Với những nỗ lực không ngừng nghỉ, cuối tháng 7/2025, Phan Thiếu Long (sinh năm 2001, Thành phố Hồ Chí Minh) đã xuất sắc giành được học bổng toàn phần chương trình đào tạo nghiên cứu sinh về AI/Robotics tại Đại học Deakin (Úc).
Hiện tại, nam sinh đã bắt đầu hành trình du học với học bổng toàn phần của mình. Đồng thời, để phát triển năng lực nghiên cứu và gia tăng thu nhập, Long còn làm công việc bán thời gian tại một tổ chức chuyên ứng dụng công nghệ trong bảo vệ và phân tích môi trường tại Úc.
Chia sẻ với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Thiếu Long cho hay, học bổng toàn phần mà em nhận được bao gồm toàn bộ học phí với mức 43.800 AUD/năm (tương đương hơn 763 triệu đồng/năm, khoảng 3 tỷ đồng cho 4 năm học); 35.500 AUD/năm cho sinh hoạt phí (khoảng 619 triệu đồng/năm), cùng các khoản hỗ trợ khác như vé máy bay, y tế, trang thiết bị nghiên cứu và xuất bản khoa học.
Được biết, chương trình đào tạo của em sẽ kéo dài trong 3.5 - 4 năm và là chương trình song bằng của Đại học Deakin và trường đối tác ở Anh, do đó trong thời gian học tập và làm việc sẽ phải di chuyển qua lại giữa hai quốc gia. Trước khi chọn chuyên ngành này, Long từng cân nhắc nhiều lĩnh vực như kiến trúc, tài chính, … nhưng chính robotics và lập trình nhúng đã giúp em thấy được sự phù hợp với tính cách của mình cũng như những giá trị và tiềm năng phát triển lớn của ngành này trong tương lai.
Nam sinh kể lại, em đã đến Úc học tập từ giữa năm 2022 theo chương trình đào tạo chuyển tiếp từ Trường Đại học FPT sang hệ đào tạo cử nhân Khoa học máy tính (chuyên ngành Robotics) của Đại học Deakin. Trong thời gian này, em đã tích cực kết nối với nhiều giảng viên, nhà nghiên cứu và cựu sinh viên để mở rộng kiến thức, hiểu biết cũng như có định hướng rõ ràng hơn cho con đường học tập – nghề nghiệp trong tương lai.
Bên cạnh đó, Long cũng dành nhiều thời gian tự học trên các kênh trực tuyến, tích cực trau dồi kỹ năng chuyên môn, tập trung đầu tư vào các dự án nghiên cứu cá nhân để xây dựng nền tảng kiến thức và hình ảnh học thuật cho tương lai.
“Tôi nhận ra rằng, việc có một bức tranh tổng quan về các kĩ năng trong lĩnh vực hay chuyên ngành mà mình muốn theo đuổi là rất quan trọng. Đó là bước khởi đầu cần thiết để bản thân kiên trì và nỗ lực đạt được mục tiêu,” Long nói.
Cũng theo nam sinh, con đường học tập tại một đất nước xa lạ vốn không hề dễ dàng. Khi mới bắt đầu học tập tại Úc, Long từng gặp nhiều khó khăn trong việc quản lý thời gian do khó tìm được sự cân bằng giữa học tập và cuộc sống. Đến thời điểm hiện tại, khó khăn này cũng đã được cải thiện nhiều so với trước kia.
Không những vậy, Long cũng gặp phải khó khăn khi bắt đầu kỹ năng mới hoặc đề tài mới, bởi lượng kiến thức cần tiếp thu là rất lớn, đòi hỏi người học phải biết chọn lọc và ứng dụng một cách hiệu quả.
Trong năm học cuối của chương trình đào tạo cử nhân, nhằm tăng “sức nặng” cho hồ sơ xin học bổng nghiên cứu sinh, Long đã dồn toàn bộ tâm sức cho đồ án tốt nghiệp để thực hiện mục tiêu - xuất bản báo cáo nghiên cứu khoa học tại hội nghị quốc tế trong thời gian chỉ khoảng 6-8 tháng nên rất áp lực.
