Ngày 14/8, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Y tế, Đài Truyền hình Việt Nam tổ chức Hội thảo Khoa học Quốc tế về Dinh dưỡng học đường năm 2025 “Vì một Việt Nam khỏe mạnh - Vì tầm vóc Việt”.
Hội thảo đã quy tụ các cơ quan tham mưu của Đảng, cơ quan quản lý của Nhà nước, các nhà khoa học, chuyên gia quốc tế hàng đầu và sự đồng hành của Tập đoàn TH.
Hội thảo có sự tham dự của ông Nguyễn Trọng Nghĩa - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; ông Lê Quốc Minh - Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam; Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Lê Tấn Dũng; ông Nguyễn Tri Thức - Thứ trưởng Bộ Y tế; Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Mai Hoa – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội; các đại biểu đại diện cho lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương; lãnh đạo Ban Tuyên giáo và Dân vận các Tỉnh ủy, Thành ủy; lãnh đạo Ủy ban nhân dân; Sở Y tế; Sở Giáo dục và Đào tạo các tỉnh, thành phố cùng sự tham gia của các chuyên gia quốc tế hàng đầu trong lĩnh vực dinh dưỡng, các nhà khoa học, đại diện các viện nghiên cứu, các trường đại học và phổ thông trong cả nước.
Về phía Tập đoàn TH có Anh hùng lao động Thái Hương, Nhà Sáng lập - Chủ tịch Hội đồng chiến lược Tập đoàn TH.
Hội thảo diễn ra trong bối cảnh các vấn đề về phát triển con người, đặc biệt là tầm vóc và thể lực của thế hệ trẻ đang là mối quan tâm chiến lược hàng đầu của quốc gia. Tầm nhìn và những định hướng quan trọng về vấn đề này đã được thể hiện sâu sắc qua bài viết “Tương lai cho thế hệ vươn mình” của Tổng Bí thư Tô Lâm, trong đó chỉ rõ những thách thức và mục tiêu cấp bách, đồng thời nhấn mạnh một quan điểm mang tính định hướng: Trí tuệ thôi là chưa đủ, “thể chất khỏe mạnh và bản lĩnh vững vàng cũng là điều kiện không thể thiếu” để thế hệ trẻ thích nghi và cạnh tranh trong môi trường toàn cầu.
Coi đầu tư cho dinh dưỡng là đầu tư cho phát triển
Phát biểu tại Hội thảo, ông Lê Tấn Dũng - Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết: “Hội thảo là một diễn đàn rất có ý nghĩa, tập hợp trí tuệ, tâm huyết và kinh nghiệm kinh nghiệm thực tiễn trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe và dinh dưỡng cho nhân dân, đặc biệt là lứa tuổi trẻ em, học sinh, sinh viên. Cập nhật những kiến thức mới, giá trị thiết thực, mở ra những định hướng mới phù hợp với tình hình thực tiễn và xu thế phát triển của đất nước”.
Theo Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Lê Tấn Dũng, bên cạnh những thành công đạt được, Việt Nam vẫn đối diện “gánh nặng kép” về dinh dưỡng ở độ tuổi tiền tiểu học và tiểu học ở cả vùng nông thôn và thành thị, tỉ lệ suy dinh dưỡng thấp còi, chiều cao theo tuổi, thừa cân béo phì ở trẻ em, học sinh vẫn ở mức cao.
Trong khi ở các vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, bữa ăn của trẻ em, học sinh còn thiếu về số lượng, mất cân đối về chất lượng hiện tại tại các vùng đô thị, tình trạng ăn uống bất hợp lý đang trở thành phổ biến, ăn thừa năng lượng, tiêu thụ nhiều chất béo, đường, muối và các loại thực phẩm chế biến sẵn, nhiều axit béo, chỉ số đường huyết cao, nghèo vi chất dinh dưỡng và chất xơ, ít ăn rau và trái cây, thiếu vận động thể lực… Bên cạnh đó, sức khỏe và thể chất của trẻ em, học sinh hiện nay còn rất nhiều hạn chế, chưa được đảm bảo...
“Điều này dẫn đến tầm vóc của học sinh Việt Nam chậm cải thiện và thấp hơn so với mức trung bình của các nước trong khu vực. Đây là lời cảnh báo nghiêm túc cho tương lai sức khỏe và chất lượng nguồn nhân lực quốc gia” - Thứ trưởng nhấn mạnh.
Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đề cập: “Để hướng đến năm 2045, với tầm nhìn về một Việt Nam phát triển toàn diện, việc định hướng phát triển con người đặc biệt là thế hệ trẻ trở thành ưu tiên chiến lược.
Trước mắt, cần đầu tư mạnh mẽ vào giáo dục và đào tạo, nhằm phát triển trí tuệ và tri thức. Song song với đó, là chiến lược nâng cao sức khỏe và thể chất con người Việt Nam. Chúng ta cần đặt mục tiêu cụ thể đến năm 2045, chiều cao trung bình của thanh niên Việt Nam phải đạt một mức nào đó ngang bằng với các nước phát triển trong khu vực.
Để hiện thực hóa định hướng chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm và các mục tiêu tại nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Trung ương về chăm sóc sức khỏe nhân dân và nâng cao sức khỏe học đường, đòi hỏi phải có sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt và hiệu quả của các cấp ủy, các ngành, các cấp từ Trung ương đến địa phương, đặc biệt ngành y tế, ngành giáo dục giữ vai trò nòng cốt.
Sự tham gia chủ động, trách nhiệm của cộng đồng doanh nghiệp, các chuyên gia trong nước và quốc tế cùng với sự phối hợp của các cơ quan thông tấn báo chí là vô cùng cần thiết.
Bên cạnh đó, chúng ta cần giám sát chặt chẽ từ các cơ quan quản lý nhà nước, sự đồng hành, giám sát của nhân dân để đảm bảo mọi chủ trương, chính sách về chăm sóc sức khỏe nhân dân, về dinh dưỡng và dinh dưỡng học đường đều được thực hiện một cách nghiêm túc, thực chất và hiệu quả”.
Trong phát biểu đề dẫn với chủ đề “Tầm quan trọng của dinh dưỡng cho người Việt trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Tri Thức nêu: “Bác Hồ kính yêu của chúng ta đã từng căn dặn “Con người là vốn quý nhất của xã hội, sức khỏe là vốn quý nhất của con người”.
Lời căn dặn này càng trở nên có ý nghĩa trong giai đoạn phát triển hiện nay khi đất nước chúng ta đang bước vào một kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc với khát vọng về một đất nước hùng cường, hạnh phúc, ấm no.
Tuy nhiên để đạt được khát vọng đó, một trong những điều kiện quan trọng là cần có một thế hệ người Việt khỏe mạnh về thể chất và tinh thần, sáng suốt về trí tuệ. Và yếu tổ then chốt, nền tảng để đạt được điều đó chính là dinh dưỡng.
Một chế độ dinh dưỡng cân đối và khoa học sẽ giúp cho trẻ em cao hơn, khỏe hơn, thông minh hơn, giúp thanh niên và người lao động Việt Nam có sức bền hơn, tăng năng suất và hiệu quả công việc nhiều hơn, giúp người cao tuổi duy trì sức khỏe, hạn chế bệnh tật, sống vui sống khỏe.
Ngược lại, dinh dưỡng thiếu hụt hoặc mất cân đối sẽ gây ra những hệ lụy nghiêm trọng: trẻ em thấp còi, suy dinh dưỡng; người trưởng thành dễ mắc bệnh mạn tính như tiểu đường, tim mạch, béo phì; và cả xã hội phải chịu “gánh nặng” về chi phí y tế, giảm năng suất lao động, ảnh hưởng trực tiếp đến sức cạnh tranh quốc gia”.
Theo Thứ trưởng Bộ Y tế, bên cạnh những thành tựu đáng khích lệ, Việt Nam đang đối diện với nhiều thách thức, cũng như những yêu cầu, đòi hỏi đặt ra trong kỷ nguyên mới, công tác dinh dưỡng còn nhiều khó khăn, hạn chế:
Một là, “vùng lõm” về suy dinh dưỡng và khoảng trống về công bằng. Tỉ lệ trẻ em thấp còi ở vùng dân tộc thiểu số vẫn còn trên 30%, gần gấp đôi mức trung bình toàn quốc. Hai là, sự tấn công của “kẻ thù thầm lặng” mang tên thừa cân, béo phì khi tại các thành phố lớn, tỉ lệ học sinh thừa cân, béo phì đã tăng gần gấp đôi trong thập kỷ qua, vượt ngưỡng 20%.
