Để phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong kỷ nguyên mới, một trong những vấn đề cần tháo gỡ là giảm tải các thủ tục hành chính rườm rà. Trong đó, Tổng bí thư Tô Lâm nhấn mạnh việc ưu tiên cho các doanh nghiệp tư thục cần được chú trọng. Trong năm 2025 cần phấn đấu giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính, bãi bỏ ít nhất 30% điều kiện kinh doanh không cần thiết.
Đối với trường đại học tư thục, đơn giản hóa thủ tục hành chính không chỉ mang đến những thuận lợi trong quá trình phát triển nói chung tại nhà trường mà còn góp phần giúp cán bộ, nhân viên tập trung thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm, từ đó nâng cao chất lượng đào tạo.
Đề xuất đơn giản hóa thủ tục hợp tác giữa trường đại học và doanh nghiệp
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Tiến sĩ Võ Văn Tuấn, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Văn Lang cho biết nếu thủ tục hành chính rườm rà sẽ gây khó khăn cho cả phía nhà trường lẫn đối tác hợp tác.
"Thủ tục hành chính bị kéo dài, nếu liên quan đến công tác tuyển dụng nhân sự, giảng viên ở nước ngoài tham gia giảng dạy tại cơ sở giáo dục đại học, sẽ gây nên những bất mãn không đáng có. Vấn đề này, không chỉ mất thời gian mà còn gây tốn kém và lãng phí, đồng thời sẽ làm đối tác cảm thấy chán nản và e ngại trong quá trình hợp tác.
Khi thủ tục hành chính còn phức tạp sẽ gây tác động trực tiếp lên chiến lược phát triển của trường. Giảm bớt thời gian xử lý thủ tục hành chính giúp cán bộ nhân viên, giảng viên và cả sinh viên giảm đi nhiều gánh nặng cả về công việc lẫn gánh nặng về thời gian".

Trong khi đó, Tiến sĩ Nguyễn Tiến Luận, Hiệu trưởng Trường Đại học Nguyễn Trãi bày tỏ: "Vấn đề thuê giảng viên bên ngoài hoặc mời doanh nghiệp hợp tác trong các trường đại học tư thục cũng gặp một số khó khăn liên quan đến thủ tục hành chính, có thể mất tới vài tháng mới hoàn thành thủ tục, ảnh hưởng đến kế hoạch giảng dạy của nhà trường. Ngoài ra, việc gia hạn, cấp lại giấy phép khi hợp đồng kết thúc hoặc giảng viên muốn tiếp tục làm việc phải trải qua nhiều thủ tục khiến cả cá nhân giảng viên và nhà trường đều mất nhiều thời gian chờ đợi.
Bên cạnh đó, quá trình kiểm định chất lượng, các trường cũng phải chuẩn bị rất nhiều hồ sơ, minh chứng về chương trình đào tạo, đội ngũ giảng viên, cơ sở vật chất... Việc tuân thủ nhiều bộ tiêu chuẩn cùng một lúc có thể gây áp lực cho trường trong việc hoàn thành hồ sơ và đáp ứng các yêu cầu đề ra.
Về phía nhà trường, tôi hy vọng trong tương lai có thể tiếp tục đơn giản hóa quy trình ký kết hợp tác để cơ sở giáo dục và doanh nghiệp có thể nhanh chóng triển khai chương trình chung. Từ đó, tạo cơ chế thuận lợi, nhanh chóng công nhận bằng cấp và chương trình liên kết để sinh viên có thể hưởng lợi từ chương trình đào tạo quốc tế hoặc đào tạo theo tiêu chuẩn doanh nghiệp".

