The New York Times ngày 10/3 có bài tường thuật những diễn biến bất ngờ gần đây liên quan đến cục diện bán đảo Triều Tiên với tiêu đề: "Ông Donald Trump bất ngờ nói có với Triều Tiên: 45 phút thay đổi lịch sử".
Sáng thứ Năm ngày 8/3 (giờ Washington), Cố vấn An ninh quốc gia Hàn Quốc Chung Eui-yong và Giám đốc Cơ quan tình báo quốc gia Suh Hoon bay tới Washington.
Chiều cùng ngày, họ đã gặp Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ McMaster và Phó giám đốc CIA Gina Haspel.
Bốn người sau đó tham gia cuộc họp rộng hơn với Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng James Mattis, Giám đốc CIA Dan Coats, Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng liên quân Joseph F. Dunford Jr. và Chánh văn phòng Nhà Trắng John F Kelley.
Các vị khách Hàn Quốc không có lịch hội kiến với Tổng thống Donald Trump cho đến ngày thứ Sáu 9/3.
Tuy nhiên khi nghe tin họ đang ở trong Nhà Trắng, ông Donald Trump đã mời các quan chức Hàn Quốc đến phòng Bầu Dục.
45 phút thay đổi lịch sử
Lời mời của ông Kim Jong-un muốn gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump không phải bất ngờ với một số người ở Nhà Trắng, họ biết trước điều này qua các cơ quan tình báo.
Vì vậy trong buổi sáng thứ Năm 8/3, trước khi những quan chức Hàn Quốc đặt chân đến Nhà Trắng, Tổng thống Donald Trump đã nói chuyện với Ngoại trưởng Rex Tillerson đang công du châu Phi về lời đề nghị này.
Chỉ có điều ông Donald Trump không nói với Ngoại trưởng rằng ông sẽ chấp nhận đề nghị ấy của nhà lãnh đạo Triều Tiên.
Cố vấn An ninh quốc gia Hàn Quốc Chung Eui-yong và Tổng thống Donald Trump tại phòng Bầu Dục, Nhà Trắng. Ảnh: The New York Times. |
Cố vấn An ninh quốc gia Hàn Quốc bắt đầu buổi nói chuyện bằng một câu nịnh Tổng thống Donald Trump, chìa khóa nhà ngoại giao Hàn Quốc đã khám phá được để tiếp cận với ông chủ Nhà Trắng:
"Sở dĩ chúng tôi có thể tiến xa như vậy là nhờ công rất lớn của ngài Tổng thống, chúng tôi đánh giá cao sự thật này."
Sau đó, ông Chung Eui-yong bắt đầu câu chuyện với quan điểm, Hòa Kỳ, Hàn Quốc và các đồng minh không nên lặp lại những sai lầm trong quá khứ.
Seoul tin ông Kim Jong-un "thẳng thắn và chân thành" muốn nói chuyện với Mỹ về việc từ bỏ chương trình hạt nhân.
Chủ tịch Cộng hòa Dân chủ nhân dân Triều Tiên gửi lời, nếu Tổng thống Donald Trump đồng ý tham dự một cuộc họp thượng đỉnh Mỹ - Triều, họ có thể tạo ra bước đột phá lịch sử.
Tổng thống Donald Trump chấp nhận ngay tại chỗ đề nghị này, gây choáng váng cho không chỉ ông Chung Eui-yong và các vị khách đến từ Hàn Quốc, mà ngay cả các quan chức cấp cao Hoa Kỳ có mặt tại phòng Bầu Dục lúc đó.
Các cố vấn của Tổng thống Mỹ đã tin rằng, ông sẽ mất nhiều thời gian để thảo luận với họ việc này trước. Cả Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis lẫn Cố vấn An ninh quốc gia HR McMaster đều tỏ ra thận trọng.
Tổng thống Donald Trump rất háo hức. Sau khi ông đồng ý gặp nhà lãnh đạo Kim Jong-un, họ có thảo luận về một cuộc họp vào đầu tháng Tư.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un, ảnh: New York Post. |
Các quan chức Hàn Quốc gợi ý rằng, sẽ tốt hơn nếu chờ sau cuộc họp thượng đỉnh giữa ông Kim Jong-un với Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in vào tháng Tư, sang tháng Năm hai nhà lãnh đạo Mỹ - Triều hãy gặp nhau.
Như vậy là chỉ trong vòng 45 phút, ông Donald Trump đã phá bỏ sự thận trọng hàng thập kỷ của các vị tiền nhiệm, để bắt tay vào giải quyết một trong những điểm nóng khó xử nhất.