Ba là, khoảng cách về tầm vóc so với một số nước trong khu vực và trên thế giới. Dù đã cải thiện, tuy nhiên, chiều cao trung bình của thanh niên Việt Nam vẫn thấp hơn Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan.
Nhấn mạnh lứa tuổi học đường là “giai đoạn vàng” để can thiệp toàn diện về dinh dưỡng và vận động, tạo ra tác động thay đổi trọn đời, do vậy, Thứ trưởng Nguyễn Tri Thức cho rằng, tập trung nâng cao, cải thiện dinh dưỡng cho học sinh trong các trường học là một định hướng chiến lược quan trọng để hướng tới mục tiêu nâng cao tầm vóc, thể lực và trí tuệ của người Việt Nam.
Khẳng định tầm quan trọng của Hội thảo, Thứ trưởng Nguyễn Tri Thức nêu một số vấn đề cần quan tâm thảo luận, trong đó:
Thứ nhất, hoàn thiện thể chế, chính sách - Coi đầu tư cho dinh dưỡng là đầu tư cho phát triển. Làm thế nào để xây dựng một “Chương trình Sữa học đường và Dinh dưỡng học đường” mang tầm quốc gia, đảm bảo tính khoa học, minh bạch và hiệu quả? Cần những cơ chế chính sách nào để khuyến khích xã hội hóa, huy động nguồn lực từ doanh nghiệp và cộng đồng cho bữa ăn học đường?
Thứ hai, xây dựng “Hệ sinh thái Dinh dưỡng học đường toàn diện” - Từ “ăn no” đến “ăn đúng, ăn đủ và vận động khoa học”.
Thứ ba, đẩy mạnh chuyển đổi số và hợp tác quốc tế. Làm thế nào để xây dựng cơ sở dữ liệu số về dinh dưỡng để quản lý thực đơn và theo dõi sức khỏe từng học sinh trên cả nước? Mô hình thành công nào của Nhật Bản, Hàn Quốc, Phần Lan... có thể được áp dụng một cách sáng tạo và phù hợp với điều kiện của Việt Nam?
Cần một tấm khiên, một thành trì mang tên Luật Dinh dưỡng học đường
Tại Hội thảo, các đại biểu đã trình bày tham luận, thảo luận về những nội dung trọng tâm liên quan đến dinh dưỡng học đường như: thực trạng, thách thức và giải pháp; khuôn khổ pháp lý và chính sách hỗ trợ dinh dưỡng học đường hiệu quả. Hội thảo cũng được nghe các chuyên gia đến từ Nhật Bản, Đức, Trung Quốc, Vương quốc Anh chia sẻ những kinh nghiệm trong hoạch định chính sách dinh dưỡng dành cho trẻ ở độ tuổi học đường.
Các ý kiến cũng cho rằng, giải pháp quan trọng là hoàn thiện thể chế tạo hành lang pháp lý vững chắc; huy động sự tham gia của các bộ, ngành, địa phương, cộng đồng và doanh nghiệp, tổ chức xã hội tham gia đầu tư, hỗ trợ cải thiện cơ sở vật chất, cung cấp thực phẩm sạch và triển khai các mô hình dinh dưỡng phù hợp.
Từ góc độ của một doanh nghiệp khởi xướng và đồng hành cùng Chính phủ và các ban bộ ngành triển khai các Chương trình dinh dưỡng học đường quốc gia, Anh hùng Lao động Thái Hương - Nhà sáng lập Tập đoàn TH bày tỏ: “Các mẹ có biết, bữa ăn của người Việt thiếu tới 40% canxi cho con ở tuổi đang lớn, các con phần lớn bị thiếu máu, thiếu kẽm, thiếu vi chất vì chế độ ăn không phù hợp. Tình yêu con của mẹ vô bờ bến, nhưng sự am hiểu về dinh dưỡng chưa tường tận hoặc vì điều kiện kinh tế quá khó khăn hoặc vì nhiều lý do khác nên nhiều khi người mẹ đã vô tình không dành trọn vẹn cho con những điều tốt đẹp nhất.
Có một giải pháp cho nỗi băn khoăn của những người mẹ mà tôi muốn gửi tới sau đây, giải pháp có tên gọi đơn giản là Bữa ăn học đường, trong đó có ly sữa mang tên ly sữa học đường quốc gia.
