Kỳ thi tuyển sinh 10 hiện nay của nhiều tỉnh, thành thường rất áp lực và tốn kém tiền bạc của ngân sách địa phương và của phụ huynh học sinh. Bởi, ngân sách địa phương phải chi cho việc tổ chức kỳ thi, chấm thi và phụ huynh phải chi thêm một số tiền lớn cho con em mình ôn tập trước kỳ thi này.
Điều quan trọng là sau mỗi kỳ thi thì nhiều trường học có điểm chuẩn khá thấp, thấp đến mức không tưởng tượng được mà tỉ lệ loại cũng chẳng được bao nhiêu vì số lượng thí sinh quá ít.
Trong khi nhiều địa phương vẫn tổ chức thi tuyển đối với tất cả các thí sinh khi vào lớp 10 thì một số địa phương hiện nay đã lựa chọn phương án chỉ thi tuyển đối với những trường có tỉ lệ chọi cao, những trường có tỉ lệ chọi thấp thì dùng phương thức xét tuyển.
Và, năm nay ở An Giang đã có hướng dẫn chính thức cho tuyển sinh 10 ở năm học 2022-2023 khá chi tiết và chúng tôi cho rằng hướng dẫn này rất phù hợp với thực tế tại địa phương. Theo đó, trên toàn tỉnh chỉ có 17/49 trường trung học phổ thông tổ chức thi tuyển, các trường còn lại tổ chức xét tuyển cho thí sinh vào lớp 10 công lập.
 |
Kỳ thi tuyển sinh 10 tới đây, An Giang chỉ tổ chức thi tuyển ở những trường có tỉ lệ chọi cao (Ảnh minh họa: Báo An Giang) |
An Giang chỉ thi tuyển sinh 10 đối với những trường có tỉ lệ chọi cao
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh An Giang có 49 trường trung học phổ thông, trong đó có 02 trường trung học phổ thông chuyên và 01 trường phổ thông dân tộc nội trú.
Theo hướng dẫn số 959/HD-SGDĐT ngày 18/4/2022 về việc tổ chức tuyển sinh vào lớp 10 trung học phổ thông năm học 2022 – 2023 của Sở Giáo dục và Đào tạo An Giang thì chỉ có 17 trường tổ chức thi tuyển.
Đó là 02 trường trung học phổ thông chuyên, 01 trường phổ thông dân tộc nội trú và những trường trung học phổ thông có tỉ lệ thí sinh đăng ký cao hơn so với chỉ tiêu hoặc so với nguồn tuyển trong những năm gần đây được Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt.
Phần nhiều những trường này thuộc khu vực thành phố, thị xã và các thị trấn của các huyện trong tỉnh.
Đối với 32 trường trung học phổ thông còn lại tổ chức xét tuyển và các trường này có tỉ lệ chọi ở các năm qua cũng như nguồn tuyển trong kỳ thi tới đây không quá cao so với tỉ lệ tuyển đầu vào lớp 10.
Chính vì thế, thực hiện việc xét tuyển là hoàn toàn hợp lý, phù hợp với điều kiện thực tế tại địa phương.
Vì thế, khi Sở Giáo dục và Đào tạo An Giang công bố hướng dẫn tuyển sinh 10 cho năm học 2022-2023 thì phần nhiều các nhà trường, đội ngũ nhà giáo, học sinh và phụ huynh đồng tình.
Những trường thi tuyển trong tháng 6 tới đây phần lớn là những trường mà các năm qua có tỉ lệ chọi khá cao. Việc tiếp tục duy trì thi tuyển sẽ tạo được sự công bằng cho các thí sinh và cũng không tạo ra sự oán thán, tiếc nuối khi bản thân đã tham gia kỳ thi nhưng không đỗ vào lớp 10 công lập.
Hơn nữa, nếu như những thí sinh không may bị rớt vẫn có thể vào học tại các trường dân lập, các trung tâm giáo dục thường xuyên cũng thuận lợi hơn hoặc các em có thể vào các trường nghề hiện nay có nhiều trường được mở trên địa bàn.