Cùng bàn về vấn đề này, Tiến sĩ Trần Anh Vũ, Bí thư Đảng ủy, Trường Đại học Phương Đông nhận định: "Đối với trường đại học tư thục, nếu thủ tục hành chính không giảm bớt sẽ gây ra nhiều bất lợi cho quá trình hợp tác, phát triển với những đối tác bên ngoài nhà trường, nhất là các doanh nghiệp.
Thời gian tới, tôi mong rằng thời gian xử lý thủ tục hành chính sẽ được cân nhắc giảm tải ở một số bước xử lý hồ sơ, giấy tờ. Ngoài ra, quy trình xử lý nên được số hóa để các trường tư thục có động lực đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý đào tạo, tuyển sinh và đánh giá chất lượng.
Điều này giúp tạo ra một môi trường học tập hiện đại, tối ưu hóa trải nghiệm của giảng viên, sinh viên và cán bộ quản lý tại nhà trường. Bên cạnh đó, hạn chế số lần phải nộp bổ sung hồ sơ cũng sẽ giúp giảm chi phí gửi tài liệu hoặc di chuyển của cán bộ, nhân viên nhà trường tới các cơ quan chức năng".
Thời gian xử lý thủ tục hành chính nên xem xét càng gọn càng tốt
Việc giảm 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính không chỉ giúp các trường đại học tư thục tiết kiệm nguồn lực mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển bền vững và nâng cao chất lượng giáo dục.
Tiến sĩ Võ Văn Tuấn cho biết, việc rút ngắn thời gian xử lý thủ tục hành chính giúp đẩy nhanh tiến độ triển khai các công việc trong nhà trường, nâng cao hiệu suất và tối ưu hóa quy trình hoạt động.
"Hiện tại Bộ Giáo dục và Đào tạo đã xây dựng và quản lý thống nhất hệ thống cơ sở dữ liệu về giáo dục đại học (hệ thống Hemis), hệ thống này thu thập, tổng hợp và cung cấp thông tin kịp thời, chính xác phục vụ quản lý giáo dục đại học. Việc triển khai Hemis nhằm cải cách hành chính trong công tác báo cáo của các cơ sở đào tạo, góp phần chuyển đổi số trong thủ tục hành chính giáo dục, thay thế giấy tờ truyền thống, phù hợp với "Chuẩn cơ sở giáo dục đại học" theo Thông tư 01/2024/TT-BGDĐT.
Thủ tục hành chính tại Trường Đại học Văn Lang hiện đã được tối giản hóa, mang lại những hiệu quả nhất định khi đưa vào triển khai. Theo tôi, thời gian xử lý thủ tục hành chính nên được giảm tải tối đa, đặc biệt nên bỏ hoàn toàn những thủ tục không cần thiết. Điều này đảm bảo tính tự chủ cho trường ngoài công lập nói chung và trường trong hệ thống giáo dục quốc dân nói riêng. Thay vì chờ đợi gặp mặt trực tiếp hay làm việc qua văn bản, có thể linh động xử lý từ xa, thao tác đa nhiệm hơn".
Một môi trường minh bạch, ít rào cản giúp các trường đại học tư thục nâng cao khả năng cạnh tranh, thu hút sinh viên và đối tác quốc tế, đồng thời thúc đẩy hợp tác và phát triển mạnh mẽ trong tương lai.
"Nếu thủ tục liên quan đến cấp phép đầu tư, hợp tác quốc tế, nghiên cứu khoa học được rút ngắn, trường tư thục sẽ dễ dàng thu hút vốn đầu tư từ doanh nghiệp, quỹ tài trợ hoặc đối tác nước ngoài. Những dự án nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế được triển khai nhanh hơn, thúc đẩy giảng viên và sinh viên tham gia vào nhiều dự án đổi mới sáng tạo. Từ đó, không chỉ chất lượng học tập mà chất lượng nghiên cứu khoa học, thương mại hóa các sản phẩm nghiên cứu cũng được nâng cao", Tiến sĩ Võ Văn Tuấn nhận định.
Đối với Trường Đại học Nguyễn Trãi, Tiến sĩ Nguyễn Tiến Luận cho hay, nhà trường cũng đã chủ động giảm bớt nhiều thủ tục hành chính trong nội bộ. Trước hết là việc chuyển các văn bản, giấy tờ từ hình thức truyền thống bản giấy qua bản điện tử.
"Trong vài năm trở lại đây, thủ tục hành chính trong nội bộ nhà trường đã được giảm nhẹ đi rất nhiều. Hình thức văn bản giấy cũng được chuyển đổi qua thành văn bản điện tử. Điều này vừa rút ngắn được thời gian, công sức của cán bộ, nhân viên mà vừa đảm bảo việc lưu trữ, chỉnh sửa tài liệu một cách nhanh chóng và thuận tiện.
Trong quá trình tinh gọn bộ máy, việc cắt giảm các thủ tục hành chính và điều kiện kinh doanh không cần thiết giúp trường đại học tư thục tối ưu hóa quy trình hoạt động, nâng cao hiệu quả quản lý và tạo điều kiện thuận lợi cho công tác đào tạo, hợp tác và phát triển".
Cùng bàn về vấn đề này, Tiến sĩ Trần Anh Vũ thông tin: Thời gian xử lý thủ tục hành chính tại trường hiện tại đều đã được giảm bớt để hướng đến tính hiệu quả hơn. Với Trường Đại học Phương Đông, việc hướng đến giảm nhẹ thủ tục hành chính là phương án được tính đến từ lâu.

Theo thầy Vũ, trước đây, mọi hồ sơ, giấy tờ phải đưa đến bộ phận văn thư làm công tác in ấn sau đó mới trình lên lãnh đạo nhà trường và các bên liên quan, còn hiện tại đầu việc này đã chuyển sang làm theo hình thức hồ sơ điện tử.
Việc đơn giản hóa và rút ngắn thời gian xử lý thủ tục hành chính giúp các trường giảm bớt chi phí, tiết kiệm nguồn lực và tập trung hơn vào hoạt động giảng dạy và nghiên cứu. Đặc biệt, điều này cũng giúp các phòng ban có thêm thời gian để tập trung vào công tác hỗ trợ công việc chung ở nhà trường và giúp đỡ sinh viên nhiều hơn. Thời gian xử lý thủ tục nhanh hơn giúp giảm sự chờ đợi, tránh lãng phí thời gian cho các bên liên quan.