Trong những ngày qua sự việc Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tạm đình chỉ công tác của chức vụ Hiệu trưởng Trường Đại học Tôn Đức Thắng đối với Giáo sư Lê Vinh Danh thu hút sự chú ý đặc biệt của dư luận, nhất là các thầy cô trong ngành giáo dục.
Rất nhiều giảng viên, cán bộ của Trường Đại học Tôn Đức Thắng và Giáo sư Lê Vinh Danh khẳng định đang thực hiện đúng Quyết định số 158/QĐ-TTg về thí điểm tự chủ và nhiều năm qua tập thể Nhà trường luôn đoàn kết, phấn đấu có những bước phát triển mạnh mẽ cả về đội ngũ nhân sự giảng dạy trình độ cao, công tác nghiên cứu khoa học, hệ thống kỹ thuật hiện đại và cơ sở vật chất vượt trội so với rất nhiều trường đại học trên cả nước. Có thể kể ra một số thí dụ cụ thể như:
Từ chỗ chỉ có chưa tới 100 cán bộ giảng viên thì nay trường có đội ngũ nhân sự hơn 1.400 người, hơn 50% có trình độ tiến sĩ (và đang học tiến sĩ); trong số đó có 224 tiến sĩ và giáo sư là người nước ngoài; quy mô sinh viên, học viên đến nay là 27.000 người.
Nhiều ngành sinh viên ra trường có mức lương khởi điểm 1.000 USD/tháng hoặc hơn. Sinh viên ra trường hiện đang làm việc ở Đông Nam Á, Châu Âu, Úc, New Zealand, Mỹ, Nhật, Hàn Quốc.
Trường đã có hơn 6 nghìn bài báo công bố trên các tạp chí quốc tế thuộc Danh mục ISI/Scopus. Trường cũng là đại học đầu tiên và duy nhất hiện nay của hệ thống đại học Việt Nam được USPO cấp Bằng sáng chế khoa học công nghệ. Tính từ năm 1975 đến nay, cả nước mới có 26 Bằng sáng chế Mỹ do Việt Nam đứng tên chủ sở hữu, trong đó có 7 Bằng sáng chế là của Trường Đại học Tôn Đức Thắng.
Chương trình, giáo trình, tài liệu đã hội nhập theo TOP 100 đại học tốt nhất thế giới. Tất cả các ngành học đều có phòng thí nghiệm hiện đại, phòng mô phỏng thực tiễn, xưởng thực hành (một số phòng thí nghiệm tiên tiến, hiện đại nhất thế giới như phòng thí nghiệm cơ xương, phòng thí nghiệm quan trắc môi trường...).
Sự thành công của Đại học Tôn Đức Thắng từ cơ chế tự chủ đại học đã trở thành hình mẫu để cải cách hệ thống giáo dục đại học công lập cả nước và được Chính phủ mời báo cáo điển hình vào tháng 8/2014.
Trao đổi với Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, ông Vũ Quốc Hùng – nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kiểm tra Trung ương chia sẻ: “Tôi đã đọc được nhiều thông tin trên báo chí và có cả những thông tin do nhiều người tâm huyết với giáo dục chuyển đến, đề nghị tôi xem và có ý kiến chính thức về vấn đề này.
Quan điểm của tôi rất rõ ràng, đó là phải đánh giá về thành quả mà những cá nhân cùng với tập thể đã dốc sức tạo nên, chứ không phải là đi tìm cách bới móc, gây khó khăn cho Trường. Nếu như ngôi trường đang tốt mà người ta làm cho đi xuống thì phải xem xét xử lý, nhưng từ điểm xuất phát thấp mà trở thành trường đại học danh tiếng vươn ra cả thế giới, thì việc này mang đến cho mọi người suy nghĩ gì?
Dù có nói gì đi chăng nữa thì cũng không ai có thể phủ nhận được sự nỗ lực, tài năng của những người lãnh đạo ngôi trường này suốt hơn chục năm qua. Thành tựu của trường chính là điều quan trọng nhất, là thước đo rõ ràng nhất để xã hội ghi nhận, để các đồng chí lãnh đạo cấp cao đánh giá.
Chúng ta luôn nói giáo dục là quốc sách hàng đầu, và chúng ta cũng hô hào các trường tự chủ, vậy thì đây chính là một thí dụ điển hình cho thành quả của quá trình tự chủ.
Tôi mong rằng các đồng chí lãnh đạo cấp cao có vai trò tiếng nói trong vấn đề này sẽ sớm có chỉ đạo tổng kết đánh giá về việc thực hiện Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, qua đó phát huy hơn nữa những thành quả đã đạt được cũng như tháo gỡ khó khăn, rào cản để tạo đà cho Trường và cũng là nhiều trường khác bứt lên mạnh mẽ.