Nghiên cứu chỉ ra rằng, trẻ được uống 1 ly sữa tươi sạch học đường mỗi ngày có thể đóng góp đáng kể vào nhu cầu dinh dưỡng và cung cấp khoảng 30% lượng kẽm và sắt cần thiết cho cơ thể. Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc FAO đã khẳng định sữa tươi là thức ăn hoàn chỉnh nhất cho trẻ đang tuổi lớn.
Các mẹ cũng lưu ý cho con uống sữa tươi sạch, có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo chất lượng, phù hợp với thể trạng theo lứa tuổi là tối ưu. Cho con uống sữa để không bỏ lỡ cơ hội phát triển của con ở lứa tuổi vàng. Mỗi ngày chậm trễ triển khai Bữa ăn học đường là một ngày cơ hội lớn của các con đang trôi qua”.
Nhà sáng lập Tập đoàn TH cũng nhấn mạnh: “Với những mong ước chân thành từ trái tim của một người mẹ, tôi mong tất cả chúng ta, trên cương vị riêng của mỗi người, hãy ứng xử với con trẻ ngày hôm nay bằng tấm lòng người mẹ, hãy góp phần thúc đẩy để ban tặng cho các con một Bữa ăn học đường, một tấm khiên, một thành trì che chắn vững chãi, đó là một bộ luật: gọi là Luật Dinh dưỡng học đường, trong đó có ly sữa mang tên ly sữa học đường quốc gia.
Thời cơ đã tới, tầm nhìn chiến lược đã có từ lời hiệu triệu, ý chí của người đứng đầu, hòa chung với khát vọng của nhân dân. Hãy để mỗi bữa ăn học đường, mỗi ly sữa tươi sạch không chỉ nuôi dưỡng thể chất, mà còn thắp lên khát vọng và ý chí vươn mình của dân tộc Việt”.
Anh hùng Lao động Thái Hương khẳng định, cùng với các doanh nghiệp chân chính khác, Tập đoàn TH tiếp tục sẵn sàng tham gia gánh vác cùng Đảng và Nhà nước chăm lo sức khỏe cho người dân.
Thực hiện một số nội dung trọng tâm
Phát biểu kết luận và chỉ đạo tại Hội thảo, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa biểu dương và đánh giá cao sáng kiến tổ chức Hội thảo khoa học quốc tế về chủ đề Dinh dưỡng học đường năm 2025 “Vì một Việt Nam khỏe mạnh - Vì tầm vóc Việt”.
Đây là hoạt động khoa học có ý nghĩa rất thiết thực nhằm triển khai thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và định hướng chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm về xây dựng một nước Việt Nam khỏe mạnh, mọi người dân đều được sống lâu, sống khỏe, sống lành mạnh, sống hạnh phúc; nguồn nhân lực có đủ sức khỏe, thể chất, tinh thần, trí tuệ và đạo đức.
Qua những phát biểu sâu sắc, tâm huyết của các nhà quản lý, cơ quan, tổ chức trong và ngoài nước, các chuyên gia, nhà khoa học, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương đánh giá cao nội dung tham luận và ý kiến phát biểu đã tập trung phân tích, khẳng định vai trò thiết yếu của dinh dưỡng cho con người Việt Nam, nhất là dinh dưỡng học đường đối với việc nâng cao sức khỏe, tầm vóc, thể lực, trí tuệ của thế hệ trẻ.
Nhiều đề xuất, kiến nghị mở ra những giải pháp rất thiết thực, có cơ sở khoa học, thực tiễn và tính khả thi cao, đặc biệt là tiếp cận dinh dưỡng theo vòng đời con người gắn với bối cảnh văn hóa, xã hội và điều kiện thực tiễn của Việt Nam.
“Quan điểm nhất quán của Đảng và Nhà nước Việt Nam xác định con người là trung tâm, là chủ thể, là nguồn lực chủ yếu và là mục tiêu của sự phát triển. Do đó, Việt Nam luôn đặc biệt quan tâm phát triển mạnh mẽ, toàn diện văn hóa và con người, xây dựng nền giáo dục quốc dân hiện đại, ngang tầm khu vực và thế giới, quản lý phát triển xã hội bền vững, bảo đảm tiến bộ, công bằng xã hội, chăm lo đời sống của nhân dân, tập trung nguồn nhân lực nhất là nhân lực chất lượng cao, trình độ cao, nhân tài là một trong những đột phá chiến lược được nhiều nhiệm kỳ của Đại hội Đảng đã xác định và đây cũng là khát vọng mà Đại hội XIV đang hướng tới.
