Hội đồng Giáo sư ngành ngoài việc giải quyết các công việc của Hội đồng Giáo sư ngành theo sự phân công của Chủ tịch Hội đồng Giáo sư ngành, thì còn có nhiệm vụ xây dựng hồ sơ báo cáo Hội đồng Giáo sư nhà nước về kết quả xét của Hội đồng Giáo sư ngành; Ủy viên Hội đồng Giáo sư ngành thực hiện nhiệm vụ giải quyết công việc của Hội đồng theo phân công của Chủ tịch Hội đồng.
Tại Điều 5, Thông tư số 04 quy định, Văn phòng Hội đồng Giáo sư nhà nước tổng hợp danh sách ứng viên được giới thiệu từ các nguồn để trình Thường trực hội đồng Giáo sư nhà nước thống nhất danh sách thành viên Hội đồng Giáo sư ngành, Phó chủ tịch và Thư ký Hội đồng.
Quy định cơ cấu Hội đồng Giáo sư ngành, liên ngành:
Tại Điều 5, Thông tư số 04 quy định, Văn phòng Hội đồng Giáo sư nhà nước tổng hợp danh sách ứng viên được giới thiệu từ các nguồn để trình Thường trực hội đồng Giáo sư nhà nước thống nhất danh sách thành viên Hội đồng Giáo sư ngành, Phó chủ tịch và Thư ký Hội đồng.
Văn phòng Hội đồng Giáo sư nhà nước căn cứ ý kiến thống nhất của Thường trực hội đồng Giáo sư nhà nước trình Chủ tịch Hội đồng Giáo sư nhà nước xem xét, quyết định thành lập Hội đồng Giáo sư ngành, bổ nhiệm Phó chủ tịch, Thư ký Hội đồng và các Ủy viên.
Trong trường hợp cần thiết, Chủ tịch Hội đồng Giáo sư nhà nước bổ nhiệm đặc cách một số thành viên Hội đồng Giáo sư ngành phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ của Hội đồng.
Quy định về thành viên Hội đồng Giáo sư ngành, liên ngành:
Điều 17, Quyết định số 37, ứng viên tham gia Hội đồng Giáo sư ngành, liên ngành phải có phẩm chất chính trị, đạo đức tốt, lý lịch rõ ràng, có chức danh giáo sư, phó giáo sư.
Ứng viên phải trung thực, có uy tín chuyên môn khoa học cao, có kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí khoa học quốc tế có uy tín hoặc xuất bản ở nhà xuất bản có uy tín trong 05 năm liền kề với thời điểm được bổ nhiệm thành viên Hội đồng.
Sử dụng thành thạo ngoại ngữ phục vụ công tác chuyên môn và giao tiếp tốt bằng tiếng Anh; có trách nhiệm cao trong thực hiện nhiệm vụ được giao.
Đồng thời, ứng viên phải đang tham gia đào tạo, bồi dưỡng và quản lý từ trình độ đại học trở lên.
Khoản 3, Điều 8 của Thông tư 04/2019/TT-BGDĐT quy định nhiệm vụ, quyền hạn của Thường trực Hội đồng Giáo sư nhà nước như sau: Đánh giá và quyết nghị miễn nhiệm những Ủy viên không hoàn thành nhiệm vụ được giao hoặc vi phạm trong thi hành nhiệm vụ; nhận xét, lựa chọn và quyết nghị việc điều chỉnh, bổ sung ủy viên Hội đồng Giáo sư nhà nước theo quy định. Thông qua danh sách ứng viên đủ điều kiện bổ nhiệm Ủy viên Hội đồng Giáo sư nhà nước và thành viên các Hội đồng Giáo sư ngành.
