Giải trình tại phiên thảo luận về kinh tế - xã hội, ông Đào Ngọc Dung - Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội đã đề cập đến vấn đề việc làm và năng suất lao động, đặc biệt là tỷ lệ thất nghiệp của sinh viên còn cao.
Về vấn đề lao động và việc làm bền vững, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhấn mạnh với cơ cấu dân số hiện nay cũng như cơ cấu lao động hiện nay như trong báo cáo đã nêu, thời gian vừa qua chúng ta tập trung giải quyết việc làm trong nước đạt 1.639.751 người, đạt 102% kế hoạch. Lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài 134.000 đạt 128%.
 |
| Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, tỷ lệ thanh niên thất nghiệp năm 2017 cao hơn 2016. ảnh: Trung tâm thông tin Quốc hội. |
Ở góc độ quản lý lao động ngoài nước, lao động Việt Nam thời gian qua có nhiều tiến bộ, chuyển dịch theo hướng tích cực hơn. Hết tháng 4/2018, lao động khu vực nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản giảm còn 38,6%.
Số lao động làm việc làm công ăn lương có quan hệ lao động tăng dần, tỷ lệ lao động trong độ tuổi tham gia lực lượng lao động duy trì ở mức cao là 76%. Tỷ lệ lao động thất nghiệp thành thị thấp hơn so với chỉ tiêu.
Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Đào Ngọc Dung, nhìn tổng thể cho thấy, tính bền vững của việc làm không cao, kể cả về thu nhập, môi trường lao động an toàn.
Thị trường lao động chưa hình thành đồng bộ theo cơ chế thị trường. Lao động phổ thông chiếm tỉ lệ cao, thiếu 2 nguồn nhân lực quan trọng là nhân lực quản lý và nhân lực chất lượng cao, nhất là các ngành kinh tế động lực.
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, việc làm cho thanh niên, sinh viên ra trường còn khó khăn, thất nghiệp tỷ lệ cao. Hiện nay bình quân là khoảng trên 200.000 sinh viên ra trường thất nghiệp. Riêng năm 2017, thanh niên thất nghiệp là 7,51% tăng so với năm 2016, khu vực thành thị là 11,75%.
|
|
Về vấn đề năng suất lao động, đứng ở góc độ quản lý nhân lực, năng suất lao động thấp nhưng khách quan là có chuyển biến, ước tính cho đến nay đạt 93,2 triệu đồng.
Nếu tính theo giá hiện hành thì tăng 6,6% so với năm 2016.
Khu vực công nghiệp chỉ bằng 3,8% dưới mức trung bình. Năng suất lao động chung của các ngành kinh tế bằng 1/3 khu vực công nghiệp, năng suất lao động công nghiệp bằng 1/4 khu vực dịch vụ.
Trước thông tin năng suất lao động của người Việt Nam hiện rất thấp (thua cả Lào), Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho rằng đây là con số chưa chính xác, có thể cần phải tính toán lại một cách cụ thể.
“Chúng ta chưa tính hết kinh tế ngầm, hay nói cách khác là chưa đánh giá chính xác thu nhập không chính thức. Nếu làm được điều này, chúng tôi tin rằng năng suất lao động Việt Nam không phải như thế này”, ông Dung giải thích.
Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội nêu các giải pháp, năm 2018, ngành lao động, thương binh và xã hội đã chọn giáo dục nghề nghiệp là một khâu đột phá.
“Chúng tôi coi đây là để tạo ra việc làm ổn định và bền vững. Lần đầu tiên chúng tôi tập trung một số vấn đề cơ bản, trước hết là tập trung quy hoạch lại mạng lưới giáo dục nghề nghiệp.
Cho đến nay, đã giảm được 252 trung tâm các huyện, giảm 35 trường cao đẳng và công lập hoạt động không có hiệu quả và theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 6.
|
|
Chúng tôi quyết liệt thời gian tới đây sẽ giảm tiếp những trường, cơ sở giáo dục nghề nghiệp không hiệu quả, hoạt động không đảm bảo...”, Bộ trưởng khẳng định.
Giải pháp thư hai là chuyển hẳn sang đào tạo theo định hướng, theo địa chỉ, theo đặt hàng với cơ sở trên cơ sở dự báo cung cầu thị trường.
Ông Dung dẫn chứng: “Riêng quý I năm 2018, báo cáo với Quốc hội, chúng tôi thí điểm 10 trường ký kết với 15 tập đoàn trong nước và quốc tế đã xác định đào tạo theo địa chỉ là 150.000 người trong 3 năm 2018-2020.
Nếu tính chung, một trường nghề ở Dung Quất, 22 năm qua chỉ đào tạo được 18.000 công nhân kĩ thuật và người lao động thì trong 3 năm tới sẽ đào tạo theo địa chỉ là 15.800 trường hợp này.
Chúng tôi cho rằng đây là chủ trương chuyển hẳn từ đào tạo không theo dự báo, không theo nhu cầu chuyển sang đào tạo theo đặt hàng, theo nhu cầu và có dự báo”.
