Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ ngày 4/9, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn đã khẳng định, Quyết định số 5450/QĐ-BYT ngày 28/9/2016 quy định tạm thời về sản phẩm sữa tươi dùng cho Chương trình Sữa học đường chính là cơ sở pháp lý để các địa phương đấu thầu, lựa chọn sản phẩm (các loại sữa tươi theo QCVN 5-1:2010/BYT).
Trong tháng 9/2019, Bộ Y tế sẽ ban hành thông tư thay thế Quyết định 5450/QĐ-BYT.
Về việc bổ sung vi chất vào sữa tươi cho Chương trình Sữa học đường theo đề xuất của Viện Dinh dưỡng, Bộ Y tế đã giao Viện Dinh dưỡng có báo cáo cấp bộ về vấn đề này.
Nếu đến thời điểm ban hành thông tư đó Viện Dinh dưỡng chưa có dữ liệu khoa học chứng nhận được tác động có lợi đối với sự phát triển của học sinh khi bổ sung 21 vi chất, Bộ Y tế sẽ ban hành thông tư theo hướng trước mắt sẽ bổ sung 3 vi chất nằm trong Quyết định 1340 được Thủ tướng phê duyệt.
Đó là 3 vi chất sắt, can xi, vitamin D, đồng thời sẽ tiếp tục giao cho Viện Dinh dưỡng nghiên cứu về việc bổ sung 21 vi chất.
 |
| Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Đáng - nguyên Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế). Ảnh: Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Đáng cung cấp. |
Trao đổi với phóng viên Báo điện tử Giáo dục Việt Nam, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Đáng - nguyên Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cho biết:
“Tôi rất hoan nghênh và ủng hộ việc kiên định lập trường, quan điểm của Bộ Y tế khi đại diện Bộ Y tế tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 8 đã cho biết các kết luận của Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến về nội dung thông tư liên quan đến sản phẩm cho Chương trình Sữa học đường sắp được ban hành tới đây”.
Ông cho rằng, ai đề nghị bổ sung 21 vi chất khi mà chưa có tài liệu nghiên cứu, điều tra cộng đồng, chưa cơ sở khoa học là cực kỳ vô trách nhiệm.
“Có những tác động cộng hưởng khi bổ sung đa vi chất theo nguyên tắc tương sinh hoặc tương khắc.
Hai cái khắc nhau thì không được bổ sung, mà chỉ bổ sung 2 hoặc những vi chất nào cộng hưởng có lợi.
Đấy là chưa kể phải nghiên cứu xem "thực phẩm mang" nào phù hợp cho việc bổ sung các vi chất ấy.
Bổ sung chất gì phải dựa trên cơ sở nghiên cứu khoa học, không thể vì lợi nhuận mà đề xuất bổ sung lung tung được”.
Đặc biệt, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Đáng nhấn mạnh lại:
“Việc bổ sung vi chất phải theo chỉ đạo của Nhà nước. Quyết định của Chính phủ phê duyệt chương trình Sữa học đường chỉ yêu cầu bổ sung 3 vi chất vào sữa học đường là sắt, canxi, vitamin D thôi.
Sau Quyết định 1340 của Thủ tướng 2 tháng, Bộ Y tế đã có Quyết định 5450 quy định tạm thời đối với sản phẩm sữa tươi phục vụ chương trình. Bộ Y tế đã rất nhanh chóng ban hành Quyết định 5450, là cơ sở pháp lý cho việc triển khai chương trình Sữa học đường.
Theo tôi, phải khen Bộ Y tế vì đã kịp thời ban hành cơ sở pháp lý cho việc lựa chọn sản phẩm sữa tươi phục vụ chương trình, chứ không phải như một số ý kiến cho rằng Bộ chậm trễ ban hành quy định.
Quan điểm của tôi là Chính phủ đã quyết định cho phép bổ sung vi chất nào vào Sữa học đường thì phải căn cứ vào đó mà làm. Đừng làm ăn thời vụ, cơ hội với sức khỏe của trẻ nhỏ”.
Theo Phó Giáo sư Trần Đáng, muốn bổ sung vi chất gì thì phải xuất phát từ nhu cầu sức khỏe của học sinh lứa tuổi sử dụng Sữa học đường.
Các cháu thực sự thiếu chất gì? Thiếu ở mức độ nào? Vùng miền nào thiếu, thiếu ra sao và đã cần phải bổ sung chưa?.
Tiếp đó là bổ sung như vậy có tác dụng gì? Về mặt khoa học, đơn vị đề xuất phải nghiên cứu và chứng minh được.
“Không thể nào khi chưa có nghiên cứu rộng rãi ở trẻ nhỏ Việt Nam mà đi tra từ các nước ra để nói là cần bổ sung chất này, chất kia.
Viện Dinh dưỡng phải có trách nhiệm với phát ngôn, đề xuất của mình vì nó liên quan đến sức khỏe giống nòi.
Muốn bổ sung chất gì hãy đưa ra được cứ liệu khoa học, thực tiễn nghiên cứu trên phạm vi, số lượng trẻ nhỏ đủ lượng, đủ độ tin cậy.
Dựa trên các cơ sở khoa học đầy đủ, Bộ Y tế có đề nghị với Thủ tướng. Thủ tướng xem xét mới ra quyết định bổ sung chất gì, cho đối tượng nào và ở vùng nào thì lúc đó mới được triển khai.
Các tổ chức chuyên môn của Thế giới đã có hướng dẫn cụ thể rồi.
 Quyết định 5450/QĐ-BYT chính là cơ sở pháp lý để chọn sản phẩm cho Sữa học đường |
3 vi chất sắt, canxi, vitamin D, Thủ tướng đã có quyết định rồi.
Giờ kể cả muốn bổ sung thêm 3 vi chất khác cũng phải là Thủ tướng quyết định dựa trên đề nghị của Bộ Y tế, sau đó chúng ta mới triển khai, chứ đừng nói đến tận 17, 21 vi chất.
Vi chất lợi thì có lợi nhưng nếu tùy tiện, không có nghiên cứu khoa học mà bổ sung có thể ảnh hưởng đến cả giống nòi. Vì vậy, việc này phải thận trọng, khoa học, tính pháp lý cao. Tôi cũng đã góp ý điều này rồi”, ông Đáng nói.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Đáng nói thêm: “Phải xử lý người nào quyết định cho phép sản phẩm sữa tươi phục vụ Chương trình Sữa học đường của Hà Nội pha thêm 17 vi chất.
Không thể lấy sức khỏe học trò ra làm thí nghiệm được. Không thể tùy tiện lấy sức khỏe trẻ con ra làm thí nghiệm. Đó là việc làm vô trách nhiệm”.
