Căng thẳng Nga - phương Tây gia tăng sau cuộc tập trận Zapat-2017

21/10/2017 08:07
PHẠM DOÃN TÌNH
(GDVN) - Cuộc tấn công ý thức hệ về “sự hung hăng” của Nga chỉ nhằm cố gắng đánh lừa dư luận và phản ánh không trung thực về bản chất của cuộc tập trận.

Cuộc tập trận Zapad-2017 giữa Nga và Belarus diễn ra từ ngày 14-20/9 đã kết thúc đến nay được tròn một tháng, nhưng những tác động của cuộc tập trận này đang khiến các rạn nứt trong mối quan hệ giữa Nga với phương Tây ngày càng lớn và có thể dẫn đến những căng thẳng mới trong mối quan hệ này.

Nga chỉ trích những cáo buộc của phương Tây

Sau cuộc họp cấp Bộ trưởng của Hội đồng châu Âu Bắc cực Barent (BEAC) hôm 19/10, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov đã chỉ trích những cáo buộc của phương Tây về “sự hung hăng” của Nga trong cuộc tập Zapat-2017 chỉ là sự giả dối nhằm đánh lừa dư luận, để thực hiện những mưu đồ mới của phương Tây ở những khu vực giáp biên giới với Nga.

Ông Lavrov nhắc lại trong quá trình diễn ra cuộc tập trận Zapat-2017, Nga đã mời các quan sát viên quốc tế và cả NATO đến để theo dõi nhằm đảm bảo cho những đánh giá khách quan, minh bạch về cuộc tập trận, và NATO đã cử ít nhất hai quan sát viên đến để theo dõi.

Tuy nhiên, sau cuộc tập trận, các nước phương Tây đồng loạt cáo buộc về “sự hung hăng” của cuộc tập trận này đã khiến Nga bối rối.

“Nga đã mời các nhà quan sát nước ngoài và cả NATO đến hiện trường trước khi cuộc tập trận diễn ra và họ đã theo dõi toàn bộ cuộc tập trận với một niềm phấn khởi.

Tuy nhiên, cuộc tấn công ý thức hệ về “sự  hung hăng” của Nga chỉ nhằm cố gắng đánh lừa dư luận, và hầu như không có phát ngôn nào của phương Tây phản ánh trung thực về bản chất của cuộc tập trận này”, ông Lavrov nói.

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov (Ảnh TASS).
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov (Ảnh TASS).

Ngoài ra, ông Lavrov cũng chỉ trích những cáo buộc của phương Tây về việc Nga đã để lại binh lính cùng các loại phương tiện quân sự và vũ khí trang bị tại Belarus sau cuộc tập trận.

“Sau khi cuộc tập trận kết thúc, lực lượng quân đội Nga tham gia vào cuộc tập trận này đã trở về các căn cứ quân sự ở Nga.

Nhưng điều buồn cười là phương Tây lại khẳng định rằng một bộ phận quân đội Nga đã ở lại Belarus, thật buồn khi những người có trách nhiệm lại phát biểu như vậy”, ông Lavrov nói. [1]

Ông Lavrov còn cho biết thêm, NATO đã không thực hiện nghiêm thỏa thuận giữa Nga với NATO hồi tháng 5 về việc máy bay của các bên khi bay qua vùng biển Baltic phải bật transponder, và Nga đang chuẩn bị cho cuộc đối thoại trực tiếp với NATO về tất cả các vấn đề này.

Những động thái của phương Tây khiến Nga lo ngại

Sau những cáo buộc của phương Tây đối với Nga về cuộc tập trận Zapat-2017, Mỹ đã triển khai thêm một lữ đoàn tăng - thiết giáp đến Ba Lan, bao gồm:

87 xe tăng M1A1 Abrams, 144 xe chiến đấu bộ binh Bradley, cùng hàng chục khẩu pháo hạng nặng Paladin M109 và nhiều phương tiện chiến đấu khác.

Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan Antoni Macierewicz thậm chí còn kêu gọi triển khai thêm ít nhất hai lữ đoàn tăng - thiết giáp nữa của Mỹ tới đất nước này để “bảo vệ Ba Lan khỏi những mối đe dọa từ bên ngoài”.

Lực lượng quân sự Mỹ triển khai tại Ba Lan (Ảnh: CNN).
Lực lượng quân sự Mỹ triển khai tại Ba Lan (Ảnh: CNN).

Hiện nay, NATO đã triển khai khoảng 4.000 binh sĩ cùng một số đơn vị tác chiến quân binh chủng ở các nước vùng Baltic và Ba Lan.

