Xây dựng chủ đề dạy học online thế nào cho hiệu quả?

23/03/2020 06:00
Cao Nguyên
(GDVN) - Ngành giáo dục Thành phố Hồ Chí Minh yêu cầu xây dựng các chủ đề dạy học trực tuyến cần đảm bảo một số nội dung​ nhằm mang lại hiệu quả thiết thực.

Những lưu ý xây dựng chủ đề dạy học trực tuyến

Ngày 13/3/2020, Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã có văn bản cho phép học sinh, học viên các cơ sở giáo dục nghỉ học đến hết ngày 5/4.

Sau thời gian nghỉ học nêu trên, Ủy ban Nhân dân Thành phố giao Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Sở Y tế cập nhật tình hình diễn biến phòng chống dịch Covid-19, tham mưu phương án đi học trở lại. 

Nhằm triển khai kế hoạch dạy học trực tuyến đồng bộ trong các trường học, mới đây Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minhđã có văn bản gửi các đơn vị trực thuộc về hướng dẫn thực hiện hoạt động dạy học trong giai đoạn ảnh hưởng của dịch Covid-19.

Ngành giáo dục Thành phố Hồ Chí Minh yêu cầu xây dựng các chủ đề dạy học trực tuyến cần đảm bảo một số nội dung nhằm mang lại hiệu quả thiết thực. (Ảnh minh hoạ: Baotnvn.vn)
Ngành giáo dục Thành phố Hồ Chí Minh yêu cầu xây dựng các chủ đề dạy học trực tuyến cần đảm bảo một số nội dung nhằm mang lại hiệu quả thiết thực. (Ảnh minh hoạ: Baotnvn.vn)

Đáng chú ý, Sở định hướng xây dựng và thực hiện chương trình dạy học và hoạt động giáo dục học kỳ 2 năm học 2019 – 2020.

Cụ thể, căn cứ chương trình Giáo dục phổ thông hiện hành, lãnh đạo đơn vị chỉ đạo, hướng dẫn các tổ bộ môn, giáo viên chủ động, linh hoạt trong xây dựng kế hoạch thực hiện nội dung chương trình học kỳ 2 năm học 2019 – 2020 phù hợp với khung thời gian dạy học thực tế của thành phố trong bối cảnh ảnh hưởng của dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp; 

Kế hoạch thực hiện cần đảm bảo tính khoa học, đúng và đủ theo chuẩn kiến thức kỹ năng của chương trình phổ thông hiện hành.  

Nhà trường tổ chức các hoạt động đổi mới phương pháp và hình thức tổ chức dạy học; khuyến khích giáo viên tăng cường các hình thức, phương pháp dạy học, hoạt động giáo dục tăng cường khả năng tự học, tự nghiên cứu của người học.

Xây dựng chủ đề dạy học trực tuyến qua mạng để hỗ trợ học sinh học tập tại nhà. Các chủ đề cần được xây dựng và quản lý chặt chẽ theo đúng quy định và lợi ích chung của người học. 

Nhà trường xây dựng các phương án hợp lý cho tất cả đối tượng học sinh, đảm bảo mọi học sinh đều được tham gia học tập, đảm bảo tính công bằng, nhân văn trong giáo dục.

Học trực tuyến, thầy trò nói chuyện thế nào, phát biểu làm sao?
Học trực tuyến, thầy trò nói chuyện thế nào, phát biểu làm sao?

Trong quá trình triển khai thực hiện, cần tham khảo, sử dụng các nguồn học liệu tin cậy, chuẩn xác để tổ chức dạy học và hướng dẫn học sinh học tập.

Việc xây dựng các chủ đề dạy học trực tuyến cần đảm bảo các nội dung sau:

Thứ nhất, nhà trường xây dựng kế hoạch, chỉ đạo hướng dẫn các tổ bộ môn xây dựng nội dung các chủ đề dạy học trực tuyến. 

Thứ hai, nhà trường lựa chọn công cụ, phần mềm dạy học qua internet phù hợp với nhu cầu và điều kiện thực tế của từng trường. Trong đó, đặc biệt chú ý đến các điều kiện bảo đảm tổ chức dạy học qua Internet có chất lượng.

Thứ ba, chuyên đề, chủ đề dạy học trực tuyến phải được thầy cô trong cùng tổ bộ môn xây dựng và thực hiện cùng nền tảng, hệ thống công nghệ thông tin của nhà trường. 