Những trường xét tuyển cũng được thực hiện theo cách tính tổng số điểm của kết quả rèn luyện, học tập các năm học lớp 6,7,8, 9 và điểm trung bình cộng của điểm kiểm tra cuối kỳ học II của lớp 9 đối với các môn Toán, Văn, Anh cộng với điểm ưu tiên.
Trong đó: Điểm xếp loại (học lực, hạnh kiểm) của lớp 6, lớp 7, lớp 8, lớp 9 được tính kết quả cả năm sau khi thi lại (nếu có).
Cách xét tuyển theo nguyên tắc xét từ cao xuống thấp để tuyển đủ chỉ tiêu được giao cho từng trường. Trường hợp xét đến chỉ tiêu cuối cùng có nhiều thí sinh có điểm xét tuyển bằng nhau thì tiếp tục xét chọn tiêu chí phụ theo thứ tự ưu tiên: điểm trung bình cả năm lớp 9 cao hơn, điểm trung bình cả năm lớp 8 cao hơn, điểm trung bình cả năm lớp 7 cao hơn, điểm trung bình cả năm lớp 6 cao hơn.
Với cách tính điểm xét cả quá trình học tập, rèn luyện của học sinh qua cả 4 năm học nên về cơ bản vẫn tạo được sự công bằng và lựa chọn được những học sinh có chất lượng tốt nhất vào lớp 10. Đồng thời, cũng hạn chế tối đa được những biểu hiện tiêu cực (nếu có).
Chúng tôi cho rằng đây là phương án tuyển sinh 10 phù hợp, hạn chế được sự lãng phí về tiền bạc, công sức của ngân sách, nhà trường và bớt đi những áp lực không cần thiết cho cả thầy và trò ở những địa bàn có tỉ lệ chọi thấp.
Các tỉnh cũng nên áp dụng hình thức xét tuyển đối với những trường có tỉ lệ chọi thấp
Những năm qua, nhiều địa phương sau khi công bố điểm chuẩn tuyển sinh 10 khiến cho dư luận ngỡ ngàng vì điểm đầu vào lớp 10 quá thấp. Tất nhiên, việc tuyển sinh 10 không thể đòi hỏi các địa bàn có sự tương đồng về điểm số với nhau được.
Bởi lẽ, điều kiện kinh tế, xã hội ở mỗi khu vực đều có sự chênh lệch khác nhau mà đề thi tuyển sinh 10 cho các thí sinh trong toàn tỉnh (thành phố) thì cùng sử dụng 1 đề chung, có khối lượng kiến thức như nhau.
Trong khi đó, thời điểm bước vào học kỳ II của lớp 9 thì phần lớn các trường đã có kế hoạch tăng tiết, dạy thêm hoặc học sinh phải học thêm bên ngoài rất nhiều nên dẫn đến sự tốn kém về tiền bạc.
Đặc biệt, nhiều em học sinh cảm thấy mệt mỏi, áp lực về chuyện học hành.
Chính vì thế, nếu như các địa phương chỉ thực hiện tổ chức thi tuyển sinh 10 đối với những trường có tỉ lệ chọi cao thì rõ ràng sẽ giảm được áp lực cho rất nhiều học sinh ở những khu vực không có điều kiện.
Thực hiện xét tuyển vẫn đảm bảo được số lượng đầu vào và cơ bản những em được xét tuyển vào lớp 10 là những học sinh nổi trội hơn về học tập và hạnh kiểm. Nhưng, ưu điểm của việc xét tuyển ở những trường có tỉ lệ chọi thấp thì rất nhiều.
Hy vọng, các địa phương cũng cần có những tính toán thấu đáo đối với kỳ thi tuyển sinh 10 hàng năm. Có lẽ, các tỉnh không nhất thiết phải tổ chức kỳ thi này đối với tất cả các trường - nhất là những tỉnh có sự chênh lệch quá lớn về điều kiện hoặc những tỉnh có những khu vực nằm trong vùng đặc biệt khó khăn.
Càng giảm bớt được những kỳ thi mà nó không có tính cạnh tranh lớn thì càng giảm được áp lực cho nhà trường và học sinh vì suy cho cùng thi tuyển mà tỉ lệ chọi thấp, thậm chí là số lượng đăng ký dự thi thấp hơn số lượng tuyển đầu vào thì tổ chức thi tuyển làm gì cho tốn kém.
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