Nếu cứ kìm hãm bằng các mệnh lệnh hành chính, thậm chí là ẩn sau đó là những ngụ ý khác thì tự chủ đại học sẽ không bao giờ phát triển được, đất nước cũng sẽ khó mà phát triển”.
 |
| Ông Vũ Quốc Hùng - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kiểm tra Trung ương nói rằng, cần phải sớm có tổng kết đánh giá công bằng về sự phát triển của Trường Đại học Tôn Đức Thắng. ảnh: NQ. |
Ông Vũ Quốc Hùng đánh giá, việc đầu tiên phải khẳng định những thành tựu mà tập thể Trường Đại học Tôn Đức Thắng làm được trong những năm qua là rất ấn tượng, vô cùng cần thiết cho sự phát triển của nền giáo dục nước nhà.
“Qua tìm hiểu, tôi có nghe từ nhiều người khẳng định vai trò của Hiệu trưởng Lê Vinh Danh rất quan trọng đối với tiến trình phát triển của Trường, với tư tưởng và tầm nhìn dài hạn, vươn ra thế giới. Vậy thì Chính phủ sẽ đánh giá thế nào? Bộ Giáo dục đánh giá thế nào? Đội ngũ nhân sự cả nghìn con người đang làm việc ở Trường đánh giá thế nào? Sinh viên đánh giá thế nào? Phụ huynh đánh giá thế nào?
Tôi nghĩ không khó để tìm ra được câu trả lời thật, nếu thực sự các đồng chí muốn có câu trả lời chân thực nhất”, ông Hùng bày tỏ.
Từ những thông tin đã công khai cho thấy, Trường đã đầu tư hơn 3.000 tỷ đồng bằng nguồn tài chính tự tích lũy để xây dựng cơ sở vật chất đại học hiện đại nhất Việt Nam, sánh ngang với nhiều trường đại học quốc tế, được nhiều tổ chức uy tín thế giới đánh giá rất cao.
Tổ chức xếp hạng đại học khó nhất thế giới: Academic Ranking for World Universities (ARWU) xếp Trường Đại học Tôn Đức Thắng là số 1 Việt Nam và thuộc Top 1000 đại học xuất sắc nhất thế giới năm 2019;
Tổ chức xếp hạng đại học thế giới qua thành tựu học thuật (URAP) xếp Trường Đại học Tôn Đức Thắng đứng thứ 1 Việt Nam và thứ 960 thế giới;
Tổ chức xếp hạng các đại học phát triển bền vững nhất thế giới (UI Metric) xếp Trường Đại học Tôn Đức Thắng thứ 165 thế giới;
Tổ chức xếp hạng những đại học có ảnh hưởng nhất thế giới đến sự phát triển kinh tế xã hội (THE Impact Rankings) xếp Trường Đại học Tôn Đức Thắng vào Top 301-400 thế giới và là đại học thuộc Top 200 có chất lượng giáo dục tốt nhất thế giới…
Mới nhất vào tháng 4/2020, URAP xếp Trường Đại học Tôn Đức Thắng vào Top 400 và 500 thế giới theo ngành; Tháng 7/2020, ARWU xếp Trường Đại học Tôn Đức Thắng số 1 Việt Nam và cũng là đại học duy nhất của Việt Nam vào Top 300 đến 500 những đại học tốt nhất thế giới theo ngành/nhóm ngành.
Trường Đại học Tôn Đức Thắng cũng đang mạnh nhất Việt Nam trong vấn đề phát triển khoa học-công nghệ và chuyển giao. Kết quả nghiên cứu khoa học dưới dạng các bài báo đăng trên các tạp chí quốc tế thuộc Danh mục ISI/ Scopus vượt xa các đại học trong nước và khu vực.
Tất cả những việc này chỉ có được nhờ Trường tự chủ động về tài chính và hoạt động, để trở thành đại học có hoạt động khoa học-công nghệ chuẩn quốc tế, tự đầu tư phòng thí nghiệm, có những loại máy quan trắc môi trường trị giá cả triệu USD; Đầu tư Trung tâm hỗ trợ kỹ thuật Dược (hợp tác với Tập đoàn Colorcon, Hoa Kỳ); Lab nghiên cứu về tự động hóa và robot...
Thương hiệu của Trường Đại học Tôn Đức Thắng ngày hôm nay không phải tự nhiên mà có. Nó là sự nỗ lực cống hiến nhiều năm trời của tập thể nhà trường, trong đó có vai trò rất quan trọng của người đứng đầu.
