LTS: Với tinh thần trách nhiệm cao, dân chủ và đoàn kết, Đại hội lần thứ II Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam đã bầu Tiến sĩ Vũ Ngọc Hoàng giữ chức Chủ tịch Hiệp hội nhiệm kỳ 2020 – 2025.

Nhân dịp này, phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam đã có cuộc phỏng vấn đối với tân Chủ tịch Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam – Tiến sĩ Vũ Ngọc Hoàng về những trọng tâm hoạt động của Hiệp hội trong thời gian tới.

Phóng viên: Xin chúc mừng ông đã được bầu làm Chủ tịch Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam nhiệm kỳ 2020-2025. Chủ tịch có thể cho biết một vài cảm nghĩ khi đảm nhận trọng trách mới được giao?

Tiến sĩ Vũ Ngọc Hoàng: Tôi xin cảm ơn về lời chúc mừng. Đối với nhiệm vụ được Hiệp hội giao tôi cảm thấy trách nhiệm nặng nề, đây là việc khó, mặc dù Giáo dục và Văn hóa là lĩnh vực mà tôi yêu thích lâu nay. Không chỉ là trách nhiệm với Hiệp hội mà còn là trách nhiệm với nền giáo dục nước nhà.

Đại hội lần thứ II Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam đã bầu Tiến sĩ Vũ Ngọc Hoàng giữ chức Chủ tịch Hiệp hội nhiệm kỳ 2020 – 2025 (Ảnh: Tùng Dương)

Tất nhiên đấy là trách nhiệm trong phạm vi chức năng của Hiệp hội - một tổ chức xã hội nghề nghiệp. Do đây là lĩnh vực yêu thích, nên có thể công việc sẽ kích thích để bản thân mình cố gắng hơn.

Thưa Tiến sĩ, khi nhận chức vụ Chủ tịch Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam nhiệm kỳ 2020-2025, điều ông quan tâm nhất là gì? Và việc đầu tiên ông sẽ thực hiện là gì?

Tiến sĩ Vũ Ngọc Hoàng: Điều quan tâm nhất về công việc của Hiệp hội lúc này đối với tôi là trả lời 2 câu hỏi sau: Việc gì là quan trọng nhất đối với giáo dục đại học lúc này? Và làm sao để có được nhiều người giỏi cùng cộng tác và chia sẻ đối với những công việc khó của giáo dục và trong điều kiện khó khăn của Hiệp hội.

Việc đầu tiên cần làm là nghe, lắng nghe, và suy nghĩ. Nghe để hiểu cho đúng bản chất của vấn đề và nghe để lựa chọn công việc và cách làm. Công việc thì nhiều lắm, nhưng chỉ có thể làm một số thôi, vậy thì nên chọn cái gì, ưu tiên việc nào trước?

Công việc liên quan đến khoa học giáo dục đòi hỏi phải có một hàm lượng chất xám nhất định chứ không thể hô hào phong trào này phong trào kia theo cảm tính.

Cho nên càng cần phải lắng nghe và suy nghĩ. Muốn nghe được tốt và có hiệu quả thì phải tôn trọng những ý kiến khác nhau, không thể chủ quan một chiều.

Với trọng trách được giao, định hướng được đặt ra để thực hiện nhiệm vụ của Hiệp hội từ nay đến sau 1 năm và xa hơn nhiệm kỳ tới, thưa Chủ tịch?

Tiến sĩ Vũ Ngọc Hoàng: Từ nay đến khoảng 1 năm nữa và xa hơn đến hết nhiệm kỳ cần làm gì thì đã có định hướng trong báo cáo và nghị quyết của đại hội. Tôi hoàn toàn nhất trí theo tinh thần đó.