Giáo viên sử dụng, tổ chức xây dựng hoạt động dạy và học cho học sinh trong trường. Giáo viên bộ môn quản lý, giám sát, theo dõi quá trình học tập của học sinh lớp mình phụ trách. 

Thứ tư, chuyên đề dạy học trực tuyến phải đảm bảo sự tương tác giữa giáo viên với người học; người học với nhau và giáo viên phải giám sát được sự tương tác giữa người học với nhau. 

Thứ năm, nhà trường xây dựng thời gian biểu dạy học trực tuyến phù hợp, thông báo lịch học, tương tác với thầy cô phụ trách cho học sinh và phụ huynh học sinh. 

Lưu ý các phương án cho học sinh không có điều kiện tham gia học trực tuyến tiếp cận đầy đủ nội dung học tập của các chủ đề. Tránh gây áp lực cho học sinh, phụ huynh học sinh trong quá trình tổ chức dạy học trực tuyến.

Thứ sáu, khi học sinh đi học trở lại, nhà trường xây dựng kế hoạch, giải pháp tổ chức rà soát, đánh giá kết quả học tập qua Internet, trên truyền hình. 

Từ đó, hướng dẫn giáo viên rà soát, tinh giản nội dung dạy học và điều chỉnh kế hoạch dạy học theo hướng kế thừa những nội dung kiến thức đã học qua Internet, trên truyền hình nhằm tối ưu thời gian và nội dung kiến thức cần tiếp tục dạy học trong chương trình theo quy định. 

Nhà trường có trách nhiệm thực hiện các giải pháp nhằm đảm bảo cho các đối tượng học sinh không có điều kiện tham gia học tập trực tuyến được bổ sung các nội dung kiến thức mà nhà trường đã thực hiện trong thời gian nhà trường thực hiện dạy học trực tuyến.

Sở cũng yêu cầu, trước khi triển khai thực hiện dạy học trực tuyến, lãnh đạo nhà trường gửi kế hoạch dạy học trực tuyến về Sở Giáo dục và Đào tạo.

Dạy học theo chủ đề và dạy học theo từng bài, tiết khác nhau thế nào?

Dạy học theo truyền thống

Dạy học theo chủ đề

- Dạy theo từng bài riêng lẻ với một thời lượng cố định.

- Dạy theo một chủ đề thống nhất được tổ chức lại theo hướng tích hợp từ một phần trong chương trình học.

- Kiến thức thu được rời rạc, hoặc chỉ có mối liên hệ tuyến tính (một chiều theo thiết kế chương trình học).

Kiến thức thu được là các khái niệm trong một mối liên hệ mạng lưới với nhau.

- Trình độ nhận thức sau quá trình học tập thường theo trình tự và thường dừng lại ở trình độ biết, hiểu và vận dụng (giải bài tập).

- Trình độ nhận thức có thể đạt được ở mức độ cao: phân tích, tổng hợp, đánh giá.

- Kết thúc một chương học, học sinh không có một tổng thể kiến thức mới mà có kiến thức từng phần riêng biệt hoặc có hệ thống kiến thức liên hệ tuyến tính theo trật tự các bài học.

- Kết thúc một chủ đề học sinh có một tổng thể kiến thức mới, tinh giản, chặt chẽ và khác với nội dung trong sách giáo khoa.

- Kiến thức còn xa rời thực tiễn mà người học đang sống do sự chậm cập nhật của nội dung sách giáo khoa.

- Kiến thức gần gũi với thức tiễn mà học sinh đang sống hơn do yêu cầu cập nhật thông tin khi thực hiện chủ đề.

- Kiến thức thu được sau khi học thường là hạn hẹp trong chương trình, nội dung học.

- Hiểu biết có được sau khi kết thúc chủ đề thường vượt ra ngoài khuôn khổ nội dung cần học do quá trình tìm kiếm, xử lý thông tin ngoài nguồn tài liệu chính thức của học sinh.

- Không thể hướng tới nhiều mục tiêu nhân văn quan trọng như: rèn luyện các kĩ năng sống và làm việc: giao tiếp, hợp tác, quản lý, điều hành, ra quyết định…

- Có thể hướng tới, bồi dưỡng các kĩ năng làm việc với thông tin, giao tiếp, ngôn ngữ, hợp tác.

Tài liệu tham khảo:

//gdtrunghoc.hcm.edu.vn/thong-bao/huong-dan-thuc-hien-hoat-dong-day-hoc-trong-giai-doan-anh-huong-cua-dich-covid-c41000-64254.aspx

Cao Nguyên