Ông đã chứng minh mình là nhà đàm phán có thể đích thân đạt được những gì mà không một Tổng thống tiền nhiệm nào làm được.
Thuộc cấp bất ngờ, đồng minh ngơ ngác
Tổng thống Donald Trump không chỉ khiến phái đoàn Hàn Quốc ngạc nhiên vì ông gật đầu ngay lập tức, mà ông còn gợi ý rằng Cố vấn An ninh quốc gia Hàn Quốc hãy thông báo ngay cho công chúng tin này tại Nhà Trắng.
Ông Chung Eui-yong rời phòng Bầu Dục với một chút "choáng váng" và tiến sang văn phòng của người đồng cấp HR McMaster để soạn thảo một tuyên bố chung, sau đó sử dụng đường dây liên lạc riêng gọi thẳng về Nhà Xanh báo cáo Tổng thống Moon Jae-in.
Thoạt tiên, Tổng thống Donald Trump nói với các phóng viên rằng sẽ sớm có một thông báo quan trọng, điều ông chưa từng làm trước đó.
Một số cố vấn của Tổng thống đã phản đối việc tuyên bố của một quan chức nước ngoài được phát đi từ Nhà Trắng.
Và việc một quan chức nước ngoài công bố quyết định của Tổng thống Mỹ trong một tình huống quốc tế quan trọng cũng là chuyện hiếm xưa nay.
Quyết định nhanh chóng của ông Donald Trump đã khiến rất nhiều người bất ngờ, thậm chí là thất vọng, bao gồm Ngoại trưởng Rex Tillerson cũng như lãnh đạo một số nước đồng minh của Mỹ.
Truyền thông đưa tin trực tiếp từ Nhà Trắng về thông báo của ông Chung Eui-yon, trong khi các nhà lãnh đạo Quốc hội, các quan chức cấp cao của cả Lầu Năm Góc lẫn Bộ Ngoại giao Mỹ chỉ biết thông tin này qua truyền hình, báo chí.
Cố vấn An ninh quốc gia Hàn Quốc Chung Eui-yong công bố thông tin Tổng thống Donald Trump chấp nhận gặp ông Kim Jong-un ngay trong khuôn viên Nhà Trắng, ảnh: The New York Times. |
Trong lúc ông Chung Eui-yong ra xe rời Nhà Trắng, Tổng thống Donald Trump đã gọi điện cho Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe để thông báo quyết định của mình.
Sáng hôm sau thì ông gọi điện tiếp cho Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình để thông báo và cảm ơn Trung Quốc.
Người Nhật đã rất ngỡ ngàng về quyết định này, bởi ông Shinzo Abe đã rất nỗ lực nuôi dưỡng quan hệ cá nhân tốt đẹp với ông Donald Trump, và theo đuổi đường lối cứng rắn với Triều Tiên.
Thuộc cấp bất ngờ, đồng minh ngơ ngác, nhưng Tổng thống Donald Trump hoàn toàn chủ động trong chuyện này.
Ngày 9/2 khi khai mạc Thế vận hội Mùa Đông Pyeongchang tại Hàn Quốc, ông Kim Jong-un cử em gái Kim Yo-jong sang dự, trong khi ông Donald Trump điều động Phó Tổng thống Mike Pence.
Ông Mike Pence được (Bình Nhưỡng?) thông báo về một cuộc họp có thể với quan chức Triều Tiên bên lề khai mạc, nếu không nói về các biện pháp trừng phạt, không gặp gỡ những người Triều Tiên đào thoát không đưa theo cha của sinh viên Mỹ Otto Warmbier.
Tuy nhiên Phó Tổng thống Mỹ đã làm tất cả những việc này, và Bình Nhưỡng hủy cuộc gặp vào phút chót. Động thái này như dội nước lạnh vào những nỗ lực của Tổng thống nước chủ nhà muốn thúc đẩy Mỹ - Triều xích lại gần nhau.
Bù lại, Tổng thống Hàn Quốc đã tổ chức một bữa tiệc xa hoa đón bà Kim Yo-jong tại Nhà Xanh, và bà đã khiến ông Moon Jae-in ngạc nhiên khi chuyển thư tay của anh trai mình kèm lời nhắn, ông Kim Jong-un muốn gặp Tổng thống Hàn Quốc càng sớm càng tốt.
Ivanka Trump tại Thế vận hội Mùa Đông Pyeongchang, ảnh: Washington Examiner. |
Sau khi Phó Tổng thống Mike Pense bỏ lỡ cơ hội, ông Donald Trump lập tức cử con gái Ivanka Trump đến dự bế mạc Thế vận hội Mùa Đông Pyeongchang với hình ảnh cực kỳ năng động và nụ cười thường trực.