“Đó là khoảng thời gian khá căng thẳng khi tôi vừa phải lên kế hoạch chi tiết, chuẩn bị tài liệu và kỹ thuật cho báo cáo khoa học, vừa đảm bảo công việc bán thời gian. Nhớ lại quãng thời gian ấy, tôi thấy mình thật may mắn vì luôn có sự ủng hộ của gia đình, đặc biệt là mẹ và bạn gái — những người đã đồng hành, động viên tôi rất nhiều trong suốt hành trình đó.
Hơn nữa, là anh cả trong gia đình, tôi luôn tự nhủ phải nỗ lực và sống có trách nhiệm để làm gương cho các em, mang lại cuộc sống tốt hơn cho những người mình yêu thương. Chính điều đó đã trở thành nguồn động lực giúp tôi vượt qua mọi thử thách,” Long chia sẻ.
Nhờ sự chuẩn bị kỹ lưỡng, đồ án nghiên cứu về lĩnh vực gia tăng tương tác giữa người và robot, ứng dụng của robot trong đời sống của Long đã được chấp nhận trình bày tại Hội nghị quốc tế ACM/IEEE International Conference on Human-Robot Interaction, đồng thời được đăng tải trên Sensors – MDPI, một tạp chí thuộc nhóm Q1 (tốp 25% hàng đầu thế giới về tầm ảnh hưởng và uy tín trong lĩnh vực khoa học kỹ thuật). Đây cũng là nghiên cứu mà nam sinh cảm thấy ấn tượng nhất từ trước đến nay trong suốt quá trình nghiên cứu khoa học vừa qua của mình.
Ngoài đề tài này, Long còn tham gia nhiều dự án nghiên cứu khoa học ứng dụng do một số trường đại học và chính phủ ở Úc tài trợ như dự án về phát triển thuật toán ứng dụng dự đoán va chạm tai nạn giao thông trong xe tự lái và xử lí kịp thời của tổ chức National Transport Research Organisation; dự án về phát triển nền tảng xử lí và tối ưu hóa tín hiệu cho công nghệ xe tự lái của Đại học Deakin University; dự án về các ứng dụng cho robot 4 chân trong hỗ trợ cuộc sống của người mù và người khuyết tật của Đại học Monash và dự án về sử dụng IoT và các hệ thống nhúng để theo dõi các thay đổi từ môi trường dưới nước của Chính quyền Tiểu bang Victoria (Úc) - Victoria Government tài trợ.
Đến nay, Long đã có 4 bài báo khoa học được xuất bản trên các tạp chí uy tín và 2 bài đang trong quá trình phản biện.
Nam sinh chia sẻ, bản thân có thế mạnh ở mảng nghiên cứu ứng dụng thực tiễn hơn là thuần học thuật. Đây cũng là hướng nghiên cứu mà Long đang theo đuổi và cũng là điểm nhấn giúp hồ sơ xin học bổng nghiên cứu sinh của em thêm nổi bật trước hội đồng xét duyệt học bổng. Theo Long, sự kết hợp giữa kinh nghiệm thực tiễn và nền tảng học thuật vững chắc chính là lợi thế quan trọng để có thể tiến xa hơn trên hành trình nghiên cứu sau đại học tại Úc.
Trong tương lai gần, Long cho biết, em sẽ tiếp tục phát triển sâu hơn nữa chuyên môn trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) và robot, đồng thời mở rộng hiểu biết sang các khía cạnh khác ngoài học thuật. Nam sinh kỳ vọng, có thể đưa công nghệ đến gần hơn cả với những người có hoàn cảnh khó khăn, để mọi người, ai ai cũng được tiếp cận và tận hưởng những tiện ích mà công nghệ mang lại.
“Công nghệ không nên chỉ phục vụ cho những ai có điều kiện mà cần trở nên dễ tiếp cận hơn, bình đẳng hơn và thực sự góp phần cải thiện cuộc sống con người — từ y tế đến sinh hoạt hằng ngày”, Long nhấn mạnh.