Với những thành quả ấy thì Chính phủ cần phải sớm giao cho Bộ Giáo dục đánh giá tổng kết mô hình hoạt động thí điểm đối với Trường Đại học Tôn Đức Thắng, hoàn thiện những quy định còn thiếu với mục tiêu gỡ rối (nếu có) để nhà trường phát triển nhanh và mạnh hơn nữa.
Điều đó sẽ mang lại lợi ích vô cùng to lớn cho nền giáo dục Việt Nam, từ thành quả của Trường Đại học Tôn Đức Thắng có thể nhân rộng và phát triển cho rất nhiều trường khác trên cả nước, vừa nâng cao chất lượng đào tạo, lại vừa không gây tốn kém, lãng phí ngân sách nhà nước.
Nhưng nhìn vào diễn biến hiện nay, nhiều người cũng băn khoăn rằng liệu có chuyện đi tìm các lỗi để làm lu mờ và triệt hạ vai trò của Giáo sư Lê Vinh Danh?.
Ông Vũ Quốc Hùng nêu quan điểm: “Câu chuyện hiện nay không chỉ còn là riêng tại Trường Đại học Tôn Đức Thắng nữa, mà đó là câu chuyện lớn của đất nước. Nếu như ai đó mà có mưu đồ xấu, thì không chỉ gây ra hệ lụy lâu dài cho một ngôi trường đang trên đà phát triển tốt; mà còn ảnh hưởng luôn cả chủ trương tự chủ với nhiều trường đại học khác nữa trong cả nước.
Nếu như vậy thì liệu rồi đây còn có ai dám cống hiến, dám sáng tạo? Và nếu như hành xử không minh bạch, thiếu sự đàng hoàng tử tế thì thế giới sẽ nghĩ gì về đất nước chúng ta? Luật pháp suy cho cùng là để phục vụ nhân dân, đất nước với tư tưởng tiến bộ phát triển, cái gì lạc hậu không còn phù hợp thì phải sửa để theo kịp thời đại chứ không thể soi chiếu vào những điều cũ kỹ để bắt bẻ.
Đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đã từng phát biểu cần có chính sách khuyến khích những người làm sáng tạo, có động cơ tốt nhưng làm chưa được thì phải khuyến khích; phải có chính sách khuyến khích những người sáng tạo, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Những người đúng không dám bảo vệ, sai không dám đấu tranh, mũ ni che tai, giữ mình là chính, cứ bo bo vào, người ấy chưa chắc đã tốt, mà lại là cái mã bên ngoài che đậy sơ sài bên trong… Không phải chỉ ở Trung ương, mà các ngành, cơ quan, địa phương cũng phải thấm nhuần tinh thần này, làm theo cách này.
Tôi hoàn toàn ủng hộ phát biểu chỉ đạo vô cùng chính xác của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng và chỉ đạo ấy phải được các ngành, các cấp áp dụng đúng vào thực tiễn”.
Trường Đại học Tôn Đức Thắng tiền thân là Trường đại học công nghệ dân lập Tôn Đức Thắng được thành lập năm 1997 theo Quyết định số 787/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.
Đến tháng 1/2003 đổi tên thành Trường Đại học bán công Tôn Đức Thắng trực thuộc sự quản lý của Uỷ ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh.
Đến năm 2006, theo chủ trương xóa bỏ loại hình trường học bán công, Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định chuyển 6 trường đại học và cao đẳng bán công thành đại học tư thục, trong đó có Trường Đại học bán công Tôn Đức Thắng. Theo nguyện vọng của nhà trường và Tổ chức công đoàn, Thủ tướng Chính phủ sau đó đã ban hành Quyết định số 747/QĐ-TTg, đổi tên Trường đại học bán công Tôn Đức Thắng thành Trường Đại học Tôn Đức Thắng; chuyển về trực thuộc Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, hoạt động theo mô hình đại học công lập tự chủ tài chính.
Ngày 29/01/2015, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 158/QĐ-TTg phê duyệt Đề án thí điểm đổi mới cơ chế hoạt động của nhà trường giai đoạn 2015–2017.
Mặc dù trường phải hoàn toàn tự chủ tất cả tài chính, nhưng từ năm 2009 tới nay đã giành được rất nhiều thành tựu lớn, được thế giới đánh giá cao. Trường quyết tâm trở thành đại học nghiên cứu thuộc TOP 200 đại học xuất sắc nhất thế giới về tổng thể; và là đại học trong TOP 100 xuất sắc nhất thế giới về ngành và nhóm ngành giáo dục; có mục tiêu hướng đến mang Giải Nobel về cho đất nước trong 10 năm tới.