Khi tham dự một sự kiện tế nhị, Ivanka Trump được thông báo rằng phái đoàn Bắc Triều Tiên có thể sẽ dàn dựng một kịch bản khiến cô lâm tình huống khó xử, con gái Tổng thống Mỹ vẫn quyết định ở lại, nhưng cuối cùng người Bắc Triều Tiên đã không đến.
Ông Kim Jong-un làm Hàn Quốc bất ngờ
Sau các cuộc tiếp xúc bên lề Thế vận hội Mùa Đông Pyeongchang, tuần trước Tổng thống Moon Jae-in cử Cố vấn An ninh quốc gia, Giám đốc Cơ quan tình báo quốc gia đi Bình Nhưỡng.
Khi bay lên miền Bắc, họ được thông báo rằng ông Kim Jong-un sẽ tiếp, nhưng không biết khi nào.
Xuống máy bay, phái đoàn Hàn Quốc được đưa về một khách sạn ven sông, nơi phòng ở của họ được trang bị internet với kết nối đầy đủ mọi kênh truyền hình nước ngoài, bao gồm CNN.
Thậm chí họ có thể truy cập các trang web từ Hàn Quốc, một đặc ân hiếm hoi Triều Tiên dành cho. Tướng Kim Yong-chol phụ trách quan hệ liên Triều đã xuất hiện và thông báo, ông Kim Jong-un sẽ tiếp đoàn Hàn Quốc tối cùng ngày.
Những chiếc Limousine đen bóng đưa phái đoàn Hàn Quốc đến trụ sở Đảng Lao động Triều Tiên. Ông Kim Jong-un và em gái Kim Yo-jong đã chờ sẵn với nụ cười rạng rỡ.
Chung Eui-yong và Suh Hoon là hai người Hàn Quốc đầu tiên được đặt chân vào trụ sở Đảng Lao động Triều Tiên.
Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un tiếp Cố vấn An ninh quốc gia Hàn Quốc. Ảnh: Reuters. |
Ông Chung Eui-yong gần như không biết phải nói gì khi ông Kim Jong-un nói: "Tôi biết. Tôi hiểu ngài." Sau đó, nhà lãnh đạo Triều Tiên trình bày các đề xuất của mình:
Đàm phán với Hoa Kỳ về phi hạt nhân hóa; đình chỉ các cuộc thử nghiệm hạt nhân và tên lửa trong thời gian đàm phán; ông hiểu rằng cuộc tập trận chung hàng năm giữa Mỹ với Hàn Quốc là một hiện trạng.
Phái đoàn Hàn Quốc đã chứng kiến ông Kim Jong-un là một nhà lãnh đạo cực kỳ tự tin. Ông theo dõi chặt chẽ các phương tiện truyền thông nước ngoài, ông biết họ miêu tả mình như thế nào, thậm chí còn pha trò về nó.
Chủ tịch Kim Jong-un nói:
"Tôi rất tiếc khi nghe tin Tổng thống Moon Jae-in đã triệu tập Hội đồng An ninh quốc gia vào sáng sớm vì chúng tôi phóng tên lửa. Bây giờ ông ấy sẽ không bị đánh thức sớm nữa."
Ông Kim Jong-un đồng ý mở đường dây nóng trực tiếp với ông Moon Jae-in. Chủ tịch Triều Tiên nói:
"Bây giờ nếu các cuộc đàm phán bế tắc, nếu các quan chức của chúng tôi hành động như những kẻ kiêu ngạo, Tổng thống Moon Jae-in có thể gọi trực tiếp cho tôi, và vấn đề sẽ được giải quyết."
Nhà lãnh đạo Triều Tiên nói thêm, ông rất mong muốn tổ chức một hội nghị thượng đỉnh với người đồng cấp Hàn Quốc.
Phái đoàn miền Nam đã đưa ra 3 địa điểm tổ chức hội nghị thượng đỉnh, là Bình Nhưỡng, Seoul hoặc Bàn Môn Điếm.
Ông Kim Jong-un nói rằng, tốt nhất hãy đến Nhà Hòa Bình, một tòa nhà Hàn Quốc xây dựng ở Bàn Môn Điếm.
Sau 4 tiếng 10 phút trao đổi, cuộc họp kết thúc với tiệc chiêu đãi kết hợp cả rượu vang lẫn rượu sochu truyền thống cùng những tiếng cười, nói chuyện vui vẻ.
Nguồn:
https://www.nytimes.com/2018/03/10/world/asia/trump-north-korea.html