Giáo sư Trần Hồng Quân - Chủ tịch Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam nhiệm kỳ 2015-2020 tặng hoa chúc mừng tân Chủ tịch Vũ Ngọc Hoàng (ảnh: Tùng Dương)

Có thể tóm tắt một số ý chính là, bảo vệ quyền lợi chính đáng và hợp pháp của các tổ chức thành viên; chia sẻ thông tin và kinh nghiệm phát triển giáo dục; tham gia công tác tư vấn về cơ chế, chính sách và giải pháp phát triển giáo dục đại học; về chiến lược phát triển và quy hoạch mạng lưới, hệ thống; về phát triển khoa học giáo dục; thực hiện có hiệu quả các chủ trương của Đảng và Nhà nước về đổi mới căn bản giáo dục đào tạo, tự chủ đại học và xây dựng hiệp hội vững mạnh, hoạt động có hiệu quả...

Lâu nay, ông được biết đến là chuyên gia rất ủng hộ chủ trương “tự chủ đại học”. Thậm chí ông từng tuyên bố rằng “đại học chưa tự chủ thì thực chất chỉ là phổ thông cấp 4”. Trên cương vị Chủ tịch, ông sẽ chú trọng tới nội dung chủ trương tự chủ đại học bằng cách nào?

Tiến sĩ Vũ Ngọc Hoàng: Tự chủ đại học đúng là chuyện rất lớn, rất quan trọng hiện nay. Thậm chí có thể nói là quan trọng nhất để đại học nước ta phát triển lên và trưởng thành hơn. Trung ương Đảng, Quốc hội và Chính phủ đã có chủ trương khá mạnh mẽ về vấn đề này.

Đó là chủ trương đúng đắn. Nhưng việc tổ chức thực hiện cụ thể thì, dù đã có một số kết quả bước đầu, nhưng nhìn chung vẫn đang còn không ít lúng túng, nhất là sự cản trở lẫn nhau, mâu thuẫn nhau giữa cơ chế tự chủ và cơ chế chủ quản, sự không đồng bộ và không khớp nhau giữa quy định này và quy định khác. Đó là chưa nói đến các trường hợp "lợi ích nhóm" xen vào.

Để có thể thực hiện tốt chủ trương này, cần phải tổng kết kỹ việc thực hiện trong 6 năm qua, để qua đó khẳng định rõ các thành công, các đúng sai, uốn nắn những việc làm chưa đúng, chưa tốt, tiếp tục bổ sung những quy định về thể chế, cơ chế và các giải pháp mới.

Đó là công việc chung của hệ thống chính trị, của các nhà khoa học và cơ quan quản lý, nghiên cứu. Hiệp hội sẽ tích cực tham gia và góp phần.

Hiện nay, hội viên của Hiệp hội rất đông đảo bao gồm cả trường đại học công lập, ngoài công lập, cao đẳng sư phạm. Với trọng trách của mình, Hiệp hội sẽ làm gì để tham vấn chính sách được tất cả các trường, thưa Chủ tịch?

Tiến sĩ Vũ Ngọc Hoàng: Đúng là công việc có liên quan đến nhiều lĩnh vực, nhiều loại hình, nhiều cơ sở, đặc điểm có giống nhau và có khác nhau, đòi hỏi phải nghiên cứu các vấn đề chung và các đặc thù.

Cần có sự phân công ai và cơ sở nào nghiên cứu vấn đề gì. Cái nào đã biết rõ thì tham gia ý kiến, cái nào chưa rõ, chưa biết thì phải nghe, phải học. Ai cũng phải làm học trò trước khi làm thầy. Tự học là công việc thường xuyên, không ngừng nghỉ, của mỗi người, trước nhất là người thầy và người lãnh đạo. Những người làm công việc của Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam cũng phải như thế.

Trước thềm năm mới Tân Sửu, Chủ tịch có gửi gắm gì tới các hội viên của Hiệp hội?

Tiến sĩ Vũ Ngọc Hoàng: Nhân dịp năm mới tôi xin kính chúc các tổ chức và cá nhân thành viên của Hiệp hội sẽ có nhiều thành công mới, nhất là trên lĩnh vực đổi mới và phát triển giáo dục, từng người đều có sức khỏe tốt, bình yên và hạnh phúc.

Trân trọng cảm ơn tân Chủ tịch.