Công cuộc đổi mới với sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam hơn 40 năm qua đã làm thay đổi căn bản, toàn diện cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế, tạo nên những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử…
Tổng kết 40 năm lý luận và thực tiễn về công cuộc đổi mới cũng như trong dự thảo văn kiện Đại hội XIV của Đảng đã xác định các giải pháp là phải phát triển toàn diện con người Việt Nam về đạo đức, trí tuệ, ý thức dân tộc, trách nhiệm công dân, năng lực sáng tạo, thẩm mỹ, thể lực, kỹ năng sống, kỹ năng nghề nghiệp, chuyển mạnh quá trình giáo dục từ chủ yếu là trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực, thể lực và phẩm chất con người, chuẩn hóa chất lượng và kiểm soát chặt chẽ đầu ra, triển khai thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe dân số và phát triển.
Trong bài viết có tựa đề “Tương lai cho thế hệ vươn mình”, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh, xây dựng và nuôi dưỡng một thế hệ thanh niên mạnh mẽ, trí tuệ và văn minh chính là nền tảng vững chắc để Việt Nam không ngừng vươn lên, trở thành quốc gia phát triển, biểu tượng của khát vọng, sức mạnh và ý chí của dân tộc” - ông Nguyễn Trọng Nghĩa nhấn mạnh.
Để hiện thực hóa mục tiêu vì một Việt Nam khỏe mạnh, vì tầm vóc Việt, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương đề nghị, sau Hội thảo, các ban, bộ, ngành và cơ quan liên quan, nhất là Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng các địa phương tập trung thực hiện một số nội dung trọng tâm.
Thứ nhất, phải đổi mới tư duy, thống nhất ý chí trong nhận thức và hành động, đồng bộ hơn nữa về các chủ trương, quyết sách chiến lược của Trung ương về phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Thứ hai, hoàn thiện đồng bộ thể chế về bảo vệ, chăm sóc sức khỏe cho nhân dân; thúc đẩy đổi mới sáng tạo và kiến tạo phát triển; cần hướng tới có một hệ thống quy phạm pháp luật cao hơn trong lĩnh vực này bởi con người là vốn quý nhất, là nhân tố quyết định.
Thứ ba, tăng cường thông tin tuyên truyền về ý thức tự giác, thói quen, nếp sống văn hóa, trách nhiệm kỹ năng của mỗi người dân, nhất là thế hệ trẻ trong việc chủ động rèn luyện, bảo vệ và nâng cao sức khỏe của bản thân, gia đình và cộng đồng.
Thứ tư, huy động mọi nguồn lực xã hội, nhất là sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân nhằm hiện thực hóa và triển khai thật hiệu quả các chương trình nâng cao thể lực, trí lực, tầm vóc người Việt Nam.
Thứ năm, chủ động, tích cực hợp tác quốc tế để nghiên cứu, học hỏi kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe cho nhân dân; vận dụng vào thực tiễn Việt Nam. Đồng thời, đóng góp có trách nhiệm vào các nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế trong việc bảo đảm an ninh con người, các hoạt động y tế, nhân đạo, cứu hộ, cứu nạn, khắc phục hậu quả và thiên tai, thảm họa và chiến tranh.
Kết quả Hội thảo là cơ sở để các ban, bộ, ngành tham mưu, xây dựng và hoàn thiện khung chính sách toàn diện về dinh dưỡng, góp phần thực hiện thắng lợi các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về chăm sóc sức khỏe, phát triển nguồn nhân lực và nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân.
Nhấn mạnh điều này, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương tin tưởng, sau Hội thảo, sự đồng hành, hợp tác giữa các bên sẽ tiếp tục được duy trì và phát triển mạnh mẽ toàn diện hơn nữa vì sự nghiệp chung chăm sóc sức khỏe cộng đồng, nhất là thế hệ trẻ thanh thiếu niên nhi đồng của Việt Nam.
