Liên quan đến hơn 22 nghìn lon sữa dành cho trẻ nhỏ là hàng từ thiện từ Úc ủng hộ thành phố Hồ Chí Minh, ngày 09/11/2021 phát biểu tại phiên thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội tại Quốc Hội đại biểu Tô Thị Bích Châu đoàn đại biểu thành phố Hồ Chí Minh đã nêu băn khoăn về sự cứng nhắc của việc thực thi thủ tục hành chính dẫn đến gần 1 tháng lô sữa trên vẫn chưa được bàn giao.
Để hiểu rõ hơn thông tin về vấn đề này chúng tôi đã có cuộc trao đổi với PGS.TS Trần Đáng, Chủ tịch Hiệp Hội thực phẩm chức năng.
Ông cũng là một trong số rất ít các chuyên gia được Quốc Hội mời tham gia giám sát tối cao về an toàn thực phẩm của Quốc Hội năm 2017.
 |
Phó Giáo sư.Tiến sĩ Trần Đáng. Ảnh: T.P |
PV: Thưa ông, trong phiên thảo luận kinh tế - xã hội ngày 9/11, đại biểu Tô Thị Bích Châu (đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hồ Chí Minh) đã nêu những quy định hành chính cứng nhắc kể cả trong thực thi dẫn đến hơn 22 nghìn lon sữa là hàng từ thiện từ Úc gửi cho thành phố Hồ Chí Minh thông qua Mặt trận tổ quốc thành phố sau gần 1 tháng đến nay vẫn chưa nhận được. Là chuyên gia từng công tác, có kinh nghiệm trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?
PGS.TS Trần Đáng: Tôi có biết thông tin này qua báo chí và qua tìm hiểu thông tin thì tôi được biết lô sữa này do ông Kelvin Lai gửi qua Mặt trận tổ quốc thành phố Hồ Chí Minh để tặng cho trẻ em thành phố. Tôi cho rằng trong những lúc thành phố đang khó khăn thì dù là cân gạo, gói mì, bó rau… đều rất đáng quý. Tuy nhiên qua phát biểu của đại biểu Tô Thị Bích Châu tôi thấy cần làm rõ mấy vấn đề.
Thứ nhất: Đại biểu kiến nghị cần có chính sách phân cấp mạnh mẽ. Thì đối với sản phẩm này Nghị định của Chính phủ đã phân cấp quản lý cho địa phương, cụ thể là Ban Quản lý an toàn thực phẩm thành phố Hồ Chí Minh, cũng chính vì đã được phân cấp nên ngày 25/10/2021 Mặt trận tổ quốc thành phố đã có công văn đề nghị Ban Quản lý an toàn thực phẩm thành phố cho miễn kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm đối với lô hàng này và Ban quản lý an toàn thực phẩm thành phố đã có công văn hướng dẫn rất chi tiết cho Mặt trận tổ quốc, cụ thể là thẩm quyền miễn kiểm tra không phải của Ban quản lý an toàn thực phẩm.
Thứ hai: Tôi cho rằng việc hướng dẫn của Cục An toàn thực phẩm là chính xác vì theo quy định của Nghị định số 15/2018/NĐ-CP hướng dẫn Luật an toàn thực phẩm thì đối với trường hợp là hàng từ thiện không phải là đối tượng được miễn kiểm tra an toàn thực phẩm trừ trường hợp hàng đó là do chỉ đạo của Chính phủ nhập về để phục vụ các trường hợp khẩn cấp.
PV: Dư luận quan tâm là trong phát biểu của Đại biểu có nêu, Cục Thú y chỉ sau 02 ngày thì đồng ý còn Cục An toàn thực phẩm lại hướng dẫn cần xin ý kiến Chính phủ. Vậy ông có thể giải thích rõ hơn về hướng dẫn này?
PGS.TS Trần Đáng: Theo tôi có thể có sự hiểu chưa đúng ở chỗ này. Cụ thể Cục Thú y là người ta trả lời việc với lô hàng này theo Luật Thú y là được miễn kiểm dịch động vật, tức là không phải kiểm tra xem lô hàng này có mầm bệnh từ động vật nhiễm vào hay không? Còn Cục An toàn thực phẩm là trả lời theo Luật An toàn thực phẩm thì đối với những lô hàng như thế này việc kiểm tra an toàn thực phẩm là kiểm tra xem hàng còn hạn hay không? Có chứa các chất độc hại như kim loại nặng, độc tố vi nấm…vượt ngưỡng giới hạn hay không? Mà thẩm quyền để cho miễn kiểm tra hay không là thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
PV: Tuy đại biểu Châu không cho rằng Cục An toàn thực phẩm hướng dẫn sai nhưng đại biểu cho rằng "Chúng tôi gửi công văn đến Chính phủ thì cũng giao về cho Cục An toàn thực phẩm trả lời, vậy tại sao không tham mưu luôn, nêu chính kiến của mình?", ông nghĩ sao về vấn đề đại biểu nêu?
PGS.TS Trần Đáng: Chúng ta phải biết rằng Nghị định của Chính phủ đã phân công rất rõ nhiệm vụ của các bộ ngành trong quản lý an toàn thực phẩm.
Bộ Y tế quản lý 6 nhóm ngành hàng; Bộ Công thương quản lý 8 nhóm ngành hàng (trong đó có sữa); Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn quản lý 19 nhóm ngành hàng. Trong trường hợp này nếu Mặt trận tổ quốc thành phố Hồ Chí Minh xin ý kiến Chính phủ về việc miễn kiểm tra an toàn thực phẩm cho lô sữa này, thì nếu cần xin tư vấn Chính phủ sẽ xin tư vấn từ Bộ Công thương chứ không phải Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế.
PV: Ông có thể cho biết việc kiểm tra an toàn thực phẩm lô hàng này có mất nhiều thời gian hay không? Đơn vị nào có chức năng kiểm tra lô hàng này?
PGS.TS Trần Đáng: Tôi được biết kiểm tra an toàn thực phẩm hiện nay thực hiện hết sức thông thoáng ngoài việc kiểm tra hạn sử dụng trên bao bì, nếu cần kiểm nghiệm các chỉ tiêu độc tố thì thời gian cũng không quá 03 ngày, và ngay tại thành phố Hồ Chí Minh Trung tâm 3 của Tổng cục tiêu chuẩn đo lường chất lượng thuộc Bộ Khoa học công nghệ là đơn vị có chức năng kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm.
Tôi cũng hơi băn khoăn và khó hiểu là nếu cần kiểm tra thì cũng chỉ mất khoảng 03 ngày, nếu lô hàng an toàn thì đã đưa vào sử dụng mà tại sao suốt từ 25/10/2021 đến nay chúng ta cứ đề nghị xin miễn kiểm tra?
PV: Theo ông với lô hàng cụ thể này có cần thiết phải kiểm tra an toàn thực phẩm hay không?
PGS.TS. Trần Đáng: Với quan điểm cá nhân tôi thì dù là hàng từ thiện vẫn nên kiểm tra trước khi đưa vào sử dụng vì đây là sản phẩm dành cho đối tượng đặc biệt đó là trẻ nhỏ, hơn nữa nếu có kiểm tra thì thủ tục và thời gian cũng hết sức đơn giản và thuận tiện.
PV: Xin trân trọng cảm ơn ông!