Hồi tháng 2, sau cuộc họp Bộ trưởng Quốc phòng các nước thuộc NATO, Bộ trưởng Quốc phòng ba nước vùng Baltic (Latvia, Litva và Estonia) đã ký một thỏa thuận chính trị về việc triển khai nhanh và theo quy trình đơn giản hóa quân đội đồng minh NATO tại khu vực này.

Theo thỏa thuận này, NATO có thể triển khai lực lượng phản ứng nhanh đến các nước vùng Baltic chỉ trong vòng 24 giờ, còn lực lượng đóng quân sơ bộ thì trong vòng 48 giờ.

Những động thái trên của các nước phương Tây khiến Nga hết sức quan ngại, đồng thời cũng báo hiệu về mối quan hệ của Nga với phương Tây vốn đã nhiều bất ổn sẽ lại càng thêm phần rạn nứt.

Bộ trưởng Ngoại giao Nga Lavrov cảnh báo:

“Chúng tôi lo ngại về tình hình quân sự, chính trị tại đây và những nỗ lực của NATO nhằm tăng cường sự hiện diện quân sự của họ ở khu vực này.

Chúng tôi thấy quá trình này là một phần của chính sách có chủ ý mà phương Tây nhằm vào Nga”. [2]

Hiện chưa có phản ứng nào từ các nước phương Tây về những chỉ trích và cảnh báo của Nga nhằm vào các nước này sau hàng loạt những cáo buộc về bản chất cuộc tập trận Zapat-2017 cũng như động thái triển khai thêm lực lượng quân sự đến Ba Lan và các nước vùng Baltic.

Tuy nhiên, giới quan sát nhận định, trong thời gian tới nhiều khả năng sẽ có thêm những bất ổn mới, thậm chí đẩy lên đến mức căng thẳng trong quan hệ giữa Nga với các nước phương Tây.

Tập trận Zapat là gì?

Tập trận Zapat (phương Tây) bắt nguồn từ thời Liên Xô, được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1973. Trong đó, Zapat-81 là cuộc tập trận lớn nhất trong lịch sử, kéo dài trong 8 ngày, với sự tham gia của 150.000 binh sĩ Liên Xô và Khối hiệp ước Warsaw.

Trong cuộc tập trận này, Liên Xô đã thử nghiệm nhiều loại vũ khí mới, như tên lửa đạn đạo tầm xa RDS-10 và các loại xe tăng thế hệ mới.

Các cuộc tập trận Zapat được tiến hành theo định kỳ 4 năm một lần, nhưng đã bị ngừng lại sau khi Liên Xô tan rã vào năm 1991, và chỉ được nối lại vào năm 2013 bằng cuộc tập trận Zapat-2013.

Cuộc tập trận Zapat-2017 (Ảnh TASS).
Cuộc tập trận Zapat-2017 (Ảnh TASS).

Cuộc tập trận Zapat-2017 là lần tập trận thứ hai sau khi Zapat được nối lại.

Trong cuộc tập trận này, Nga và Belarus đã huy động 138 xe tăng, 231 xe thiết giáp, 241 hệ thống pháo binh và tên lửa đạn đạo chiến thuật, cùng 40 máy bay chiến đấu làm nhiệm vụ tuần tra cảnh giới trên không và hơn 10.000 binh sĩ. [3]

Trong cuộc tập trận Zapat-2017, Nga đã thử nghiệm nhiều khái niệm chiến thuật mới được rút ra từ kinh nghiệm tác chiến trên chiến trường Syria.

Trọng tâm của tập trận này là lập kế hoạch tác chiến hiệp đồng, xây dựng chiến thuật chỉ huy và triển khai đội hình tác chiến quân binh chủng trong tình huống giả định là săn lùng và tiêu diệt các lực lượng trinh sát thuộc các nhóm vũ trang bất hợp pháp.

Trong quá trình diễn ra cuộc tập trận, NATO luôn cáo buộc Nga đang “chuẩn bị căn cứ” để tấn công phương Tây, tuy nhiên, Nga đã bác bỏ cáo buộc này.

Tài liệu tham khảo:

[1] TASS/ TASS Russian News Agency/ West uses allegations of Russia’s 'aggressiveness' to brainwash voters - Lavrov.

[2] TASS/ TASS Russian News Agency/ Moscow cautious about NATO’s growing presence in Baltic.

[3] Vnexpress/ Nga - Belarus bắt đầu cuộc tập trận lớn nhất năm 2017.

PHẠM DOÃN TÌNH